vrijdag 16 mei 2008

Suriname deel 2

Als begin: alle reacties zijn welkom! Hahaha! Zélfs de reacties van mensen die vinden dat ik "zinloos zit te zeiken"!

ok, deel 2

Ik had het dus over de "Native Surinamers", de Surinaamse Surinamers, niet de Afrikaanse, Aziatische of Europese Surinamers die (ik zeg het nog maar eens voor alle mensen die op voorhand al boos worden!) net zo goed echte Surinamers zijn als dat George Bush een echte Amerikaan is en Ali B. een echte Nederlander. Het gaat niet om "echt" of "niet echt". Uiteindelijk (als we het merendeel van de wetenschappers mogen geloven) komen zelfs de meest blanke, blonde en blauwogige Nederlanders uit Afrika aangezien de gehele mensheid daar vandaan schijnt te komen. Dat is dus niet het punt. "Not the issue".

Het punt is dat er al mensen woonden in wat nu Suriname is voordat de Europeanen, Afrikanen en Aziaten daar kwamen. En dat is logisch. Niet? Suriname ligt immers niet in Europa, Afrika of Azië. Suriname ligt in (Zuid-)Amerika. En aangezien er in geheel Amerika al mensen woonden voordat Columbus aan de deur kwam kloppen, geldt dit ook voor Suriname. Die mensen die er al woonden voor 1492 noem ik "Amerikanen" omdat zij in het Amerikaanse continent woonden. Weer lijkt me dat niet meer dan logisch. De term "indianen" is er een van Columbus zelf en de in Suriname veel gebruikte term "inheemsen" is vrijwel net zo ongelukkig. "Inheems" wil zeggen dat de persoon in kwestie geboren is in het land waar men het over heeft. Nederlanders zijn dus inheems in Nederland maar dat geldt voor iedereen die hier geboren is, ook al spreekt men geen woord Nederlands en is men moslim, hindoe of boeddhist. De huidige president van Suriname is dus net zo goed inheems (geboren in Paramaribo) als een willekeurige Surinaamse Lokono (Arawak) of Tarëno (Trio)-indiaan.

"Amerikanen" dus en dan wordt de naam voor die mensen in het huidige Suriname natuurlijk "Amerikaanse Surinamers" of "Surinaamse Surinamers". Niks raars aan.

Goed. Na deze omslachtige poging om "mn anoniempje" (zie reacties) tegemoet te komen, wil ik graag verder gaan.

De kwestie is nml. dat deze "Surinaamse Surinamers" (deze "indianen van Suriname") (zie titel eerste deel) altijd vergeten of overgeslagen worden. En al helemaal als het over hun voorouders gaat die in Suriname woonden toen meneer Columbus Amerika binnenkwam met z'n leger.

Suriname tot 1492
De eerste menselijke sporen in Suriname zijn gevonden in het zuiden (Sipaliwini savanne) en zijn ongeveer 10.000 jaar oud. Zeer waarschijnlijk was het toen al zo dat er een sterke connectie bestond met Venezuela. Mensen met een soortgelijke cultuur hebben namelijk net ten zuiden van de Orinocodelta gewoond. De mensen waren jagers en hadden als belangrijkste wapens speren, pijl en boog en vuur. Ook drongen ze regelmatig het noordelijke bos binnen op zoek naar plantaardig voedsel.

Over de periode tussen 8000 en 2500 voor christus is vrij weinig bekend hoewel in het naburige Guyana rond 6000 voor christus langs de kust grote schelpheuvels worden opgericht. Aangezien de juiste sedimenten voor een dusdanig grote populatie aan schelpdieren ontbreken voor de Surinaamse kust, is het niet erg verwonderlijk dat deze heuvels hier niet gevonden worden.

Rond 5500 BC maakt men ten zuiden van Suriname, in het huidige Brazilië, aardewerk en ook landbouwproducten (waarvan maniok het belangrijkste zal blijken) beginnen rond die tijd een steeds belangrijker plaats in te nemen.

De oudst bekende vindplaats van aardewerk en landbouwproducten in Suriname is de Kaurikreek-site (vanaf ongeveer 2500BC), vlakbij de grens tussen Suriname en Guyana, in het noorden. Het aardewerk heeft kenmerken van het zogenaamde Saladoid-aardewerk uit Venezuela (Orinoco). De jongere vindplaatsen bij Wonotobo (rond begin onze jaartelling) hebben echter overduidelijk overeenkomsten met de Venezuelaanse cultuur. Het lijkt er op alsof mensen vanuit het Orinocogebied steeds verder naar het oosten zijn getrokken. Bovendien gingen ze naar het noorden, naar de Antillen. Antilliaans (bv. op St. Eustatius) en Surinaams aardewerk uit deze periode lijkt erg veel op elkaar.

Vanaf ongeveer 300 na christus worden er aan de oostkust van het land terpen opgericht door een cultuur die men Mabaruma noemt. Reconstructie van deze terpen kun je zien op de tekening in m’n eerste Suriname-post. Het gaat hier om de terpen die men Buckleburg 1 en 2 noemt.

De grootste en belangrijkste verandering komt echter zo’n 300, 400 jaar later, rond 650 na christus. Dan komt een nieuwe culturele traditie vanuit het Orinocogebied het land binnen. Deze Arauquinoid mensen zouden bij de komst van de Europeanen een gebied bewonen tot aan waar nu Cayenne ligt, de hoofdstad van Frans Guyana. Het kaartje laat de geografische situatie zien. In het westen (tussen Berbice in Guyana en Coppename) de Hertenrits cultuur. Centraal Suriname (tussen Coppename and Suriname rivier) wordt bewoond door de Kwatta en in het oosten (tussen Commewijne and the Marowijne rivier) zit de Barbakoeba cultuur.

De culturen in het binnenland zijn veel minder bekend (en niet van Arauquinoid afstamming) dan die aan de kust. De Koriabo cultuur en de mensen van Brownsberg zijn het bekendst.

In deel 3 zal ik uitgebreid op al deze “late culturen” ingaan.

Geen opmerkingen: