maandag 17 december 2007

Zouden de Peruaanse indianen zich dit keer wel kunnen verenigen?

Peru zet inheems land in de etalage
14 - 12 - 2007
Auteur: IPS Bron: IPS

De Peruaanse president Alan García heeft een wetsontwerp klaar dat het buitenlandse bedrijven makkelijker maakt gronden aan te kopen die toebehoren aan de indianengemeenschappen in het land. Sociale conflicten lijken onvermijdelijk, maar volgens de president is het de enige manier om munt te slaan uit uitgestrekte gebieden die nu vaak braak blijven liggen.

In Peru leven bijna 13 miljoen indianen op een totale bevolking van 28 miljoen. In sommige streken behoort 80 procent van alle grond collectief toe aan indianengemeenschappen.

Tot 1990 konden inheemse gronden helemaal niet verhandeld worden. Volgens de huidige wetgeving moet tweederde van een plaatselijke inheemse gemeenschap instemmen met de verkoop of het verpachten van gemene gronden. Het nieuwe wetsontwerp vermindert dat aandeel tot 50 procent plus één stem.

Gebrek aan opleiding en middelenVolgens president García hebben kleine boeren niet de opleiding en niet de nodige middelen om het maximum uit hun gronden te halen. Buitenlandse investeerders kunnen voor een grotere toegevoegde waarde zorgen, door grotere landbouwbedrijven op te richten of bodemrijkdommen boven te halen.

Tegenstanders van zijn initiatief verwijt de Peruaanse president immobilisme. "Als ik het niet kan, mag niemand het doen", redeneren veel Peruanen volgens hem. "Veel land wordt niet gebruikt, kan niet verkocht worden, trekt geen investeringen aan en schept geen banen. En dat is allemaal het gevolg van luiheid, een gebrek aan initiatief en voorbijgestreefde manieren van denken", schreef de president in een artikel dat gepubliceerd werd in El Comercio, een krant die verschijnt in de hoofdstad Lima.Het wetsontwerp past in de strategie van de Peruaanse regering om tegen 2011 voor 7 miljard euro investeringen aan te trekken in de mijnbouwsector.

Kapitalistisch model
"García probeert het kapitalistische model te versterken door de regels voor investeerders verder te versoepelen", oordeelt José de Echave, een econoom van de Peruaanse ontwikkelingsorganisatie CooperAcción. "Dit zal op het platteland zeker tot verzet en conflicten leiden", voorspelt Sinesio López, professor sociologie aan de Katholieke Universiteit van Peru.
Volgens López komen niet alleen de collectieve rechten van inheemse gemeenschappen in het gedrang, maar ook hun culturele wortels en de organisatie van hun samenleving.

De conflicten over inheemse gronden zijn niet nieuw in Peru. Indianen in het noordelijke regio Piura verzetten zich tegen de activiteiten van Minera Majaz, een mijnbouwonderneming die in handen is van het Chinese Xiamen Zijin Tongguan. Volgens plaatselijke boeren begon de mijnbouwmaatschappij in 2003 op hun gronden te zoeken naar koper en molybdeen zonder de toestemming van twee derde van de inheemse gemeenschap. Vorige maand begon een gerechtelijk onderzoek over de zaak.

Jaime Cáceres, de voorzitter van de Peruaanse Federatie van Privéondernemingen, is dan weer vol lof over het initiatief van de president. Volgens hem is het de juiste manier om de productiviteit in het land aan te zwengelen.

Veel redenen tot klagen hebben de Peruaanse ondernemers niet over deze regering. Volgens de ngo CooperAcción steeg in de Peruaanse Andes de oppervlakte van gebieden waarvoor mijnbouwmaatschappijen concessies kregen van zeven miljoen hectare in 2002 tot 13,2 miljoen hectare dit jaar.

zondag 16 december 2007

in nederlandsch nieuwsch!

Amerikaanse indianen tegen poepsneeuw op heilige berg

Geplaatst door Theo Borgermans opdi 11 dec '07 om 10:45u (Bron: GVA)

NEW YORK (RKnieuws.net) - Een rechtbank in Californië behandelt volgende week de zaak van 13 indianengroepen tegen de Amerikaanse regering over de uitbouw van een skistation op de San Francisco Peaks. Die berg in het noorden van Arizona wordt door de indianen als heilig beschouwd. De klagers storen zich vooral aan het voornemen om sneeuwkanonnen in te zetten die gerecycleerd rioolwater gebruiken.

"Ze ontheiligen onze gewijde gebieden”, zegt Klee Benally van de Save the Peaks Coalition. “Waarom kunnen wij er als de eerste bewoners van dit land nog altijd niet op rekenen dat onze religieuze rechten beschermd worden?”

De coalitie van 13 indianengroepen en verscheidene milieuorganisaties diende al in 2005 klacht in tegen de uitbouw van het skistation, dat in de jaren 30 heel bescheiden begon maar intussen een echte trekpleister is geworden. De klagers verloren de zaak, maar in maart dit jaar vernietigde een hogere rechtbank in de naburige deelstaat Californië die uitspraak. De rechters in Californië oordeelden dat de Forest Service, de Amerikaanse overheidsdienst die het natuurgebied beheert, zijn eigen voorschriften had overtreden. De effecten van het gebruik van gerecycleerd rioolwater bij de aanmaak van kunstsneeuw waren niet terdege onderzocht. Omdat de omgeving van de San Francisco Peaks kurkdroog is, willen de projectontwikkelaars het water voor de sneeuwkanonnen aanvoeren uit Flagstaff, de dichtstbijgelegen grote stad. Gezuiverd rioolwater is de goedkoopste oplossing. De tegenstanders vrezen dat er ziektekiemen terecht zullen komen in de sneeuw. Bij dooi zou ook het kristalheldere bergwater daardoor besmet kunnen worden. De rechters in Californië voerden ook aan dat de verdere uitbouw van het skistation het moeilijker maakt Indiaanse religieuze tradities in ere te houden. Apaches, Hopi’s, Navajo’s en tien andere indianengroepen die een band hebben met het gebied, verzamelen onder meer kruiden op de bergflanken. Maar de Forest Service en de projectontwikkelaars gingen in beroep tegen de opschorting van de uitbreidingswerken. Volgende week begint een rechtbank in het Californische Pasadena de pleidooien van de advocaten van de twee partijen te beluisteren.

“Het kan toch niet moeilijk zijn om de overheid ervan te weerhouden rioolwater met resten van uitwerpselen, geneesmiddelen en andere troep te gebruiken voor dergelijke toepassingen”, vindt Rudy Preston, een bestuurslid van het Flagstaff Activist Network en een van de oorspronkelijke klagers. “Je speelt niet met uitwerpselen – dat weet toch elk kind.” "De berg ontheiligen staat gelijk met het verwoesten van een kerk of andere religieuze heiligdommen”, zegt Avery Denny van de Dine (Navajo) Hataali Vereniging, die zich ook partij heeft gesteld in de zaak.

woensdag 12 december 2007

Bolivia, bron BBC

Will Bolivia's splits widen in 2008?
By Daniel Schweimler BBC South America correspondent

Bolivia has approved a radical new draft constitution that will give greater power to the country's poor and indigenous people.

It is a major step towards fulfilling the promises made by socialist President Evo Morales as he was swept to power as Bolivia's first indigenous leader nearly two years ago.

There were fireworks and dancing in the streets of the city of Oruro after a special assembly met through the night to debate and vote on the changes.

These include allowing two consecutive five-year terms for presidents, greater state control of the economy and more autonomy for indigenous communities and the provinces.

So reason for Bolivia to rejoice?

Far from it. The constituent assembly that approved the constitution was boycotted by the opposition.

The meeting was moved to Oruro after a similar gathering last month in the city of Sucre led to clashes, buildings being ransacked and several deaths.

Polarised
The draft constitution is still a long way from being enacted.

Firstly, a national referendum is needed on one article. Then the assembly will vote on the entire text. Then another referendum will be called on the full constitution.

No date has yet been set for that vote and few expect it to happen before next September.

The opposition has vowed to fight it every step of the way, saying it is being enacted illegally.

Boris Medina from the right-wing Podemos party said: "Every legal rule has been violated. This constitution is illegal and we'll denounce it in every forum we can."

Meanwhile, Bolivia is becoming increasingly polarised.

President Morales vowed to empower those Bolivians he said have been exploited for too long by a small ruling elite and their foreign backers.

He was talking mostly about indigenous Bolivians who make up more than 60% of the population. But he is also including women, poor peasant farmers and miners.

Last May, he nationalised the oil and gas industries saying that a greater share of the wealth they generate should go to ordinary Bolivians, rather than foreign investors.

Country divided
The trouble is that most of those natural resources are concentrated in the east of the country, around the city of Santa Cruz.

Santa Cruz is now the largest city in Bolivia and growing. It is hot and humid and the majority white population are proud to show off their wealth, driving through the city in 4x4s to shiny new shopping malls.

It is very different to the capital, La Paz, high in the Andes mountains with a predominantly indigenous population, where battered buses and taxis rattle through the narrow streets and many shops look like they have not changed since the 1950s.

Bolivia is a country divided. Between rich and poor, indigenous and white, the mountainous west and the flat, humid east. Increasingly, Bolivians are being forced to decide which side they are on - for Evo and his radical changes, or against.

Last month, six of the country's nine departments held a one-day general strike against the government's policies.

They were the eastern states, centred around Santa Cruz, where the leaders say they want greater autonomy from La Paz. Some, a radical minority, want full independence.
They complain that they generate Bolivia's wealth and do not see why they should subsidise the poor in the mountains.

Many wealthy landowners also oppose government measures to redistribute land to peasant farmers and limit the size of properties.

Room for discussion
The day of the strike, peasant farmers marched from far and wide, some for hours, to the main plaza in La Paz to hear President Morales defend his changes.

After leading a chant in the Aymara language, one indigenous leader told me that Evo Morales had, for the first time, given them a voice and they were not going to quieten down now.

There are extremes on both sides.

In Santa Cruz, groups of right-wing youngsters are reported to be arming themselves.
They say President Morales is backed and is being armed by the Venezuelan leader, Hugo Chavez, and the Cuban government.

Just above La Paz, in the sprawling community of El Alto, 4,000m (13,100 ft) above sea-level and a Morales stronghold, they say they will fight to the death to defend the changes being implemented by the first indigenous-friendly government in Bolivian history.
There is still room for discussion and compromise.

"This the kind of upheaval inevitable whenever radical change is implemented," said a government spokesman.

But the middle ground is becoming increasingly thin. The clashes are becoming ever more frequent and intense.

President Morales, in an attempt to placate his opponents, has called for a referendum which will decide whether he and the regional governors should be able to continue in their posts.

No certainty
Bolivia is still the poorest country in South America, and President Morales finds himself increasingly pressed into battle with a determined opposition, and unable to concentrate on dealing with the problems he was elected to solve.

That, in turn, leads to greater frustration on the part of an impatient population which had high expectations of the former coca leaf grower, a man they saw as one of them.

Bolivia is a country used to political upheaval where many presidents have found their hold on power to be tenuous.

Evo Morales came to office on a huge wave of support and for a year or so enjoyed a period of, by Bolivian standards, relative calm.

There were only two things that the politicians and analysts I spoke to in Bolivia agreed upon.

Firstly, that no-one could with any certainty predict what would happen there. But secondly, that 2008 would, almost certainly, be a difficult, possibly tumultuous year for Bolivia and for President Evo Morales.

woensdag 28 november 2007

Nieuwe aanwinsten

Met salaris komen nieuwe boeken ;)

Twee keer Azië, 2x Australië en 1x Afrika. En daarvan eindelijk een helder overzicht van ZOA (Zuid-Oost Azië)!

AFRIKA
Een boek dat ik al een tijdje wilde hebben, enkel en alleen vanwege het "handelskaartje" op blz. 144... Ben inmiddels druk aan het lezen al moest ik even slikken in het begin: "The Nile Valley is the home to Africa's earliest literate cultures, and it is thus where we begin our story" (blz. 23)... Dat is nou precies waar ik niet tegen kan! Hahaha! Verdere negatieve kritiek: 6 miljoen jaar geschiedenis (200.000 jaar moderne mens, Homo sapiens) wordt weergegeven in nog niet de helft van het totaal aantal (390) bladzijdes. De laatste 600 jaar (waarin Europa op het toneel verschijnt) krijgt de rest... Zélfs sla je alle millenia tussen "ontstaan mens" en "Egyptische schrift" over, dan nóg is de pre-Europese periode vele duizenden jaren langer dan vanaf dat de eerste Portugezen langs de kust komen varen (4400 jaar versus 600 jaar ongeveer). Verder is een vrij globaal overzicht zo te zien. Wel degelijk geschikt dus om les uit te geven. Naar dan wél samen met het boek van Christopher Ehret. Groot verschil lijkt ook te zijn (moet ik nog nagaan, nu enkel een vluchtige blik) dat de post-Europese periode hier vooral (weer!) bekeken wordt vanuit de Europeanen. Dat is een van de dingen die Ehret zo meesterlijk doet. Hij toont aan dat Afrika (in tegenstelling tot het door pandemieën getroffen Amerika/Australië) tot in de 19de eeuw gewoon doorging met de eigen geschiedenis. Europeanen speelden tot dan toe maar een zeer bescheiden rolletje, ook al was dat rolletje er wel een van ruim 10 miljoen slaven over de Oceaan naar Amerika brengen...

Enfin. Tot zover de eerste indrukken die idd in merendeel negatief zijn. Waarom dan tóch kopen? O.a. inderdaad vanwege dat ene kaartje... En vanwege het feit dat het net uit is (1ste druk 2007). Bovendien is het weer een goed leesbaar overzicht. Zoals ik boven al zei: prima dus om er uit te doceren! :)

Dan nu eindelijk de titel:

A History of Sub-Saharan Africa
Robert O. Collins & James M. Burns
Cambridge, 2007
ISBN: 0-521-68708-X

AUSTRALIË
Dan EINDELIJK, eindelijk, eindelijk... 2 boeken over Australië, over de pre-Europese Geschiedenis van Australië in plaats van een slap verhaal over dat toen de Engelsen kwamen de Aboriginals in de Droomtijd leefden en dat we 50.000 jaar geschiedenis kunnen samenvatten met digeridoos en boemerangs.

Een oud boek data óók over Papua gaat! Geweldig! En ook hier een kaartje! Een kaartje (blz. 101) zoals ik dat ook al jaren voor Amerika gebruik, een "cultuurregio-kaartje"... Het is imers het CONTINENT Australië! Niet de (huidige) staat Australië... Ik tel er 16 waarbij de regenachtige gebieden natuurlijk in mijn verhaal (= tell the HIstory) het interessantst zijn... Hier namelijk (zie laatste posts) woonden bij onze komst (logischerwijs) de meeste mensen. Mensen die zeker geen nomaden waren en die -daar lijkt het toch steeds meer op- planten cultiveerden en stenen dorpen/opslaghuizen/grafkamers(?) bouwden. Hoe kan een beeld veranderen!
Eigenlijk is het gezien m'n ervaringen met pre-1492 Amerika ook niet zo gek. Ook hier werden de inheemsen getroffen door tientallen zeer dodelijke ziektes...

Vamos a ver (leer:)!

A Prehistory of Australia, New Guinea and Sahul
J. Peter White & James F. O'Connell
North Ryde (New South Wales), 1982
ISBN: 0127467300

En het nieuwste van het nieuwste!

Archaeology of Ancient Australia
Peter Hiscock
New York/ Abingdon, 2008
978-0-415-33811-0

AZIË
Tot slot 2 mooie boeken over Azië waar ik verder niet over zal uitwijden om de simpele rede dat ik naar bed wil nu! Haha!

Een mooi boek. Ik ben inmiddels aangeland bij begin van de bronstijd. Jammer genoeg wordt het noorden van Siberië (weer) erg magertjes behandeld. En ook hier weer een vergelijking et hoe de mensen daar in de 18de eeuw waren als leidraad nemen voor de duizenden jaren daarvoor. Alsof de mensen GEEN geschiedenis gehad hebben... TOCH spreekt het zichzelf tegen ook (data van rendierdomesticatie, grafheuvels, aanpassingen aan klimaat, aan zee, aan toendra...)! Dat is al wat...

A History of Russia, Central Asia and Mongolia - Volume 1, Inner Eurasia from Prehistory to the Mongol Empire
David Christian
Malden/Victoria (Blackwell Publishing), 1998
ISBN: 0-631-20814-3

Een heel lekker lezend boek en eindelijk een goed overzicht!

Southeast Asia -A Concise History
Mary Somers Heidhues
Londen (Thames & Hudson), 2001
0-500-28303-6

Hasta de volgende keer! Ik moet eventjes wat slaap inhalen (een volle week met VBH bezig geweest...)

trusten,
L.

zondag 14 oktober 2007

Meer nieuws over "Ossie before it became Eussie"... Zoals ik zei: kwestie van tijd...

Scientist debunks nomadic Aborigine 'myth'
Barbara McMahon, Sydney
Tuesday October 9, 2007
Guardian Unlimited

Before white settlers arrived, Australia's indigenous peoples lived in houses and villages, and used surprisingly sophisticated architecture and design methods to build their shelters, new research has found.

Dwellings were constructed in various styles, depending on the climate. Most common were dome-like structures made of cane reeds with roofs thatched with palm leaves.
Some of the houses were interconnected, allowing native people to interact during long periods spent indoors during the wet season.

The findings, by the anthropologist and architect Dr Paul Memmot, of the University of Queensland, discredits a commonly held view in Australia that Aborigines were completely nomadic before the arrival of Europeans 200 years ago.

The belief was part of the argument used by white settlers to claim that Australia was terra nullius - the Latin term for land that belonged to nobody.

Dr Memmott said the myth that indigenous Australians were constantly on the move had come about because early explorers made their observations in good weather, when indigenous people were more mobile than at other times.

Many of the shelters the Aborigines built were dome structures. In the rainforest area around Cairns, in Queensland, where there was heavy rain for much of the year, people would occupy such villages for up to a year, he said.

The villages had to be near a staple food source, such as rainforest trees, from which Aborigines could harvest nuts. "Some of the nuts were poisonous, but the Aborigines developed a way of leaching the poisons out of them by burying them in mud for a period of time," he said.

"This source of nutrition allowed them to remain put instead of forcing them to go off hunting."
Dr Memmott also found evidence of dome housing on the west coast of Tasmania, with triple layers of cladding and insulation.

In western Victoria, Aborigines built circular stone walls more than a metre high, constructing dome roofs over the top with earth or sod cladding.

Missionaries drew on Aboriginal technology for buildings, using tree bark for roofs and walls, and grass thatching for gables, as well as reeds and animal hides, he added.

Very little indigenous architecture in Australia remains after local authorities burned or bulldozed the structures in the belief they were health hazards.

Dr Memmott's evidence, collected over the past 35 years, comes from oral histories, explorers' diaries, paintings and photographs. It is published in Gunyah, Goondie and Wurley, the first book to detail Australian Aboriginal architecture.

Dr Memmott said he hoped continuing research in the area would not only clear up the historical record but also help architectural designers working on current housing problems.
http://www.guardian.co.uk/australia/story/0,,2186932,00.html

zaterdag 13 oktober 2007

Inheemse volken, talen, culturen, rechten, geschiedenis, internationale politiek

Vandaag zal ik eens beginnen met Europa. Daarna Azië, Afrika, Australië & Oceanië. Zie het als vergelijkingsmateriaal. Laatst kreeg ik weer 2 opmerkingen naar het hoofd geslingerd:


-"ja hallo, altijd die indianen, hoeveel zijn dat er nu eigenlijk? Je kan niet alleen aan indianen denken. De andere mensen in Venezuela en Brazilië hebben ook rechten!"


-"ja maar doet dat er ook toe voor de huidige situatie dat dat conflict in Darfur al speelde voor de Europeanen? Nee toch! Het gaat om nu!"


En ik ergerde me weer aan een minister die (net als de journalist) in z'n verhaal over Afghanistan wel zeker 50x het woord demoratie wist te gebruiken waardoor de inflatie hiervan inmiddels - naar mijn bescheiden mening - een absoluut hoogtepunt heeft bereikt.


Mensen: "democratie" wordt ernstig door de war gehaald met "rijkdom"!! Luister maar naar al die politici, journalisten, Bushes op rechts en voor mijn part Marijnissen op links (de laatste zei niet zo lang geleden in een interview - als ik die krant kan geloven tenminste - dat hij graag een wereldwijde democratie zou zien).



Okay. Dus als ik ze letterlijk zou nemen zou iedereen (*niet echt de betekenis van democratie HISTORISH gezien, want daarmee werd bedoeld: "wijze types maken een keuze"!) op de hele wereld om de 4 jaar naar de stembus moeten om een papiertje in een bus te gooien zodat ze net als wij een president of een premier krijgen die ze 4 jaar later weer weg mogen stemmen. Hoi hoi! Ondertussen blijft de armoede en de ongelijkheid? Nee... Men bedoeld EIGENLIJK iets anders maar hoe mooi is het niet om te zeggen dat de democratie ons welvarend heeft gemaakt want is het niet zo dat het Vrije Democratische Westen rijk en machtig is terwijl de dictaturen elders ter wereld in arme landen zijn?


Beste mensen: die Europese rijkdom begon vanaf ongeveer 1500 met de pludering van Amerika. In de 17de eeuw nam het een vlucht door de VOC en de WIC-mentaliteit. Halverwege de 19de eeuw begon het huidige geïndustrialiseerde tijdperk en werden we nog rijker en machtiger waardoor we b.v. Afrika op de knieën kregen en konden opdelen. Nóg meer rijkdom!


Was een van de rijke Westerse landen in de 16de, 17de, 18, of 19de eeuw democratisch? No way! Zwitserland en IJsland waren min of meer democratish in Europa! Maar die zijn pas rijk geworden in de 20ste eeuw. Bovendien waren en zijn het miniscule landjes op politiek gebied. IJsland was zelf een kolonie van Denemarken en Noorwegen. Zwitserland profiteerde niet echt als land zonder zee van de gouden eeuwen...

Om antwoord te geven op de twee bovenstaande "verwijten" zal ik in deze blog laten zien wat ik nou echt bedoel, zonder het meteen op "die indianen" te gooien ;)

Zoals ik in het begin al zei: Beginnen met Europa!

Wat is Europa eigenlijk? Weinig mensen vragen zich dat af. Ik praat niet over de lidstaten van de politieke Unie hier. Ik praat over het gehele (sub)continent Europa. De titel geeft aan dat ik het over de volgende dingen wil hebben:

volken, talen, culturen, rechten, geschiedenis & politiek

De volken zijn altijd het gemakkelijkst te identificeren aan de hand van de taal die men spreekt. In het geval van Europa is het zelfs heel gemakkelijk omdat het een klein continentje is.

Europa
Bijna alle Europeanen zijn taalkundig familie van elkaar. Ze spreken talen die behoren tot een grote taalgroep die door linguisten "Indo-Europees" wordt genoemd. Die naam geeft aan dat deze Europese talen (groen op het eerste kaartje) verwant zijn aan talen die in India gesproken worden, waaronder het Hindi. Ook Iraans en Koerdisch horen echter bij deze groep (NOOT: Turks niet! Zo zou je dus kunnen zeggen dat de Koerden historisch gezien dichter bij de meeste Europeanen staan dan de Turken...). Nederlands, Frans, Russisch, Engels, Grieks... Het zijn allemaal talen die aan elkaar verwant zijn wat vooral duidelijk wordt als je de cijfers 1-10 met elkaar gaat vergelijken, of de persoonlijke voornaamwoorden.

Ned: een, twee, drie
Frans: un, deux, trois
Russisch: odin, dva, tri
Grieks: éna, dúo, tría
Welsh (keltisch, zie kaart 2): un, dau, tri

Er zijn maar een paar talen in Europa die niet behoren tot Indo-Europees waarvan de bekendste zijn Fins, Turks en Hongaars. Weinig mensen weten dat ook het Baskisch (rood op eerste kaartje) geen indo-europese taal is.

Het voorbeeld van 1 tot 3 in de talen in rood, geel en blauw op eerste kaart:

Baskisch (rood): bat, bi, hiru
Hongaars (zuidelijkste geel): egy, kettö, három
Turks (blauw): bir, iki, üç



Het tweede kaartje laat zien hoe de Indo-Europese talen verdeelt zijn in subgroepen. Nederlands, Zweeds, Duits en Engels zijn Germaanse (rode) talen binnen de Indo-Europese taalgroep. Frans, Italiaans, Spaans en Roemeens zijn Romaanse (groene) talen, afkomstig van het Latijn. De blauwe talen (Russisch, Pools, Servish, Bulgaars, etc...) zijn de Slavische talen en dat zijn de drie grote Europese takken. Vier kleintjes zijn:

grijs (Keltisch in west Europa, bijna uitgestorven), Iers, Welsh, Bretons, Schots-Gaelic
lichtblauw (Baltisch): Lets en Litouws
roze (Grieks)
geel (Albanees)

Van drie subgroepen ben ik goed op de hoogte en kan ik voorbeelden geven:

Nederlands: water, wit
Engels: water, white

Frans: eau, blanc
Spaans: agua, blanco

Bretons: dour, gwenn
Welsh: dwr, gwyn

vrijdag 5 oktober 2007

Hahahahaha! Oh yeah! Go go go Klee! hahaha (2:01;)

Dit is zoooooooooo grappig! Go go go guys! :)

zaterdag 22 september 2007

Declaratie VN over Inheemse Volken na 25 jaar

Later meer. O.a. een analyse en waarom:

"VS, Australië, Nieuw Zeeland" en anderen hebben tegen gestemd...

http://www.nciv.net/site3/downloads/Documenten%20VN-DD/Declaratie/VN.htm

L.

donderdag 13 september 2007

Tsjèck it aut! Bevindingen onderzoek omgezet in kaart

Hallo!

Het is lang geleden dat ik hier op schreef, meer dan een maand geloof ik.

Niet getreurd en geweend... Ik heb weer wat moois klaarliggen, voor iedereen om te zien. Het is nog verre van af maar wat het moet voorstellen is een kaart die mijn voorlopige onderzoeksresultaten toont.

JA! Er wás handel en contact tussen Noord en Zuid. Hoeveel? Hoe? Veel producten gingen over zee, vervoerd op grote vlotten en enorme kano's (de grootste vaartuigen zijn tussen de 20 en 40 meter lang en 2 tot 4 meter breed. Men kan hierop vele kilo's vracht, mensen en dieren dragen).

Ook is er handel over land. Het ziet er naar uit dat er in Amerika ook "productroutes" waren, net zoals de bekende "zijderoute" in Eurazië. Een van de belangrijkste routes is de "turkooisroute" van het zuidwesten van de VS tot in het Mayagebied. Ook in het zuiden is er zo'n route die loopt van de Chileense turkooismijnen tot in Ecuador. Of die laatste een landroute is, is echter niet duidelijk. Het zijn namelijk vooral de Ecuadorianen die het monopolie lijken te hebben op de zeeroutes. Het Chileense turkoois kan dus ook via zee gekomen zijn.

Zeker is in ieder geval dat de metaalbewerking uit centraal Peru twee routes naar het noorden heeft gevolgd: een route over land richting Ecuador, Colombia, Venezuela, de Antillen en Midden-Amerika, én één richting Ecuador en van daar over zee naar het westen van Mexico. Toen het metaal eenmaal West-Mexico bereikt had, werd de kennis verder verspreid naar het noorden (het zuidwesten van de VS. Metaal dus voor turkoois).

Affijn... Kijk zelf maar :)


Grotere kaart weergeven

Effe snel een korte legenda:

Ik heb zoveel mogelijk de kleur genomen die het produkt ook heeft.

Rood: rode oesterschelp Spondylus princeps (vanuit Ecuador)
Donkergroen: jade(iet) vanuit Guatemala
Lichtgroen: obsidiaan vanuit Wyoming VS (en andere plaatsen die nog niet er op staan)
Geel: metalen vanuit centraal Peru en de Great Lakes op grens Canada/VS
Lichtblauw met punt: turkoois vanuit noorden van Chili en zuidwesten VS
Lichtblauw: lapis lazuli vanuit noorden Chili

Later meer :)

Lennert

woensdag 1 augustus 2007

Reportage Netwerk

Gisteren, dinsdag 31 juli, zond Netwerk een reportage uit (te vinden op hun website: http://www.netwerk.tv/archief/5177405/930/Conflict_Braziliaanse_overheid_en_zendelingen_om_indianenkinderen.html)

over een conflict tussen een zendeling (hoewel ze zichzelf niet beschreef als iemand die "de indianen" een ander geloof wil geven) en de Braziliaanse overheid. De kwestie was dat de indiaanse volkeren waar het over ging hun eigen kinderen ombrengen als die met een handicap geboren worden. De vrouw vond dit onmenselijk omdat alle kinderen recht op leven hebben en probeerde dus kinderen te redden. De Braziliaanse overheid (namens een vertegenwoordiger in de hoofdstad Brasilia) zei dat het onderdeel van hun cultuur was, dat de vrouw verborgen bedoelingen (evangelisatie) had en dat het de groep als geheel meer zou schaden (contact met geïsoleerde groepen) dan, hoe hard het ook was, de dood van een mismaakte baby.

Vanochtend, in het radioprogramma De Ochtenden, bleek men op de redactie van Netwerk met en intern conflict te zitten: wie had er gelijk? Wat is belangrijker? Kinderrechten of rechten van en inheems volk met "eigen gebruiken"? Men kwam er niet uit. Luister naar de uitzending van De Ochtenden op: http://www.ochtenden.nl/afleveringen/32971502/

Hoewel ik de uitzending van Netwerk gemist had, werd ik wakker met De Ochtenden. Meteen naar de computer, de uitzending van Netwerk bekijken en reageren.

Want er werd jammer genoeg een hoop niet vermeld in die reportage (tijdgebrek?), een hoop die de verwarring op de Netwerkredactie wellicht zou kunnen verminderen.

Enfin, vrienden van mij weten dat ik daarom ook op aarde ben hè? Haha! Om mensen een zo realistisch en volledig mogelijk beeld te geven van indianen.

Daarom nu hier een uitleg die zich concentreert op vier verschillende punten. Drie daarvan geven aan dat de omstandigheden rondom dit onderwerp ingewikkeld zijn. De laatste om aan te tonen dat het onderwerp zélf vrij eenvoudig te verklaren is als men de drie voorgaande punten in acht neemt.

Omstandigheden
1) Ten eerste is het belangrijk om te beseffen dat de indianen (ook de zogenaamde “nog niet ontdekte stammen”) niet meer leven zoals "ze oorspronkelijk" deden. Een groot deel van dit blog gaat hier over. Ik verwijs voor het gemak maar even naar mijn artikel over de Amazone (http://lenschot.blogspot.com/2007/06/waarom-er-veel-mensen-in-de-amazone.html). De indianen zijn net zo goed veranderd in duizenden jaren als wij Europeanen.

Er is alleen wel een zeer groot verschil tussen hen en ons. En dat verschil is ongeveer 500 jaar geleden begonnen. Vanaf die tijd zijn wij enorm rijk geworden en gegroeid in aantal. De indianen (in heel Amerika en dus ook Brazilië) zijn echter als direct gevolg van onze groei pijlsnel naar beneden gegaan. Zowel in aantal (Amerika 1492: 100 miljoen indianen, 1700-1900: 10 miljoen, 2007: 40 miljoen), als in technologie, kennis, rijkdom en "beschaving" (een woord dat ik zelden gebruik omdat men de neiging heeft te kijken naar technologie en b.v. stenen werktuigen "primitiever" vindt dan metalen werktuigen. Zie elders op blog).

Deze negatieve gevolgen voor de Indianen kwamen vooral door ziektes (meeste doden, tegen de 90%) en directe uitbuiting/moord/kolonisatie. Wat de Amazone betreft, bijna alle gebieden zijn wel eens in het verleden (vooral 17de, 18de en 19de eeuw) bezocht door Europeanen (+Euro-Amerikanen). Oorspronkelijk waren dat avonturiers en missionarissen (vooral jezuïeten). Later echte veroveraars in militaire campagnes, industriëlen op zoek naar grondstoffen (kinine, rubber, goud), kolonisten, grootgrondbezitters en (kleine) boeren.

Ziektes reizen echter veel sneller dan kolonisten. Indianen die nog nooit blanken hadden gezien, hadden meestal wel al lang de gevolgen ondervonden van hun ziektes. De rede van het snelle reizen van deze ziektes was nou juist dat er veel mensen woonden die met elkaar in nauw contact stonden via zeer uitgebreide handelsnetwerken. Geen van de indianen had een natuurlijke weerstand tegen pokken, malaria, griep, pest, tyfus en andere ziektes.

En deze situatie is in feite niet veel veranderd. Tegenwoordig zijn er veel minder indianen en de onderlinge contacten minder. Indianen die dus niet in direct contact staan met "blanken" zouden dus in theorie minder vaak slachtoffer moeten zijn van ziektes. Helaas is dat lang niet altijd even waar... (zie punt 4).

In ieder geval: punt dus voor de "kinderredster" omdat de indianen niet in de oertijd leven (nu niet maar helemaal niet in 1492) en omdat er wel degelijk veel contact is tussen indianen en "blanken". Paternalistisch gedrag van de overheid in deze is schadelijk voor de indianen.

2) Wat ik miste in de reportage waren de mensen zelf. Nu lijkt het net of het is: evangelisten versus overheid. Er werden wel wat indianen zelf naar hun mening gevraagd (de “medicijnman”, de vrouwen die het hadden gedaan), maar er zijn ook een heleboel indiaanse organisaties (en mensenrechtenorganisaties zoals het NCIV) die hier veel meer van af weten dan de gemiddelde evangelist of de gemiddelde politicus in Brasilia.

Minpuntje dus voor de documentairemakers maar misschien hadden ze gebrek aan tijd/middelen.

3) Dan de overheid. Wat niet naar voren kwam in de reportage (op de radio) is de werkelijke rol van de overheid. Men heeft namelijk niet enkel een eigen (paternalistisch) indianenbeleid (via de FUNAI), maar is ook gebonden aan internationale wetgeving aangaande inheemse volkeren. Wetgeving die tot stand is gekomen door druk van inheemsen zelf. Ook hier heb ik een korte post aan besteed. Zie: http://lenschot.blogspot.com/2007/05/enige-websites-over-waarom-indiaanse.html

De regering heeft aan de andere kant dubbele belangen. Men wil graag het gebied verder exploiteren (Lula heeft zojuist weer groen licht gegeven voor een enorm project dat samen uitgevoerd moet worden met Chávez van Venezuela) maar is ook gebonden aan de eigen grondwet (1988) en de internationale wetgeving hier boven genoemd. Tot eind jaren '70 van de 20ste eeuw was het makkelijk. Economie en exploitatie gingen voor en indianen hadden niets te zeggen. Indianen moesten integreren in de samenleving. Na de militaire dictatuur en de grondwetswijziging was het allemaal niet meer zo gemakkelijk. Men koos voor een heel paternalistisch beleid. Indianen zelf kunnen nauwelijks iets doen zonder toestemming uit Brasilia (FUNAI) en de FUNAI is de grote waakhond over alles dat er gebeurd. Probleem is echter wel dat het in de huidige situatie moeilijk anders gaat. De indianen zijn met te weinig om zelf de kolonisten of multinationals tegen te kunnen houden. Ook al hebben ze nog zoveel officiële nationale en internationale rechten. Zelfs mét steun van de FUNAI is het beleid al zo lek als een mandje. Dagelijks dringen er b.v. goudzoekers in indianenreservaten binnen of wordt hun grond onteigend met het argument dat "de nomaden" het toch niet echt gebruiken of dat ze de "vooruitgang en beschaving" niet tegen mogen houden. De tekst op de Braziliaanse vlag zegt genoeg: er moet "Orde en Vooruitgang" zijn.

4) Kindermoord: waarom?
Nadat we dit allemaal bekeken hebben kunnen we ons storten op de vraag waarom. Waarom doden Amazone-indianen (niet allemaal maar ook niet enkel in Brazilië) hun eigen (gehandicapte) kinderen?

Het is duidelijk waarom de vrouw de kindertjes wil redden. Het maakt uiteindelijk niet zoveel uit of het gaat omdat ze echt met de kinderen begaan is (zoals ze zelf zei), of omdat ze een verborgen agenda heeft en de mensen wil redden via het christelijk geloof (zoals de regeringsvertegenwoordiger meende). In beide gevallen gaat het om persoonlijke betrokkenheid.

Ook is het duidelijk (zie o.a. de documentaire en mijn punt 3) wat de positie is van de regering.

Maar nu de indianen zelf. Waarom doden zij mismaakte kinderen? Uit de reportage kwam naar dat ze dit deden omdat men geloofde in boze geesten en omdat het de wil was van de “medicijnman”.

De werkelijkheid is veel harder en treuriger. Het heeft te maken met de kolonisatie zelf.

En zo kom ik terug op punt 1. Er is veel onderzoek gedaan naar het doden van mismaakte kinderen bij kleine, vaak nomadische groepen. Wat blijkt? Men dood kinderen die niet 100% gezond zijn om zelf te overleven. Het oerwoud is geen maagdelijk paradijs waar het makkelijk leven is. Mismaakte, bejaarde en zieke mensen zijn een bedreiging voor de groep als geheel omdat men voor hen zou moeten zorgen. En zorg kost tijd. Tijd die men b.v. veel beter kan besteden door te zoeken naar voedsel. Nomadische groepen in de Amazone leggen dagelijks vele kilometers af. Mensen die niet 100% gezond zijn zouden dat verhinderen en dus komt zelfmoord onder b.v. ouderen veel voor. Hoe hard het ook klinkt, zij offeren zichzelf op voor het voortbestaan van de groep. Bovendien overleven kinderen of ouderen die niet of moeilijk kunnen lopen het toch niet lang op de lange tochten door het woud.

Omdat dit zo is, is de vraag vervolgens veel interessanter waarom er zoveel mismaakte kinderen geboren worden. En dát nu, komt inderdaad door de kolonisatie. De meeste Amazone-indianen zijn pas vanaf de kolonisatie (rond 1500) nomaden geworden omdat men op de vlucht was voor de kolonisten (zie punt 1). De kolonisten (en de moderne staten uiteindelijk) trekken echter ook steeds verder het binnenland in en dus trekken de indianen zich nog verder terug. Kleine groepen vormen en nomadisme blijkt de beste manier om te overleven, zowel tegen direct contact (en dus oorlog) als tegen dodelijke ziektes. Indianen die in direct contact staan met het Westen hebben die keus bijna nooit zelf gemaakt maar zijn door de overheid of anderen (b.v. evangelisten, antropologen, etc…) uit hun “isolatie” geplukt om hen te beschermen/bekeren/bestuderen/etc. Het eerste dat er dan gebeurd is bevolkingsdaling (ziektes) en vervolgens paternalisme en afhankelijkheid van Westerse producten. De meeste indianen willen dat niet maar zijn inmiddels te afhankelijk geworden. De “ongecontacteerde volken” proberen (naast direct conflict en ziektes) ook dit te ontlopen en zijn dus in feite constant op de vlucht.

Kortom: het is van belang om als groep klein en gezond te blijven. Alleen dat is de beste kans op overleving. En ja, door horen zeer drastische maatregelen bij zoals het doden van ouderen of ongewenste/misvormde kinderen. Het is ook niet meer dan logisch dat deze zeer pijnlijke maatregelen vervolgens geritualiseerd worden via “medicijnmannen” (misleidende en vaak foute term. Ook hebben ze de macht niet zoals ik ergens las om hun wil door te drukken). Boze geesten, voorouders, etc… zijn heel reëel omdat ze ziektes en ellende verspreiden. Men weet weliswaar niet de directe oorzaak van die ziektes (bacillen, virussen, etc.) zoals wij maar men weet wel waar ze vandaan komen (van blanken = niet indianen = vreemde machtige figuren = geesten).

Oplossing?
Als we dit dus echt zouden willen stoppen zouden we de bron van de kindermoord (ziektes, kolonisatie) weg moeten halen. Niet de kinderen zelf. Dat helpt noch de indianen, noch het probleem van kindermoord. We zouden in feite dus onszelf tegen moeten houden. Terugtrekken uit het hele Amazonegebied (heel Brazilië? Heel Zuid-Amerika? Heel Amerika?) kan natuurlijk niet (meer).

Wat dan? De enige tussenoplossing lijkt te liggen in het bestrijden van de bron door o.a. het nog beter demarqueren van nog grotere indiaanse gebieden (voor de “ongecontacteerde groepen”). En het uitdelen van medicijnen in plaats van het uitdelen van suiker en rijst (aan de Deni en andere “in contact staande groepen”). Indianen die terugwillen naar hun oorspronkelijke gebied helpen daarin (door bijvoorbeeld de multinationals of kolonisten daar weg te halen), en meer van dit soort dingen. Er is best veel mogelijk. Contact hoeft niet rampzalig te zijn als wij een heel andere richting in gaan slaan. Exact wat de meeste indiaanse organisaties zeggen. Het zal echter waarschijnlijk nog bijzonder lang duren voordat dit gaat gebeuren.

vrijdag 27 juli 2007

dinsdag 10 juli 2007

zaterdag 30 juni 2007

De mensen zélf aan het woord.

Een uur lang heb ik geprobeerd of ik het filmpje zélf op de blog kon krijgen, maar dat is helaas niet gelukt. Dan maar gewoon de link:

http://www.tribalchannel.tv/player/program/2#

Voordeel is dan weer dat het andere filmpje (over de "Bushmen" = "San") ook te zien is. Een grote overwinning trouwens voor dit (er zijn er meerdere, o.a. in Zuid-Arika, Namibië, Angola en Zimbabwe) "San" volk... En dus óók voor alle inheemse volkeren ter wereld.

Meer info over de Enawene Nawe (verwant aan de Arawakken van Suriname ;) op: http://www.socioambiental.org/pib/epienglish/enawene/enawene.shtm

update van 2 weken terug over Braziliaanse groep die "contact" maakt.

Uncontacted tribe emerges from Amazon forest
6 June 2007

In an extraordinary encounter, a group of 89 uncontacted Indians suddenly appeared in an Indian community in the Brazilian state of Pará last week.

The Indians had travelled through the forest for five days, probably fleeing from attacks by loggers or miners. The area has been sealed off to protect the isolated group from diseases which could be fatal to them.

The first contact was reportedly made by two men who made noises outside a house and were spotted by two young people. The men were appealing for help. Later the rest of the group came out of the forest and camped near the village, where one of the women gave birth.

The uncontacted group, like the villagers, are Metyktire Indians. The Metyktire are a sub-group of the Kayapó tribe. They made first contact with Brazilians in 1950, but the group which has just appeared chose to remain in isolation. Many Metyktire believed that over the years the isolated group had all died.

After the initial shock of meeting their kin after fifty years, the group of uncontacted Metyktire began to sing and dance with emotion. Their songs were recorded and played over two-way radio to other Kayapó communities.

One Kayapó Indian reports, ‘Their language is much more original than ours. When I heard them talking on the radio I didn't understand much of what they said, but my uncle understands them much better.

’Survival’s director Stephen Corry said today, ‘More than 100 uncontacted tribes exist in the world today, and many of them are being pushed to the brink by those who want their land.

Over the coming weeks we will no doubt learn what led the Metyktire to make contact.

’For further information contact Miriam Ross on (+44) (0)20 7687 8734 or email mr@survival-international.org

Bron: http://www.survival-international.org/news/2462

donderdag 28 juni 2007

Opmerkelijk nieuw soort "Indian lover" ontpopt zich naar aanleiding van milieudebat

We hadden de:

Nobele Wilde (al door Columbus benoemd maar volledig tot zijn recht gekomen in de 18de eeuw door meneer Rousseau)

Kannibalistische Wilde (ook al dankzij Columbus. Deze indiaan vreet andere mensen op zoals de naam al zegt. Vooral toepasbaar op de "Cariben" maar ook op de Azteken)

Goed-voor-Moeder-Aarde-indiaan (erg populair geworden in de jaren 70 en nog steeds veel gewild. Vooral bij eco-toeristen en zweverige types)

Eigen-Volk-Eerst-Indiaan (niet zo bekend bij het grote publiek maar het paradepaardje van "Nieuw Rechts". Kort gezegd komt het hier op neer: alle buitenlanders moeten het land uit anders gebeurd hetzelfde als met de indianen. Die willen ook dat alle buitenlanders het land uitgaan en gelijk hebben ze. Eigen volk eerst!)

Zwervende Nomade (varriant op de Nobele Wilde en vaak opduikend in schoolboeken en zelfs universiteiten als representant van Amerikaanse bevolking in 1492)

Revolutionaire-Che-Guevara-Communistische-Indiaan (populair zowel bij Links & Anti-Globalisten, als bij Rechts en Conservatief Latijns/Noord-Amerika. Voor de laatste groep zijn indianen met hun "neiging tot opstand" en "neiging tot de onderdrukking van het individu" levensgevaarlijk. Voor de eerste groep zijn het juist de grote helden en/of ultieme slachtoffers van het monsterlijke Westerse Kapitalisme)

Nationalistische-en-Omgekeerd-Racistische-Indiaan (vooral bekend in Latijns-Amerika bij Latino's die zich gediscrimineerd voelen door indianen als Evo Morales in Bolivia of de indiaanse beweging in Ecuador. Zijvariant van de Eigen-Volk-Eerst-Indiaan)

Achterlijke-Boer-die-niet-eens...-Indiaan (ook vooral bekend in Latijns-Amerika. In 21ste eeuw bijna geheel uitgestorven in het noorden. Deze indiaan is in feite geen indiaan maar een eenvoudige, nogal domme boer die niet in staat is tot beschaafde daden zoals goed Spaans spreken)

Op-Geld-en-Macht-beluste-(Casino)-Indiaan (bijna uitsluitend voorkomend in de VS omdat ze daar casino's mogen hebben. Ook echter bijvoorbeeld in Brazilië -Kayapó- of Ecuador -inwoners van Otavalo. Deze indianen zijn het absoluut tegenovergestelde van de Nobele Wilde of de Goed-voor-Moeder-Aarde-Indiaan. Uiteraard ook van de Revolutionaire versie. Nu zijn het pure machtswellustelingen die alleen maar uit zijn op geld en meestal ook op het uitkloppen van arme blanken)

Niet-Bloedzuivere-Indiaan (veel voorkomend in het oosten van Noord-Amerika en meestal -toevallig?- ook vaak een Op-Geld-en-Macht-Beluste-Casino-Indiaan. Het woord Indiaan dan tussen aanhalingstekens... In Latijns-Amerika komen ze echter ook veel voor. De algemene opinie is dan dat indianen sinds de komst van de –geciviliseerde- Europeanen in 1492 niet meer bestaan)

Stone-Age-Tribe-Indiaan (zeer geliefd in zowel Noord- als in Zuid-Amerika hoewel meer in het noorden. In deze versie zijn indianen stil blijven staan in de tijd en de belangrijkste argumenten daarvoor zijn het "feit" dat indianen geen wielen, schrift of ijzer hadden bij de komst van Columbus. De moderne Amazonevolkeren vallen echter meestal ook in deze categorie)

En ga zo maar even door. Ik mis er nog vele... Maar sinds kort blijkt er een geheel nieuwe soort te zijn opgestaan! De:

Net-zo-slecht-als-Wij-,-dus-ons-valt-niets-te-verwijten-!-Indiaan

Deze indiaan heeft -net als wij- bijna de bizon uitgeroeid, bosbranden veroorzaakt en grond uitgeput. Hij staat lijnrecht tegenover de Stone-Age-Tribe-Indiaan en de Goed-voor-Moeder-Aarde-Indiaan. Hij (altijd Hij ja...) is ook een excuus-Indiaan. De Als-Hij-het-doet-Mag-ik-het-als-Westerling-ook-Indiaan. Hij blijkt nota bene voort te komen uit De-indiaan-die-ik-probeer-te-presenteren op deze blog. Namelijk, gewoon, als mens. M'n slogan is immers: "indianen zijn soms net mensen". Mensen met hun goede dingen en mensen met hun fouten. Mensen die lachen en huilen, mensen die net zo vaak stoïcijns kijken als wij (misschien wel veel minder tegenwoordig! :)

Natuurlijk is ook dat slechts en beeld. En net als alle beelden klopt het niet. Hoogstens (en daar hoop ik op) lijkt het wat meer dan de 11 hier boven genoemd. Maar deze nieuwe gaat weer helemaal de verkeerde richting in...

Ik kwam 'm tegen op de site van een groep mensen (verenigd in de "Groene Rekenkamer") die niet geloofd dat de mens schuldig is aan de opwarming van de aarde, http://www.richel.org/grk/.

In het artikel "Amzone: oerwoud of boomgaard" (http://www.richel.org/grk/1491/index.htm) geven ze een uitgebreide recensie van het boek van Charles Mann, 1491, waar ik zo blij om ben dat het er is.

Het is echter wel de meest politiek getinte recensie die ik ooit gezien heb en andermaal worden "de indianen" voor een eigen karretje gespannen. Bovendien weet ik niet of de auteur van het boek zo blij zal zijn als hij dit leest... Een paar voorbeelden:

Men begint met

"Het regenwoud in de Amazone is geen stuk natuur met een geschiedenis van miljoenen jaren, maar een verwilderde boomgaard uit de tijd van Columbus – door mensen gemaakt dus... Dat betoogt de Amerikaanse journalist Charles C. Mann in zijn ook in Nederland verschenen boek ‘1491 - De ontdekking van pre-Columbiaans Amerika’".

Ten eerste is het niet waar dat Mann dat betoogt. Hij vertelt dat er wetenschappers zijn die denken dat "een deel" van de Amazone een verwilderde boomgaard is. Bovendien was dat niet uit de tijd van Columbus maar zeker duizend jaar vóór Columbus al het geval. Ook wil dat niet zeggen dat het geen natuur is met een geschiedenis van miljoenen jaren. Het mooie van die boomgaard was nou juist dat het wél (ook) natuur was (zie o.a. vorige post over Amazone).

We weten inmiddels van de Inca’s en hun grote (en stalinistisch geregeerde) rijk...

Laat ook zéér duidelijk zien wat de eigenlijke bedoeling is van deze recensie. Vleugje Revolutionaire-Che-Guevara-Communistische-Indiaan? De Inca's hadden absoluut geen stalinistich geregeerd rijk. Dat was wat Linkse Nationalistische Peruanen (o.a. Lichtend Pad) in de jaren '70 zeiden. Puur Latino-nationalisme waar de meeste indianen nu en zéker alle indianen in 1492 (of 1532) niets mee te maken hadden. Gewoon weer STEREOTYPE PLAATJES PLAKKEN!!

Mann is niet dol op de moderne berichtgeving over de enorme rijkdom van de Amazone-streek, zoveel is wel duidelijk.

Duidelijk misschien voor de auteur van dit artikel maar precies het omgekeerde van wat Mann zegt! Dit is dus echt kul (net als het vorige trouwens).

De slash and burn cultuur die de huidige indiaanse bewoners van dit gebied praktiseren is om diverse reden dan ook een tamelijk hopeloze aangelegenheid. Het blootliggende land slaat in een mum van tijd dicht en kan dan niet meer voor land- of tuinbouw worden gebruikt. Eigenlijk zou zo’n indiaanse boer iedere drie jaar een nieuw lapje grond moeten vrijmaken, maar met de voor de komst van de blanken gebruikelijke stenen bijlen, duurt zoiets 8 maanden zo bleek uit een experiment.

Dit slaat ook echt helemaal nergens op. "Een tamelijk hopeloze aangelegenheid". Hoezo? Voor wie? Voor die indianen? Nope... Voor zulke kleine groepjes (resultaat van de kolonisatie!) mensen is het uitermate geschikt. Duidelijk is dat deze man niet weet waar hij het over heeft. Drie jaar is geen "mum van tijd" en als de vegetatie weer gegroeid is, is het daarna weer prima geschikt voor zowel land- als tuinbouw. De vervolgzin (over de stenen bijlen) klopt wel maar slaat nergens op als je 'm samenneemt met de eerste twee zinnen.

Van de meer dan 130 plantensoorten die Indianen blijken te hebben gedomesticeerd is de helft of meer eigenlijk boom. Deze mensen aten dus vooral vruchten en noten en veel minder grondgewassen.

Da's niet waar. Maniok en maïs waren bijna overal stapelvoedsel.

De meeste deskundigen zouden het er inmiddels over eens zijn dat grote delen van de Amazone eigenlijk cultuurgrond zijn, volgens sommigen zelfs 100%.

Ik ben geen deskundige op het Amazonegebied (al lijkt dat misschien soms wel zo ;) maar ik ken geen een echte deskundige die zegt dat de Amazone voor 100% cultuurgrond is. Daarvoor is simpelweg nog veel te weinig onderzoek gedaan. Het zou niet erg wetenschappelijk zijn om zo iets aan te nemen...

Schattingen geven aan dat het deel van de Amazonestreek waarin deze Terra Preta wordt aangetroffen opgeteld ongeveer zo groot is als Frankrijk. Er zijn ook lagere schattingen, maar ook die suggereren nog een landbouwareaal dat enorme hoeveelheden mensen kon voeden.

Helemaal juist en dat ontkracht ook meteen de vorige statement. Frankrijk is "slechts" 10% van de daadwerkelijke Amazone (het oerwoudgedeelte).

Erg duurzaam gingen de indianen overigens niet te werk: ze bejaagden het dier zo intensief dat hij met uitsterven werd bedreigd.

Een opmerkelijke zin over de bizons in Noord-Amerika! Dit is echt totale kul waarvan ik niet weet waar de auteur het vandaan heeft. Zeker niet uit 1491. Later zegt hij het nóg een keer. En dat terwijl hij hiervoor wél een citaat geeft van Mann:

‘Het klinkt nu ongelofelijk, maar in de hele regio tussen New York en Georgia zwierven bizons. Het dier van de prairie, Bison bison, was door de indianen naar het oosten gelokt over een met vuur gecreëerd pad, terwijl ze zoveel bossen in grasvlakten omzetten dat het dier ver buiten zijn oorspronkelijke verspreidingsgebied kon overleven.’

Dus als ik het goed begrijp vergrootte men het natuurlijke areaal van de bizon en roeide het tegelijkertijd bijna uit... HUH?!?!?

Ziektes werden voor een belangrijk deel verspreid via dieren en aan dieren houden deden de Indianen niet.

Zoals ik verteld heb is dit ook niet waar. Zie eerdere blogs. Ze gingen dood aan ziektes die van andere (onbekende) dieren kwamen. Ze deden wel degelijk aan het houden van dieren.

En dan het allermooiste!!!

Mann is geen voorstander van het grootschalig kappen van het woud, maar wijst er op dat het natuurbeschermingsbeleid toch op andere leest zal moeten worden geschoeid omdat de Brazilianen vinden dat wij, westerlingen eigenlijk geen recht van spreken hebben. Betekent Holland geen houtland? Danken wij onze rijkdom niet aan het kappen van bos? En er staan een heleboel Brazilianen, Peruanen, Bolivianen enzovoort te trappelen van ongeduld om een paar centen te verdienen en daar zullen ongetwijfeld nog een heleboel bomen voor om gaan. Een natuurbeschermingsbeleid dat rekening houdt met de belangen van die mensen heeft daarom de beste kansen.

Mann is inderdaad geen voorstander van grootschalig kappen van het woud. Dat klopt tenminste! Maar hier worden hem toch een aantal woorden in de mond gelegd... OEI OEI OEI!!! Wie goed leest, ziet dat er staat: "Mann is geen..., maar wijst erop dat..., OMDAT de Brazilianen vinden..." Dit is echt heel erg. Hier wordt gewoon gesuggereerd dat Mann, als argument waarom we anders om moeten gaan met de Amazone, de Brazilianen (Peruanen, Bolivianen, etc..) er bij zou halen. Zij hebben immers ook recht op rijkdom die wij in Holland ook te danken zouden hebben aan de kap van bos (waar heeft hij dat vandaan?)!

De meeste van jullie weten dat ik meneer Mann persoonlijk ken. Als er iets is dat hij NIET heeft gezegd, dan is dit het wel. Sterker, hij legt er steeds de nadruk op dat je de huidige situatie niet kan vergelijken met die van 500 jaar geleden. Daarbij zou ik nog willen toevoegen dat de situatie ook heel anders is dan in Europa. De indianen worden hier gewoon EVEN vergeten. Zoals ook vaak trouwens bij Amazone-Natuur-beschermers zoals Greenpeace en Wereld Natuurfonds. Wat er in de Amzone aan de hand is, is namelijk meer dan het omkappen van een aantal bomen. Het is een ONGOING KOLONISATIE van Indiaans grondgebied die al 500 jaar bezig is. Het bos in Nederland "was of is" min of meer van de Nederlanders ja, maar hoewel op onze landkaarten staat dat de Amazone voor een groot gedeelte in Brazilië ligt, is in feite heel Brazilië een grote kolonie.

Als het Amazonewoud van iemand is, dan van de indianen die er wonen. Zeker als ze er zelf een groot deel van hebben gemaakt.

Het is opmerkelijk dus hoe de indianen in één en hetzelfde verhaal kunnen veranderen van de Als hij het doet, mag ik het ook in de nog niet genoemde Volslagen-anonime-,-of-te-wel: -WIE????-Indiaan

ZO! Ik denk dat ik me wel weer genoeg heb lopen opwinden vandaag!

Len.

dinsdag 26 juni 2007

maar ook een wat ouder bericht uit Australië, in verband met mijn geschiedenisprojecten...

Niet enkel Amerika of Afrika... Ja... OOK AUSTRALIË

En geloof me... Het is een kwestie van tijd voor ze meer vinden...

The World Today - Friday, 3 February , 2006 12:45:00
Reporter: Jennifer Macey

KAREN PERCY: The recent bushfires in Victoria have uncovered a remarkable archaeological site, the remains of stone houses believed to have been built by local Aborigines up to 8,000 years ago. The discovery in the state's far west suggests not all Aboriginal people were nomads, as previously thought.
.
Last month’s devastating fire has revealed stones and rocks laid out in a village-style pattern, along with tools and eel traps. Jennifer Macey reports.
.
JENNIFER MACEY: Out of the ashes of last months devastating bushfires, the Windamara Aboriginal Corporation has made a unique discovery.The fires have cleared grass and brush, giving way to the remains of stone houses near Lake Condah in south-western Victoria. Damien Bell manages the Lake Condah Sustainable Development Project and is the chairman of the Windamara Aboriginal Corporation.
.
DAMIEN BELL: The last time a fire went through the property was about 80 years ago, at the same time as feeling sort of sorrow and that for the fire going through, because we lost some fences and this and that along the way, never lost anything major. At the same time we were thinking what the fires were going to uncover, because the Tyrendarra property has huge national heritage values as part of the Budj Bim National Heritage Landscape the values include the traditionally engineered agriculture system – that spreads over 100 square kilometres, and also the stone houses that represent permanent dwellings by Gunditj Mara people.
.
JENNIFER MACEY: The fire wiped out 90 per cent of the 240-hectare Tyrendarra Indigenous Protected Area. It's part of the Lake Condah heritage listed national park, and close to the site of a previous archaeological dig which found remnants of ancient stone huts and a complex eel farming and smoking operation.But the size of the latest discovery has surprised Mr Bell.


DAMIEN BELL: Well, with the normal sized house that we know about, we sort of reckon that housed a family, but with this bigger house we’re thinking about three or four families living in that. Because with the landscape you’d have your house there for sleeping and also for shelter, so yeah, so you know, you’d be outside conducting a lot of your work, a lot of your aquaculture, a lot of your fish farming and so forth, plus your hunting of other animals. And yeah, so they were there for sleeping and it looked like a lot of people slept in this house.
.
JENNIFER MACEY: And he says the findings dispel previous assumptions that all Aboriginal people were nomadic. For years Australian anthropologists believed that Australia's Indigenous population were hunter-gatherers who roamed the country. These stone remains have put that theory into question, say archaeologists.Dr Peter Vess is the director of research at the Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies in Canberra.
.
PETER VESS: Look, I think the whole idea that even 30 or 40 years ago that most people had, that all Aboriginal people were completely nomadic, weren’t rooted to a single place, didn’t have territories, has been completely overturned. We know this now through people’s totemic affiliations to places. We know this from their own life histories, from both Arnhem Land through to Tasmania, and we know from now, increasingly the archaeology shows from the house structures on High Cliffy Island and the Kimberley, where people lived also on a semi-permanent basis in house structures through to these very extensive stone villages, if you like, and eel races and resource manipulation areas, that Aboriginal resources were much more complex and diverse than this very simplistic notion that people just wandered the land, almost aimlessly. They couldn’t be more incorrect.
.
JENNIFER MACEY: And he says these types of dwellings are not only restricted to south-western Victoria.
.
PETER VESS: The colleagues and I have actually recorded hundreds of stone house structures on islands from the Kimberly coastline, on the Buccaneer Archipelago. They’ve been recorded from some parts of the Pilbara, and from the Murchison in central western portions of WA. But they’re certainly not common. They tend to be in areas which are extremely rich in certain resources. So in the Kimberley it might be the fish dugong and marine shellfish flats at the Montgomery Reef, to the Murchison it was probably because of the incredibly rich eluvial terraces that had yams and other resources. And here in Victoria it looks like these incredible concentrations of eels, aquatic resources that people could actually focus on and manipulate.So, again, it turns upside-down the whole idea that people wandered aimlessly.
.
KAREN PERCY: Dr Peter Vess, Director of Research at the Institute of Aboriginal and Torres Strait islander Studies in Canberra.
.
Dit artikel is te beluisteren op de site: http://www.abc.net.au/worldtoday/content/2006/s1561665.htm
.


Van boven naar onder: "fire-farming" van verschillende planten, reconstructie van klein huis met stenen fundering. Resten van de kanalen om alen mee te vangen & reconstructie van een fuik om ze in te vangen.

Australië in ze piqueture

Aboriginals verzetten zich tegen alcoholverbod
26 - 06 - 2007
Bron: Wereldomroep/OneWorld

Aboriginals in Australië hebben woedend gereageerd op de draconische maatregelen van de regering om het seksuele misbruik van kinderen tegen te gaan. Ze dreigen nu toeristische trekpleisters zoals Ayer's Rock te sluiten.

Na het verschijnen van een rapport over grootschalig kindermisbruik kondigde premier John Howard afgelopen week aan dat de regering de controle zou overnemen in 60 townships in de Northern Territory. Ook kondigde hij een verbod op alcohol en porno af en een verplichte gezondheidscontrole van kinderen.

De als 'shock and awe' omschreven maatregelen komen na een vorige week verschenen, schokkend rapport over wijdverbreid kindermisbruik in Aboriginal-gemeenschappen. De onderzoekers troffen seksueel misbruik aan in alle onderzochte gemeenschappen. Kinderen worden geprostitueerd voor drugs en geslachtsziekten komen al voor bij kleuters.

Drank- en drugsmisbruik

De onderzoekers wijzen armoede en drank- en drugsmisbruik aan als voornaamste oorzaak. Minister van Aboriginalzaken Mal Brough omschreef de uitkomsten als 'rampzalig' en 'een nationale schande'.

De stamoudsten vinden de plannen echter te ver gaan. "Deze grootschalige inbreuk op de privacy van onze vrouwen en kinderen schendt onze mensenrechten," aldus een verklaring. Het controversiële plan stuit ook elders in Australië op forse kritiek.

Valse crisis

De critici geven toe dat er een probleem is, maar wijzen erop dat de regering Howard elf jaar lang de gezondheidsproblemen onder Aboriginals heeft genegeerd, en dat hij nu alleen handelt uit politiek opportunisme.

Een van hen is senator Lynn Allison, aanvoerder van de oppositionele Australische Democratische partij. "Het is een ernstig probleem, en dat is het al jaren. Dus de suggestie van de regering dat er nu opeens een crisis is, is vals. Je zou kunnen zeggen dat het iets te maken heeft met de komende verkiezingen, dat de premier nu op dit gebied leiderschap moet tonen.

Maar er zijn ook voorstanders, zoals Greg McLean, burgemeester van het kleine Aboriginalstadje Hope Vale in Queensland: "Ik denk dat de wet gehandhaafd moet worden als het gaat over kindermisbruik in Aboriginalgemeenschappen. Sommigen zouden dit kunnen opvatten als racisme, maar hoe moet je anders dit soort uit de hand gelopen zaken oplossen?"

Paternalisme

Velen noemen het regeringsplan echter racistisch of zeggen dat er sprake is van machtsmisbruik, omdat één enkele groep eruit wordt gepikt. Zij vinden dat het anders zou zijn als Howards sociale gedragsstrategie op elke Australiër werd toegepast, en niet alleen op Aboriginals. Volgens Lynn Allision is het plan daarom niet alleen racistisch, maar ook nog onwettig.

Nationale en regionale politici die ongelukkig zijn met de interventie door de regering eisen meer overleg. Die oproep wordt gesteund door de leiders van de Aboriginals. Zij zeggen dat de Aboriginalbevolking geen inspraak heeft in beleid dat ingrijpt in hun leven.

Anderen, onder wie ex-premier Malcolm Fraser, beschuldigen Howard van het opnieuw tot leven wekken van het soort paternalisme waardoor Aboriginals vroeger werden gedwongen om te leven van kerkelijke liefdadigheid: "Mensen moeten met respect worden behandeld, en dat gebeurt hier niet. Ik zou zeggen dat dit een terugval is naar het paternalisme van vroeger omdat de gemeenschap zelf niet is geconsulteerd.

Gestolen generaties

De paternalistische benadering van eerdere regeringen leidde ertoe dat Aboriginalkinderen werden weggehaald bij hun families. Deze praktijk begon in de 19e eeuw en duurde voort tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Meer dan 50.000 kinderen zouden zijn weggehaald bij hun ouders en zijn opgevoed in kindertehuizen of bij niet-Aboriginalfamilies. Deze kinderen staan bekend als de 'gestolen generaties'.

Een door de regering aangewezen commissie schreef in de jaren negentig een rapport over deze praktijken onder de naam: 'Hen thuisbrengen'. Daarin werd aanbevolen excuses te maken en compensatiemaatregelen te treffen. Premier Howard heeft tot op heden geweigerd formeel excuses te maken.

Ontwenningsverschijnselen

Howards conservatieve regering heeft lange tijd een ongemakkelijke relatie met Aboriginal Australië gehad, wat leidt tot veel wantrouwen ten aanzien van de recente, verreikende maatregelen. Het regeringsrapport dat aan de basis ligt van de huidige koerswijziging, bevat talloze aanbevelingen over gezondheidsopvoeding en huisvesting die niet worden opgevolgd.

Volgens critici zullen het korte-termijnverbod op alcohol, samen met de gedwongen gezondheidscontroles voor kinderen contraproductief werken. Opnieuw senator Lynn Allison: "Het is een botte benadering die op de lange termijn niet per se nut zal afwerpen. Het alcoholverbod van zes maanden gaat, denk ik, voor grote problemen zorgen. Er is geen enkele maatregel getroffen voor de ontwenningsverschijnselen, dus mensen zullen tijdelijk erg ziek en ongelukkig worden, en dan gaan we vermoedelijk terug naar de situatie van daarvoor."

Dit artikel is grotendeels overgenomen van de Wereldomroep.

Het bewuste rapport is te vinden op: http://news.bbc.co.uk/2/shared/bsp/hi/pdfs/21_06_07_bipacsa_final.pdf

woensdag 20 juni 2007

Waarom er wel veel mensen in de Amazone moeten hebben gewoond.

De Amazone (liever: het tropische laagland van Zuid-Amerika)... totale en eeuwenoude wildernis? "Untouched by the human hand" zoals vele natuurliefhebbers en organisaties als Greenpeace en het Wereld Natuurfonds ons willen doen geloven? Well...

Niet echt. Er leven namelijk al duizenden jaren mensen in dat bos.

Okay, maar in harmonie met de natuur, als jagers/verzamelaars die een beetje landbouw hebben op de "slash & burn" manier. Je hakt een stukje bos om, plant daar je gewassen en na drie jaar, als de bodem uitgeput is, trek je weer verder zodat het bos zich kan herstellen. Het gebied is groot (ruim 10 miljoen vierkante kilometer = als Canada, 20x Frankrijk, 240x Nederland). Een paar miljoen mensen (1 tot 5) waren niet schadelijk voor het bos. Kijk naar de indianen van nu. Die leven nog precies zo, in duizenden jaren is er niks veranderd! Ze leven nog in het Stenen Tijdperk!

En daar... En daar zit 'm nu precies de crux. Dat is exact waarom dit verhaal niet klopt. Die "slash & burn" landbouw kán niet (en gebeurd nu niet) met stenen werktuigen. Zoals iedere Amazoneganger weet, is je beste kameraad op de tropentocht de machete. Het scherpe kapmes van "roestvrij staal" waarmee je vegetatie wegslaat, suikerriet kapt of bamboe opensnijdt als je van de dorst vergaat. Die gebruiken de indianen vandaag de dag ook. Kortom, in het Stenen Tijdperk leven ze vandaag de dag allerminst. En...

Dat ding is import. In Amazonië pas sinds de komst van de Europeanen. "Slash & burn" landbouw is vrijwel onmogelijk met werktuigen van steen en dat is wat ze in 1492 hadden. Niks geen machetes. Dus ook niks geen "Slash & burn" landbouw...

Dus? Waren het dan jagers/verzamelaars zonder landbouw? Nee. Bijna alle Europeanen die tussen 1492 en ongeveer 1650 schrijven over de indianen uit dit enorme gebied merken op dat ze aan landbouw doen. Maniok en maïs zijn het belangrijkst.

Hoe deden ze dat dan als ze geen machetes hadden om het oerwoud weg te kappen?

Zeer korte cursus ecologie Amazone
Het Amazonegebied (tropisch laagland Zuid-Amerika) bestaat niet enkel uit oerwoud. Eigenlijk is het "echte" oerwoud slechts de helft van het totale oppervlakte. De rest bestaat uit vochtige of droge savanne, uit graslanden of uit gebergten/hoogvlaktes. Iedereen die zich een voorstelling maakt van het Amazonegebied, denkt aan het "National Geographic beeld" van een eindeloze groene deken in een gebied net zo plat als Nederland. Voor een deel klopt dit ook. Maar dat is vooral langs de Amazone-rivier zelf. Ten noorden daarvan, op de grens met Venezuela en de Guyana's ligt een hoogvlakte, het zogenaamde Guyanaschild. Hier zijn ook echte bergen te vinden. De hoogste piek van Zuid-Amerika buiten de Andes is Pico da Neblina met een hoogte van ongeveer 3000 meter. Ten zuiden van de Amazone-rivier ligt een enorm plateau (tussen 200 en 800 meter) en in het oosten/zuidoosten van Brazilië zijn verschillende bergketens (hoogste piek ook rond 3000 meter).

Pico da Neblina
Dus ja: het grootste gedeelte was dicht oerwoud maar een ander deel is (en was) van nature niet zo bebost. Daar hoef je dus ook niet veel weg te gaan kappen.

Grond
In het oerwouddeel zijn grofweg twee soorten grond te vinden. De zeer vruchtbare varzea langs de rivieren (slechts 2% van het totale oppervlakte) en het hoger gelegen land tussen de rivieren (terra firme). Deze terra firme is erg arme grond maar ook het meest bekend. Het is de "rode woestijn" die overblijft nadat het woud is weggekapt en er een aantal jaar intensieve landbouw is gepleegd. Het is een van de grootste nachtmerries van elke natuurbeschermer, de groene zee die veranderd in de rode woestijn... Net zo rood als de woestijn in Australië. De varzea is echter een heel ander verhaal. Deze grond is zo vruchtbaar (door het periodiek overstromen van de rivieren zodat er steeds nieuw vruchtbaar slib wordt afgezet) dat intensieve landbouw (en dus ook een grote bevolking) wel goed mogelijk is. Dat is vandaag de dag dan ook goed te zien. De miljoenenstad Manaus ligt niet voor niets aan de Amazone in plaats van in het binnenland. De meeste mensen die wonen in Amazonië (20 miljoen ongeveer) wonen inderdaad aan de grote rivieren.

2007 > 1492
Het zal niemand dus verassen dat dit ruim 500 jaar geleden ook zo was. Tegenwoordig wonen er nauwelijks meer indianen langs de grote rivieren maar dat komt omdat ze ofwel uitgeroeid, ofwel als slaaf weggevoerd, ofwel verdreven, ofwel gevlucht zijn. Hoewel de varzea slechts 2% van het (oerwoud)landoppervlakte uitmaakt, is dit wel 2% van 5 miljoen vierkante kilometer (100.000 vierkante kilometer = Engeland = 2,5x Nederland). De Amazone zelf is van de Peruaanse havenstad Iquitos tot aan de monding ongeveer 3000 kilometer lang, langer dan de afstand tussen Amsterdam en de Iraanse hoofdstad Teheran.

Oude geschriften
Tussen 1492 en ongeveer 1650 zijn er een aantal Europeanen die dit gebied binnenkomen. In de periode 1499-1570 hebben de Spanjaarden 22 expedities naar het gebied opgezet. Columbus bereikt de noordkust van Venezuela al op zijn derde reis (1498) en de monding van de Amazone wordt voor het eerst gezien in 1500, hetzelfde jaar dat Brazilië officieel "ontdekt" wordt door de Portugezen (Cabral) die zuidelijker landen. De eerste Europeanen die de Amazone afvaren (vanuit Ecuador) doen dat in 1542 (Orellana). Vier jaar eerder, in 1538, is de eerste keer dat de rivier vanuit het westen bereikt wordt (vanuit Peru). In 1526 (6 jaar voordat Pizarro de Incavorst gevangen neemt!), bereiken Europeanen (aangesloten bij een veldtocht van Guaraní indianen) vanuit Brazilië en Paraguay het Incarijk. In 1536 verlaat de Duitser Federmann de Spaanse kustkolonie in Venezuela op zoek naar "El Dorado". Hij volgt de Orinoco rivier naar het zuiden en komt uiteindelijk in aan in de hoofdstad van de Muisca indianen in Colombia (nu de hoofdstad Bogotá).
Al deze mensen en nog vele anderen hebben over hun belevenissen geschreven (of gedicteerd) en bijna allemaal hebben ze het over grote aantallen mensen, machtige heersers en grote opbrengsten van landbouwproducten. Hoewel er wel goud is, is het voor de Europeanen te weinig om echt lang te blijven. Daarom blijft de informatie over de lokale Amazonegemeenschappen een stuk geringer dan de informatie over de landen waar genoeg edelmetaal was om de Europeanen enigszins tevreden te stellen (te weten Peru & Mexico). Niet te min is de beschikbare informatie genoeg om een heel ander beeld te krijgen van de Amazone in 1492 dan dat de meeste mensen hebben.

Archeologie
Ondanks deze geschriften en het probleem van de machetes, werd lange tijd, ook in de wetenschappelijke wereld, aangenomen dat de Amazone in 1492 nagenoeg leeg was. Hoe kwam dat? Dat kwam deels doordat men meer waarde hechtte aan de etnografische geschriften uit de 18de/19de eeuw dan die uit de 15de en 16de eeuw. Grote namen als die van Alexander von Humboldt (in Latijns-Amerika vroeg 19de eeuw) of die van belangrijke filosofen zoals Rousseau (overleden in 1778) hebben een bijzonder grote stempel gedrukt op ons beeld van Amazone-indianen (en indianen in het algemeen). Andere beroemdheden uit de 20ste eeuw zoals de Waal Claude Lévi-Strauss (geboren 1908) en Napoleon A. Chagnon (geboren 1938) trokken vervolgens zelf het woud in en bevestigden het beeld uit de 18de en 19de eeuw. Indianen waren met weinig, leefden in een volkomen magische wereld en waren volkomen afhankelijk van de natuur. Het was Rousseau die de term "Nobele Wilde" (Bon Sauvage) bedacht en de indianen waren hier hét schoolvoorbeeld van (hoewel o.a. Chagnon meer een beeld schetste van de Woeste Wilde). Men kon zich eenvoudig niet voorstellen (evolutionistisch als men meestal dacht) dat "complexe gemeenschappen minder complex" konden worden. De mensheid was immers opgeklommen van "Holenmens" tot "Moderne mens".

Belangrijk was echter ook dat men lange tijd totaal geen oog had voor de archeologie in het gebied. Logisch. De grote ruines en piramides in Mexico en Peru vallen meteen op. Wie naar het Amazonegebied kijkt ziet alleen maar bomen. Bovendien ziet men de arme gronden van de "Rode Woestijn". Intensieve landbouw is hier volslagen onmogelijk en dus kunnen er nu niet veel mensen wonen en al helemaal niet 500 jaar geleden. Dus wat zou er te vinden zijn? jagers/verzamelaars laten sowieso niet veel sporen na.
.
Bergen, lijnen en oud aardewerk... Heel veel aardewerk
Toch waren er nogal opvallende archeologische vondsten die men niet kon verklaren. Omstreeks 1915 had een zekere Nordenskjöld in het noorden van Bolivia op de grond talloze merkwaardige lijnen waargenomen die wel door mensen gemaakt moesten zijn. Op het eiland grote Marajó, in de monding van de Amazone, werden grote heuvels aangetroffen in een gebied dat nauwelijks reliëf kent. Bovendien werd op en om de heuvels veel aardewerk gevonden. En het was aardewerk dat wellicht wel de meest verassende feiten naar boven bracht. Aan de monding van de (vanuit het oosten) derde grote zuidelijke zijrivier van de Amazone, de Tapajós, werd door de achterkleindochter van de voormalig president van de VS Theodore Roosevelt (de eerste dus) aardewerk gevonden dat heel oud was. Veel ouder dan het aardewerk in Peru of Mexico. Ongeveer 4000 jaar ouder... (dwz. 5000 tot 6000 voor Christus) De wetenschappelijke wereld reageerde geschokt. Het heeft dan ook een tijdje geduurd voordat de data werden geaccepteerd.
.
Mede doordat op andere plaatsen in het Amazonegebied ook zulk oud aardewerk werd gevonden. Toen deze kogel door de kerk was, ging het allemaal wat sneller. Er kwam wat meer aandacht voor de Amazonearcheologie. We spreken over de jaren 60/70 van de 20ste eeuw...
.
Ongeveer tien jaar eerder, in de jaren 50, was er al op een andere plaats aardewerk gevonden maar daar was nauwelijks aandacht aan besteed. Toch was het opvallend genoeg. Dit aardewerk, dat duidelijk kapot gemaakt was, bevond zich in zeer donkere en bij de locale bevolking zeer populaire grond. Dat kwam omdat deze Terra preta do indio (indiaanse zwarte aarde) zeer vruchtbaar was. Hoewel de naam voldoende had kunnen zeggen, ging men het twintig jaar later pas bestuderen. Wat bleek? De terra preta was alles behalve zeldzaam en in veel gevallen was er niet zomaar wat aardewerk in, maar duizenden en duizenden stukjes van dit door mensen gemaakte materiaal. Kilo's. Wat kon dit betekenen?
.
Huidige opvattingen van de grote meerderheid van de specialisten
Hoewel niet alle specialisten het er over eens zijn, is voor de meerderheid inmiddels duidelijk dat deze terra preta een van de oplossingen is voor het raadsel uit de oude geschriften. Terra preta is dusdanig vruchtbaar dat men een Rode Woestijn zou kunnen veranderen in een Zwarte Tuin. En dat is precies waar een deel van deze specialisten inmiddels goede bewijzen voor zien: dat een groot deel van de Amazonegrond opzettelijk door mensen gemaakt is. Schattingen geven aan dat ongeveer 10-15% van het oerwouddeel (500.000-750.000 vierkante kilometer) van de Amazone uit deze terra preta bestaat en of ze nu opzettelijk door mensen gemaakt zijn of niet, doet er uiteindelijk niet veel toe. Op deze gronden kunnen heel veel mensen leven.
.
We hebben dus vruchtbare slibgronden, vruchtbare terra preta, savannegronden zonder veel bos en grasvlaktes. Allemaal plaatsen waar zonder de hulp van machetes intensieve landbouw kan worden gepleegd. Toch blijft de vraag open hoe die terra preta gevormd kon worden als er bomen in de weg stonden. Het antwoord is zeer waarschijnlijk, net als nu: vuur. Er zijn ook aanwijzingen dat het feit dat er zoveel savanne en grasland is in dit gebied juist komt door gecontroleerde branden. Men moet niet vergeten dat het gebied al duizenden jaren bewoond is. Mensen hebben het gebied dus generaties en generaties lang kunnen leren kennen en bewerken. Dat is ook wel terug te zien bij de huidige Amazone-indianen. Hun kennis van de natuurlijke omgeving is reusachtig en hiermee komen we bij nog een zeer opmerkelijke manier om het bos voor mensen uiterst productief te maken.
.
In plaats van het te vervangen voor een savannelandschap, maak je het bos zelf door de voor jou nuttige bomen te laten groeien. Een groot deel van het Amazonewoud bestaat uit vrucht-, noten-, of medicinale bomen. Aangezien van een aantal bomen is geïdentificeerd waar het natuurlijke areaal zich bevindt, moeten alle andere exemplaren (die bovendien veel grotere vruchten/noten/gewassen dragen) die zich buiten dit gebied bevinden op de een of andere manier daar gekomen zijn. Gezien het feit dat de zaden van deze groep vruchtbomen veel groter zijn dan de zaden uit het natuurlijke areaal en gezien het feit dat de huidige indiaanse groepen vaak zeer goed op de hoogte zijn van waar de bomen aan te treffen, zijn veel botanici die gespecialiseerd zijn in het gebied tot de conclusie gekomen dat ze ooit moeten zijn aangepland. De meest opmerkelijk vrucht is wel de zogenaamde Perzikpalm (Bactris gasipaes) die oorspronkelijk ergens uit het grensgebied komt van Ecuador en Peru maar die bij de komst van de Europeanen en ook nu nog groeide van Mexico tot Argentinië, meestal bij of in de buurt van indiaanse dorpen.
.
Hoe groot is het gebied nu? Waar hebben we het eigenlijk over?
Al deze dingen, gecombineerd met de vroege Europese schriftelijke bronnen, geven een radicaal ander beeld dan er tot voor kort bestond of dat de meeste mensen nu hebben. De vraag is alleen om wat voor gebied het gaat. De hele Amazone? Een paar procent? De helft? En wat voor consequenties zou dat hebben?
.
Om niet nog veel meer woorden te gebruiken, zal ik hier in plaats daarvan, een aantal kaartjes en foto's over de gebieden waar:
.
a) vroeg historische bronnen over zijn die spreken over grote bevolkingsaantallen
b) archeologische resten van kunstmatige heuvels, belangrijk aardewerk, grote dorpen, etc te vinden zijn
c) zich de terra preta & varzea bevindt
.
Drie gebieden waar uit archeologisch onderzoek blijkt dat er veel meer mensen woonden dan ooit voor mogelijk werd gehouden. In het zuidoosten, aan de kust de Sambaquis (grote kunstmatige heuvels tot 30 meter hoog voornamelijk van schelpen met een bijzonder hoge ouderdom van 4000 voor Christus tot ongeveer AD 1). In het gearceerde gebied waar Cerrado staat, zijn resten gevonden van veel grotere zogenaamde "ringdorpen" dan in de ringdorpen waar de indianen in dit gebied nu leven. Tegenwoordig zijn de grootste niet groter dan 7 hectaren terwijl dat tussen 800 en ongeveer 1600 na Christus meer dan 19 hectaren was (schatting van meer dan 2000 inwoners). Dit is exact het gebied waar Lévi-Strauss over schreef in zijn beroemde werk "Tristes Tropiques" (Het Trieste der Tropen). Een gebied waar zielige kleine indiaanse gemeenschapjes probeerde te overleven... Het donkere gebied langs de Amazone (erbij staat Rio Negro) is varzeagebied. De grootste archeologische sites zijn hier 30 hectares en er komt veel terra preta voor.

Grote ringdorpen in het savannegebied (hier aan de Rio Xingú)

Daar waar Terra Preta is aangetroffen.


Llanos de Mojos en Beni. Opmerkelijke lijnen en reconstructie van een gemeenschap...

Grote geoglyfen in de Braziliaanse staat Acre in Terra Firme.

Marajó eiland

De route door de llanos van Venezuela en Colombia. Zag Federmann dit in 1536?

Op de grens van Andes en Amazone. "Complexe samenlevingen" vanaf 1800 voor Christus.

De Inca's veroveren wel degelijk grote stukken laagland. Met het risico van aanvallen vanuit dit gebied. Alfonso de Souza ging met de Guaraní mee in 1526.

De route van Orellana in 1542.

Stonehenge in de Amazone (noordoostelijke staat Amapá)


Intensieve landbouw in Suriname.
.
Conclusie
Uit de foto's en kaarten blijkt dat er in nagenoeg het gehele gebied aanwijzingen zijn voor "complexe gemeenschappen". Niet enkel in de vruchtbare gebieden langs rivieren, maar ook (zoals in Acre of in de savannes ten zuiden van de Amazonerivier) in minder vruchtbare gebieden. Van Suriname tot Argenitinië en van de Atlantische Oceaan tot aan de Andes. Hier kan alleen maar uit opgemaakt worden dat er zeker veel meer mensen woonden dan wat men nog geen 50 jaar geleden dacht. De meeste specialisten vandaag de dag (ook al houden wetenschappers niet echt van het geven van getallen) geven een aantal van tussen de 5 en de 10 miljoen. Echter, gezien de grote van het gebied, zou dit betekenen dat er slechts 0,5-1 mensen/km2 zou wonen. Dit is weliswaar veel meer dan de huidige indiaanse bevolking maar als alle feiten hierboven naast elkaar gelegd worden, dan is het moeilijk te geloven (althans dat vind ik) dat het grootste getal 1/km2 was. Ik heb in een eerdere post verteld hoe men bevolkingsdichtheden berekent in de "Oude Wereld". "Eenvoudige landbouw" zou daar minimaal 2 mensen per vierkante kilometer steunen. Ik zie niet in, alle bewijzen samengenomen, waarom dit niet zou kunnen in het tropisch gebied in Zuid-Amerika. Omdat 20 miljoen mensen zo ongelofelijk veel is?
Is dat een argument?