Regen... Tijd voor meer vragen en antwoorden. Tijd voor wat schokkende getallen!

Glaw a ra mensen, glaw a ra... Het regent... Letterlijk: regen doet het.

Mooier kan een dag niet zijn om wat meer (veelgehoorde) vragen en (verassende) antwoorden op te schrijven.

Vraag: hoeveel indianen waren er in Noord-Amerika toen de Europeanen er voor het eerst kwamen?
Antwoord: Geen idee. Maar het waren er in ieder geval veel meer dan dat schoolboeken je willen doen geloven. Rond 1900 en tot 1970 ongeveer was men er van overtuigd dat er niet meer dan een miljoen waren. Een simpel rekensommetje laat echter zien dat dit absoluut niet mogelijk is. Noord-Amerika (Canada + VS) is namelijk ongeveer 20 miljoen vierkante kilometer. Als er slechts 1 miljoen mensen waren, dan was de bevolkingsdichtheid 0,05 mensen per vierkante kilometer. Dat is echter een getal dat past bij jager-verzamelaars (0,1-0,01 mensen/km2) en de meeste indianen in Noord-Amerika waren helemaal geen jager-verzamelaars maar boeren, evenals in Europa in die tijd...

Vraag: Wat? Waren de meeste indianen boeren? Wat verbouwden ze dan?
Antwoord: Verschillende producten maar voornamelijk maïs, bonen en pompoenen. Verder tabak, zonnebloemen en andere -minder bekende- gewassen.

Vraag: Zonnebloemen? Komen die dan niet uit Europa?
Antwoord: Nee. Zonnebloemen komen uit wat nu de VS (Colorado, Nebraska) is en werden bij de komst van de Europeanen al minstens 3500 jaar lang verbouwd, niet alleen in bijna de gehele moderne VS, maar ook in Mexico en helemaal tot in Peru.

Vraag: Oh, okay... dus als de meeste Noord-Amerikaanse indianen boeren waren, hoeveel mensen waren er dan?
Antwoord: Daar waar landbouw een rol gaat spelen ligt het cijfer van het aantal mensen per km2 op 4 à 5 mensen. Het gebied in Noord-Amerika waar landbouw het belangrijkst was (oosten en zuidwesten van VS), is ruim 5 miljoen vierkante kilometer groot. Een oppervlakte die dus goed is (4-5/km2) voor ongeveer 21 miljoen mensen.

Vraag: 21 miljoen??? Is dat niet wat overdreven? Hoeveel mensen woonden er in Europa in 1492?
Antwoord: In Europa woonden er toen naar schatting ongeveer 70 miljoen (7 mensen per km2). 21 Miljoen voor Noord-Amerika is dus helemaal niet zo gek, minder dicht bevolkt dan Europa en in feite slechts 1 mens/km2.

Vraag: Okay, maar dat was alleen het landbouwgebied zei je, het oosten en zuidwesten van de VS. 'What-about' de rest?
Antwoord: In bijna geheel Canada (behalve de westkust en het zuidoosten) woonden jager-verzamelaars. Het land is 10 miljoen km2 groot en als we de getallen voor jager-verzamelaars nemen komen we uit op tussen de 100.000 en 1 miljoen mensen. De bewoners van de zogenaamde Noordwestkust (van zuid Alaska tot noord Californië en ongeveer 700.000km2), deden niet aan landbouw maar waren toch bijzonder talrijk, mede door het klimaat en het voedseloverschot van de regio. Hier woonden zeker meer mensen dan 1/km2 (= meer dan een half miljoen dus). Datzelfde geldt voor Californië (ongeveer 400.000 km2). Het gebied dat dan nog overblijft is Alaska (zonder het zuiden ongeveer 1,5 miljoen km2) en de westelijke staten van de VS zoals Nevada en Montana (ruim 1,5 miljoen km2), samen 3 miljoen km2. Dit waren vooral jager-verzamelaars. Tellen we dit alles bij elkaar op, dan komen we grofweg op de volgende getallen (laagste schatting):
Canada: 0,5 miljoen
Westkust + Californië: 1,1 miljoen
Alaska en rest VS: 150.000
Samen: 1,75 miljoen.

Opgeteld bij de 21 miljoen uit het landbouwgebied en afgerond geeft dat 23 miljoen Noord-Amerikaanse indianen in 1492. Dat klinkt misschien veel, maar nogmaals: het is slechts nét iets meer dan 1 mens/km2 (te vergelijken met het huidige Siberië).

Vraag: Toch blijft het veel klinken. Hoeveel indianen zijn er nu in Noord-Amerika?
Antwoord: In de VS zijn er ongeveer 3 miljoen (1% vd. bevolking) en in Canada bijna 1 miljoen (ruim 3%). Ik weet dat het veel blijft klinken maar dat komt vooral omdat we al van jongs af aan opgescheept zitten met een Western-beeld van de eenzame krijger te paard, stoicijns uitkijkend over de Praries... Zelfs veel wetenschappers die zich met de vraag bezighouden vinden het veel klinken en geven eerder een getal tussen de 5 en de 10 miljoen. 1 Miljoen hoor je echter nauwelijks meer.

Vraag: En waar wonen die indianen van nu? Nog steeds voornamelijk in het oosten, zuidwesten en westen?
Antwoord: Nee. Als gevolg van de kolonisatie wonen er bijna geen indianen meer in het oosten. In het zuidwesten en westen echter wel. In de VS wonen ze voornamelijk in Californië en Oklahoma (beide rond de 400.000). In Alaska, New Mexico, South Dakota en Oklahoma maken ze meer dan 8% van de lokale bevolking uit. In Canada wonen de meesten inheemsen in Ontario en British Columbia (188.000 & 170.000) . In Nunavut wonen er ongeveer 23.000 (voornamelijk Eskimo's) maar die zijn wel goed voor maar liefst 85% van de totale bevolking van dit gebied.

Genoeg voor vandaag!