uitgekomen in 2007
http://www.amnestyusa.org/women/maze/report.pdf
maandag 30 april 2007
zoek de ruines in de foto van Nasa!
Dit (ovale structuur) zijn de resten van het recent ontdekte observatorium van Chankillo, kust van Peru. Het is echter niet enkel dát als je goed kijkt... Het observatorium zelf is ruim 2000 jaar oud. Een zeer mooie en scherpe vergroting kan je vinden op de volgende site: http://earthobservatory.nasa.gov/Newsroom/NewImages/Images/chankillo_iko_2002013_lrg.jpg
zaterdag 28 april 2007
meer nieuws
Continental Summit of Indigenous Peoples Meets in Guatemala
Written by Marc Becker
Wednesday, 04 April 2007
Thousands of Indigenous peoples from 24 countries gathered in Guatemala on March 26 for the Third Continental Summit of Indigenous Peoples and Nationalities of Abya Yala. After U.S. President George W. Bush visited the country two weeks earlier during his contentious "diplomatic" tour of Latin America, Maya priests cleansed the site of his "bad spirits" in preparation for the summit.
The week-long summit was held in Iximché, a sacred Maya site and main city of the Kaqchikel Maya people. The first day dawned bright and sunny. In Tecpán, a nearby town where many of the delegates to the summit were housed with local families, organizers gathered in the main plaza and exploded fireworks to celebrate the beginning of the meetings. In the early morning light, delegates crowded on buses to travel the four kilometers up to the Iximché ceremonial site. Nestled in a plaza among the pyramids, Maya leaders led the group in a spiritual ceremony as the sun peeked over the horizon. On subsequent days, people from the North, South, and Central America all took their turns with the opening ceremonies.
After the ceremonies, delegates descended to the entrance of the archaeological site for breakfast (well organized in a communitarian and solidarity style) and the inauguration of the summit under a huge tent set up for this purpose. A Maya elder cleansed the speaker’s table with incense before the presentations began. Despite this cosmological framing, the summit’s discussions focused primarily on economic and political rather than cultural issues. The summit’s slogan "from resistance to power" captured the spirit of the event. It is not enough to resist oppression, but Indigenous peoples need to present concrete and positive alternatives to make a better and more inclusive world.
The summit’s ideological orientation was apparent from the inaugural panel onward. After Tecpán’s mayor welcomed delegates to Iximché, Ecuadorian Indigenous activist and Continental Council member Blanca Chancoso called for Indigenous peoples to be treated as citizens and members of a democracy. She rejected war making, militarization, and free trade pacts.
"Our world is not for sale," she declared. "Bush is not welcome here. We want, instead, people who support life. Yes to life. Imperialism and capitalism has left us with a historic debt, and they owe us for this debt."
She emphasized the importance of people creating alternatives to the current system.
Joel Suárez from the Americas Social Forum was also present to announce that the Third Americas Social Forum will be held in Guatemala in 2008. For it to be successful, Suárez emphasized, the forum must have an Indigenous and female face. He called on delegates to support the forum.
Indigenous Peoples and Nation-States
Three plenary panels with invited speakers framed the discussions of the summit’s theme of moving from resistance to power. The panels examined relations between Indigenous peoples and nation-states, territory and natural resources, and Indigenous governments.
Irma Alicia Velásquez Nimatuj from Guatemala pointed to a gap between Indigenous political understandings and the technical skills necessary to achieve those visions. In particular, Indigenous leaders need better training in economics and international law. But this does not mean borrowing solutions from the outside world.
"There are no recipes for success," Velásquez emphasized. "We need to make up our own alternatives.
"Bolivia's foreign relations minister David Choquehuanca argued that we should not rebuild current states, but dream and create new ones.
"Our minds are colonized," he stated, "but not our hearts. It is time to listen to our hearts, because this is what builds resistance."
Development plans look for a better life, but this results in inequality. Indigenous peoples, instead, look to how to live well (vivir bien). Choquehuanca emphasized the need to look for a culture of life.
Rodolfo Pocop from the Guatemalan organization Waqib' Kej argued that we need a new word for the term "resources" because it reflects a mercantilist concept foreign to Indigenous cosmology. He suggested using instead "mother earth" because if we don’t live in harmony with the earth we will not have life.
Isaac Avalos, secretary general of the Confederación Sindical Única de Trabajadores Campesinos de Bolivia (CSUTCB), picked up on this concept, suggesting that we should not talk about land but territory because it is a much broader term that includes everything–land, air, water, petroleum, gas, etc. Following along with this symbolism, we must take care of the earth as our mother so that it can continue to provide a future for its children. The discussions led the gathered delegates to advocate for very practical and concrete actions, such as drinking local water and boycotting Coca-Cola.
Following the panels, delegates broke into working groups that focused on a variety of themes including self-determination, intellectual property rights, identity and cosmology, globalization, and Indigenous justice systems. While public events were often filled with discourses long on rhetoric, the workshops provided a venue for substantive and concrete proposals.
Women
Inclusion and equality are expressed values that have long run through many Indigenous communities and organizations. Nevertheless, aspects of the dominant culture’s inequalities surfaced throughout the summit, most visibly apparent in gender inequalities. Women participated actively and massively throughout the summit. But while organizers made honorable attempts at equality on the plenary panels, men still outnumbered women by about three to one at the speakers’ tables. The imbalance became even more notable during discussion periods during which there were about ten men for every woman who approached the mike. Finally, a woman from Peru rose to note that men always dominate these conversations. "We need parity," she demanded, "both individually and collectively.
"Declaration of IximchéThe most visible and immediate outcome of the summit was the Declaration of Iximché (available in Spanish and English on the summit’s website http://www.cumbrecontinentalindigena.org/). It is a strong statement that condemns the U.S. government’s militaristic and imperialistic policies, and calls for respect for human rights, territory, and self-determination. It ratified an ancestral right to territory and common resources of the mother earth, rejected free trade pacts, condemned the construction of a wall between Mexico and the United States, and called for the legalization of coca leaves.
For an Indigenous summit, the declaration is perhaps notable for its lack of explicit ethnic discourse. Instead, it spoke of struggles against neoliberalism and for food sovereignty. On one hand, this pointed to the Indigenous movement’s alignment with broader popular struggles in the Americas. On the other, it demonstrated a maturation of Indigenous ideologies that permeate throughout the human experience. Political and economic rights were focused through a lens of Indigenous identity, with a focus on concrete and pragmatic actions. For example, in justifying the declaration’s condemnation of a the construction of a wall on the United States/Mexico border, Tonatierra’s Tupac Enrique Acosta declared that nowhere in the Americas could Indigenous peoples be considered immigrants because colonial borders were imposed from the outside.
The declaration endorsed the candidacy of Bolivia’s Indigenous president Evo Morales for the Nobel Peace Prize. Morales was widely cheered at the summit. Initial plans called for him to attend the summit’s closing rally, but ongoing political tensions in Bolivia prevented him from traveling to Guatemala. Instead, he sent a letter that read, "After more than 500 years of oppression and domination, they have not been able to eliminate us. Here we are alive and united with nature. Today we resist to recuperate together our sovereignty."
Morales’ reception was in notable contrast to Guatemala’s own 1992 Noble Peace Prize winner Rigoberta Menchú who is currently making a bid for the presidency of that country. She did not appear at the summit, nor did she send a message. A delegate’s proposal to include support for her presidential aspirations in the declaration was loudly rejected. Some justified this exclusion as a reluctance to become involved in the internal politics of a country. What it perhaps more accurately reflected, however, was the messy contradictions of aspiring to exactly what the summit’s theme advocated: political power. Menchú continues to enjoy more support outside of Guatemala than within, with some of the choices she has made for political alliances being unpopular among her base. The refusal to support her candidacy was the most visible fractionalization at the summit.
Integration of Indigenous Movements
In order to build toward the integration of a continental Indigenous movement, organizers called for regional coordinating committees in Central and North America similar to South America’s Coordinating Body for the Indigenous Organizations of the Amazon Basin (COICA) and the Andean Coordinating Body of Indigenous Organizations that was formed last year. Delegates also agreed to establish a Continental Coordinating body for Nationalities and Indigenous Peoples of the Americas. The body will allow exchange of ideas about quality of life and the movement against neoliberal trade policy.
The final item of business at the closing session was the location for the next meeting. The first summit was held in Mexico in 2000 and the second in Ecuador in 2004. Organizers requested that proposals be done by region not country, and proposed that the next logical location would be either southern South America or the North. No proposal was forthcoming from the North, but Argentina proposed the Chilean side of the triple Peru/Bolivia/Chile border in 2009. Justification for the location including supporting socialist president Michelle Bachelet to lead Chile out of the shadow of the Pinochet dictatorship, and the lingering issue of Bolivia’s outlet to the sea.
The continental coordinating committee will be based in Chile to help organize the next summit. The idea of a continental Indigenous organization did not seem to inspire a good deal of enthusiasm among the assembled delegates, although when it came to a vote only three delegates indicated their opposition. Perhaps delegates recognized the value of international meetings but believed that the most important work would happen locally in their own communities. Regional Indigenous organizations in Latin America have a history of being subject to external co-optation and internal divisions, which naturally makes some activists hesitant to create another such supra-natural organization. Nevertheless, no one publicly questioned the wisdom of forming more regional coordinating bodies.
Despite these persistent concerns and other divisions that occasionally surfaced, the level of energy and optimism at the summit was high. The week closed with three marches that converged in a rally in Guatemala City’s main plaza, symbolically representing the unification of Indigenous struggles across the Americas. In the dimming light, organizers launched three hot air balloons, two with the rainbow colors of the Indigenous flag. As delegates slowly dispersed, a remaining determined group of activists danced in a circle waving Indigenous flags as a Bolivian tune "Somos Más" (we are more) blasted on the sound system. An almost full moon hung over the national palace. The week-long summit ended on a high note. The meeting seemed to have built a lot of positive energy. Discussions reflected a deepening and broadening of concerns and strategies. The gathering successfully strengthened both local and transnational Indigenous organizing efforts.
Marc Becker is a Latin America historian and a founder of NativeWeb, a project to use the Internet to advance Indigenous struggles. Contact him at marc@yachana.org
bron: http://upsidedownworld.org/main/content/view/687/1/
Written by Marc Becker
Wednesday, 04 April 2007
Thousands of Indigenous peoples from 24 countries gathered in Guatemala on March 26 for the Third Continental Summit of Indigenous Peoples and Nationalities of Abya Yala. After U.S. President George W. Bush visited the country two weeks earlier during his contentious "diplomatic" tour of Latin America, Maya priests cleansed the site of his "bad spirits" in preparation for the summit.
The week-long summit was held in Iximché, a sacred Maya site and main city of the Kaqchikel Maya people. The first day dawned bright and sunny. In Tecpán, a nearby town where many of the delegates to the summit were housed with local families, organizers gathered in the main plaza and exploded fireworks to celebrate the beginning of the meetings. In the early morning light, delegates crowded on buses to travel the four kilometers up to the Iximché ceremonial site. Nestled in a plaza among the pyramids, Maya leaders led the group in a spiritual ceremony as the sun peeked over the horizon. On subsequent days, people from the North, South, and Central America all took their turns with the opening ceremonies.
After the ceremonies, delegates descended to the entrance of the archaeological site for breakfast (well organized in a communitarian and solidarity style) and the inauguration of the summit under a huge tent set up for this purpose. A Maya elder cleansed the speaker’s table with incense before the presentations began. Despite this cosmological framing, the summit’s discussions focused primarily on economic and political rather than cultural issues. The summit’s slogan "from resistance to power" captured the spirit of the event. It is not enough to resist oppression, but Indigenous peoples need to present concrete and positive alternatives to make a better and more inclusive world.
The summit’s ideological orientation was apparent from the inaugural panel onward. After Tecpán’s mayor welcomed delegates to Iximché, Ecuadorian Indigenous activist and Continental Council member Blanca Chancoso called for Indigenous peoples to be treated as citizens and members of a democracy. She rejected war making, militarization, and free trade pacts.
"Our world is not for sale," she declared. "Bush is not welcome here. We want, instead, people who support life. Yes to life. Imperialism and capitalism has left us with a historic debt, and they owe us for this debt."
She emphasized the importance of people creating alternatives to the current system.
Joel Suárez from the Americas Social Forum was also present to announce that the Third Americas Social Forum will be held in Guatemala in 2008. For it to be successful, Suárez emphasized, the forum must have an Indigenous and female face. He called on delegates to support the forum.
Indigenous Peoples and Nation-States
Three plenary panels with invited speakers framed the discussions of the summit’s theme of moving from resistance to power. The panels examined relations between Indigenous peoples and nation-states, territory and natural resources, and Indigenous governments.
Irma Alicia Velásquez Nimatuj from Guatemala pointed to a gap between Indigenous political understandings and the technical skills necessary to achieve those visions. In particular, Indigenous leaders need better training in economics and international law. But this does not mean borrowing solutions from the outside world.
"There are no recipes for success," Velásquez emphasized. "We need to make up our own alternatives.
"Bolivia's foreign relations minister David Choquehuanca argued that we should not rebuild current states, but dream and create new ones.
"Our minds are colonized," he stated, "but not our hearts. It is time to listen to our hearts, because this is what builds resistance."
Development plans look for a better life, but this results in inequality. Indigenous peoples, instead, look to how to live well (vivir bien). Choquehuanca emphasized the need to look for a culture of life.
Rodolfo Pocop from the Guatemalan organization Waqib' Kej argued that we need a new word for the term "resources" because it reflects a mercantilist concept foreign to Indigenous cosmology. He suggested using instead "mother earth" because if we don’t live in harmony with the earth we will not have life.
Isaac Avalos, secretary general of the Confederación Sindical Única de Trabajadores Campesinos de Bolivia (CSUTCB), picked up on this concept, suggesting that we should not talk about land but territory because it is a much broader term that includes everything–land, air, water, petroleum, gas, etc. Following along with this symbolism, we must take care of the earth as our mother so that it can continue to provide a future for its children. The discussions led the gathered delegates to advocate for very practical and concrete actions, such as drinking local water and boycotting Coca-Cola.
Following the panels, delegates broke into working groups that focused on a variety of themes including self-determination, intellectual property rights, identity and cosmology, globalization, and Indigenous justice systems. While public events were often filled with discourses long on rhetoric, the workshops provided a venue for substantive and concrete proposals.
Women
Inclusion and equality are expressed values that have long run through many Indigenous communities and organizations. Nevertheless, aspects of the dominant culture’s inequalities surfaced throughout the summit, most visibly apparent in gender inequalities. Women participated actively and massively throughout the summit. But while organizers made honorable attempts at equality on the plenary panels, men still outnumbered women by about three to one at the speakers’ tables. The imbalance became even more notable during discussion periods during which there were about ten men for every woman who approached the mike. Finally, a woman from Peru rose to note that men always dominate these conversations. "We need parity," she demanded, "both individually and collectively.
"Declaration of IximchéThe most visible and immediate outcome of the summit was the Declaration of Iximché (available in Spanish and English on the summit’s website http://www.cumbrecontinentalindigena.org/). It is a strong statement that condemns the U.S. government’s militaristic and imperialistic policies, and calls for respect for human rights, territory, and self-determination. It ratified an ancestral right to territory and common resources of the mother earth, rejected free trade pacts, condemned the construction of a wall between Mexico and the United States, and called for the legalization of coca leaves.
For an Indigenous summit, the declaration is perhaps notable for its lack of explicit ethnic discourse. Instead, it spoke of struggles against neoliberalism and for food sovereignty. On one hand, this pointed to the Indigenous movement’s alignment with broader popular struggles in the Americas. On the other, it demonstrated a maturation of Indigenous ideologies that permeate throughout the human experience. Political and economic rights were focused through a lens of Indigenous identity, with a focus on concrete and pragmatic actions. For example, in justifying the declaration’s condemnation of a the construction of a wall on the United States/Mexico border, Tonatierra’s Tupac Enrique Acosta declared that nowhere in the Americas could Indigenous peoples be considered immigrants because colonial borders were imposed from the outside.
The declaration endorsed the candidacy of Bolivia’s Indigenous president Evo Morales for the Nobel Peace Prize. Morales was widely cheered at the summit. Initial plans called for him to attend the summit’s closing rally, but ongoing political tensions in Bolivia prevented him from traveling to Guatemala. Instead, he sent a letter that read, "After more than 500 years of oppression and domination, they have not been able to eliminate us. Here we are alive and united with nature. Today we resist to recuperate together our sovereignty."
Morales’ reception was in notable contrast to Guatemala’s own 1992 Noble Peace Prize winner Rigoberta Menchú who is currently making a bid for the presidency of that country. She did not appear at the summit, nor did she send a message. A delegate’s proposal to include support for her presidential aspirations in the declaration was loudly rejected. Some justified this exclusion as a reluctance to become involved in the internal politics of a country. What it perhaps more accurately reflected, however, was the messy contradictions of aspiring to exactly what the summit’s theme advocated: political power. Menchú continues to enjoy more support outside of Guatemala than within, with some of the choices she has made for political alliances being unpopular among her base. The refusal to support her candidacy was the most visible fractionalization at the summit.
Integration of Indigenous Movements
In order to build toward the integration of a continental Indigenous movement, organizers called for regional coordinating committees in Central and North America similar to South America’s Coordinating Body for the Indigenous Organizations of the Amazon Basin (COICA) and the Andean Coordinating Body of Indigenous Organizations that was formed last year. Delegates also agreed to establish a Continental Coordinating body for Nationalities and Indigenous Peoples of the Americas. The body will allow exchange of ideas about quality of life and the movement against neoliberal trade policy.
The final item of business at the closing session was the location for the next meeting. The first summit was held in Mexico in 2000 and the second in Ecuador in 2004. Organizers requested that proposals be done by region not country, and proposed that the next logical location would be either southern South America or the North. No proposal was forthcoming from the North, but Argentina proposed the Chilean side of the triple Peru/Bolivia/Chile border in 2009. Justification for the location including supporting socialist president Michelle Bachelet to lead Chile out of the shadow of the Pinochet dictatorship, and the lingering issue of Bolivia’s outlet to the sea.
The continental coordinating committee will be based in Chile to help organize the next summit. The idea of a continental Indigenous organization did not seem to inspire a good deal of enthusiasm among the assembled delegates, although when it came to a vote only three delegates indicated their opposition. Perhaps delegates recognized the value of international meetings but believed that the most important work would happen locally in their own communities. Regional Indigenous organizations in Latin America have a history of being subject to external co-optation and internal divisions, which naturally makes some activists hesitant to create another such supra-natural organization. Nevertheless, no one publicly questioned the wisdom of forming more regional coordinating bodies.
Despite these persistent concerns and other divisions that occasionally surfaced, the level of energy and optimism at the summit was high. The week closed with three marches that converged in a rally in Guatemala City’s main plaza, symbolically representing the unification of Indigenous struggles across the Americas. In the dimming light, organizers launched three hot air balloons, two with the rainbow colors of the Indigenous flag. As delegates slowly dispersed, a remaining determined group of activists danced in a circle waving Indigenous flags as a Bolivian tune "Somos Más" (we are more) blasted on the sound system. An almost full moon hung over the national palace. The week-long summit ended on a high note. The meeting seemed to have built a lot of positive energy. Discussions reflected a deepening and broadening of concerns and strategies. The gathering successfully strengthened both local and transnational Indigenous organizing efforts.
Marc Becker is a Latin America historian and a founder of NativeWeb, a project to use the Internet to advance Indigenous struggles. Contact him at marc@yachana.org
bron: http://upsidedownworld.org/main/content/view/687/1/
woensdag 25 april 2007
En ik me maar afvragen of het aan 'de mens' ligt of (hoe erg ook) aan de 'Westerse mens'... Ik bedoel... de Aboriginals wonen al 50.000 jaar...
Ze proberen nog optimisme uit te stralen, maar eigenlijk weten de koraaldeskundigen dat er vrijwel geen hoop meer is. Het Groot Barrièrerif is gedoemd te verdwijnen. Sterft het koraal niet door de hitte, dan zal verzuring van het zeewater wel zorgen dat het massaal in het zeewater oplost. Tenzij de uitstoot van CO2 wereldwijd vrijwel ophoudt, binnen tien jaar.
Het leven van Charlie Veron draait grotendeels om koraal. Een vijfde van de duizenden koraalsoorten die beschreven zijn, is door hem ontdekt. Hij heeft meer tijd duikend op het Groot Barrièrerif doorgebracht dan wie ook. Veron houdt zielsveel van het rif, zegt hij tegen een zaal vol wetenschapsjournalisten op hun wereldcongres in Melbourne. Daarom is hij de wanhoop nabij: "Mijn kind, mijn Groot Barrièrerif, is stervende." Dat kind is 25 miljoen jaar oud, en met een oppervlakte van 350 duizend vierkante kilometer ruim acht keer zo groot als Nederland.
Veron laat dia's zien van koraalformaties. Wonderlijke vormen, en, hoe prachtig, allemaal sneeuwwit. De kleurige vissen steken er fel bij af. Dit is niet het natuurlijke uiterlijk van koraal, zegt hij. Zo ziet het eruit als het ten prooi is gevallen aan 'coral bleaching'. Het is dan nog niet dood, maar wel in gevaar.
Koraal bestaat uit een kalkskelet met daarop een kolonie dieren, die ieder duizenden piepkleine algen in zich dragen. De algen vangen zonlicht op. Met de zonne-energie zetten ze grondstoffen, die het koraal voor ze uit het water haalt, om in suikers. Van deze suikers leven de koraaldiertjes. Het is een innige relatie, met voordeel voor beide partijen.
Dat verandert als het zeewater te warm wordt. Dan gaan de algen gif produceren, waarop het koraal reageert door ze hun huis uit te zetten. Wanneer het water op tijd afkoelt, kan het koraal weer nieuwe algen opnemen. Maar als het meer dan enkele weken te warm blijft, gaan de koraaldiertjes massaal dood van de honger.
Een gebied waarin het koraal is afgestorven, heeft tientallen jaren nodig om te herstellen, zegt Veron. Tenminste: áls het herstelt. "Het kan namelijk ook gebeuren dat alles begroeid raakt met slijmerige algen, waardoor koraallarven geen kans krijgen zich er te vestigen. De kans daarop wordt groter als het water vervuild is. Het rif, met al zijn spectaculaire vissen, wordt dan permanent vervangen door een grauw onderwaterlandschap waarin weinig diersoorten leven."
Verbleking heeft de laatste jaren koraalriffen vernietigd op allerlei plaatsen op de wereld. Het Groot Barrièrerif is er tot nu toe nog relatief goed vanaf gekomen, zegt Paul Marshall. Hij deed als promovendus onderzoek naar koraalverbleking en werkt nu als 'climate change manager' voor de organisatie die het rif namens de Australische overheid beheert.
Marshall: "We hebben twee ernstige perioden gehad. In 1998, toen het water een paar weken te warm was, tastte de verbleking vijftig procent van het rif aan. Vijf procent stierf. In 2002 verbleekte zestig procent en bleef zes procent dood achter." Plaatselijk was 2006 ook een slecht jaar, voegt hij eraan toe. Veertig procent van het koraal rond de Keppel-eilanden ging dood en op enkele andere plaatsen . De rest van het reusachtige rif bleef gespaard. "Maar nergens is het veilig.
"De wereldtemperatuur zal blijven toenemen, dus stijgt ook de kans op fatale episoden van koraalverbleking, zegt Marshall. Alleen in het allergunstigste scenario van het Intergouvernmental Panel on Climate Change (IPCC) heeft het rif een kans om de komende eeuw te overleven. Het ziet er dus weinig hoopvol uit. "Maar in plaats van naar de valium te grijpen, kunnen we beter kijken wat we kunnen doen."
Andere problemen, zoals vervuiling of overbevissing, verzwakken de conditie van het koraal, vervolgt hij. Die moeten dus zoveel mogelijk worden aangepakt. Ook zeespiegelstijging vormt een bedreiging, want in diep water wordt het te donker voor het koraal. Daar is helaas weinig aan te doen. "En dan is er nog de chemie van het zeewater, het grote monster dat daarbuiten ligt te loeren."
Marshall bedoelt daarmee het oplossen van steeds meer CO2 uit de lucht in het oceaanwater. Dat is enerzijds prettig, want het draagt dan niet langer bij aan het broeikaseffect. Maar het water wordt er wel zuurder van. De zee is plaatselijk al zo zuur geworden dat kalk niet langer als vaste stof in het water kan bestaan. Gebeurt dat ook op het Barrièrerif, dan zal het koraal massaal sterven en lost het hele rif op.
Is het al te laat, vraagt een journalist. "Dat weten we niet zeker", antwoordt Charlie Veron. "Maar dat moment is dichtbij. In de zuidelijke oceaan gaat het plankton momenteel al dood aan verzuring. Dat zal ook bij ons gebeuren. Wanneer het zover is? Zeker binnen tien jaar. Het is heel voorspelbaar. Halverwege deze eeuw is er nergens meer koraal te bekennen."
Dat klinkt toch alsof alle hoop vervlogen is, dring ik aan. Veron: "Ja, het is een afschuwelijk verhaal. Werkelijk verschrikkelijk. Er is een ongekende vernietiging gaande. Dit onderwerp vereist gigantisch veel meer aandacht dan het nu krijgt. We moeten onmiddellijk drastische actie ondernemen. De productie van CO2 moet snel richting nul, wereldwijd, anders is het te laat. Dat is hoe ik het zie. En ik denk dat de bewijzen overweldigend zijn."
Er is nog een spreker in de zaal die dag. Daniel Gschwind vertegenwoordigt de toeristenindustrie van Queensland, de provincie die aan het koraalrif grenst. Vijftigduizend mensen verdienen direct of indirect hun brood aan het koraalrif, vertelt hij. Zij worden zich nu bewust van de bedreiging die CO2 voor hen is en nemen schoorvoetend maatregelen om hun eigen uitstoot te beperken. Over het feit dat het merendeel van hun klanten per vliegtuig arriveert, heeft hij het niet.
Elmar Veerman
J.E.N. Veron: 'A Reef in Time: the Great Barrier Reef from Beginning to End' (boek), verschijnt juni 2007
http://noorderlicht.vpro.nl/artikelen/34343487/
Het leven van Charlie Veron draait grotendeels om koraal. Een vijfde van de duizenden koraalsoorten die beschreven zijn, is door hem ontdekt. Hij heeft meer tijd duikend op het Groot Barrièrerif doorgebracht dan wie ook. Veron houdt zielsveel van het rif, zegt hij tegen een zaal vol wetenschapsjournalisten op hun wereldcongres in Melbourne. Daarom is hij de wanhoop nabij: "Mijn kind, mijn Groot Barrièrerif, is stervende." Dat kind is 25 miljoen jaar oud, en met een oppervlakte van 350 duizend vierkante kilometer ruim acht keer zo groot als Nederland.
Veron laat dia's zien van koraalformaties. Wonderlijke vormen, en, hoe prachtig, allemaal sneeuwwit. De kleurige vissen steken er fel bij af. Dit is niet het natuurlijke uiterlijk van koraal, zegt hij. Zo ziet het eruit als het ten prooi is gevallen aan 'coral bleaching'. Het is dan nog niet dood, maar wel in gevaar.
Koraal bestaat uit een kalkskelet met daarop een kolonie dieren, die ieder duizenden piepkleine algen in zich dragen. De algen vangen zonlicht op. Met de zonne-energie zetten ze grondstoffen, die het koraal voor ze uit het water haalt, om in suikers. Van deze suikers leven de koraaldiertjes. Het is een innige relatie, met voordeel voor beide partijen.
Dat verandert als het zeewater te warm wordt. Dan gaan de algen gif produceren, waarop het koraal reageert door ze hun huis uit te zetten. Wanneer het water op tijd afkoelt, kan het koraal weer nieuwe algen opnemen. Maar als het meer dan enkele weken te warm blijft, gaan de koraaldiertjes massaal dood van de honger.
Een gebied waarin het koraal is afgestorven, heeft tientallen jaren nodig om te herstellen, zegt Veron. Tenminste: áls het herstelt. "Het kan namelijk ook gebeuren dat alles begroeid raakt met slijmerige algen, waardoor koraallarven geen kans krijgen zich er te vestigen. De kans daarop wordt groter als het water vervuild is. Het rif, met al zijn spectaculaire vissen, wordt dan permanent vervangen door een grauw onderwaterlandschap waarin weinig diersoorten leven."
Verbleking heeft de laatste jaren koraalriffen vernietigd op allerlei plaatsen op de wereld. Het Groot Barrièrerif is er tot nu toe nog relatief goed vanaf gekomen, zegt Paul Marshall. Hij deed als promovendus onderzoek naar koraalverbleking en werkt nu als 'climate change manager' voor de organisatie die het rif namens de Australische overheid beheert.
Marshall: "We hebben twee ernstige perioden gehad. In 1998, toen het water een paar weken te warm was, tastte de verbleking vijftig procent van het rif aan. Vijf procent stierf. In 2002 verbleekte zestig procent en bleef zes procent dood achter." Plaatselijk was 2006 ook een slecht jaar, voegt hij eraan toe. Veertig procent van het koraal rond de Keppel-eilanden ging dood en op enkele andere plaatsen . De rest van het reusachtige rif bleef gespaard. "Maar nergens is het veilig.
"De wereldtemperatuur zal blijven toenemen, dus stijgt ook de kans op fatale episoden van koraalverbleking, zegt Marshall. Alleen in het allergunstigste scenario van het Intergouvernmental Panel on Climate Change (IPCC) heeft het rif een kans om de komende eeuw te overleven. Het ziet er dus weinig hoopvol uit. "Maar in plaats van naar de valium te grijpen, kunnen we beter kijken wat we kunnen doen."
Andere problemen, zoals vervuiling of overbevissing, verzwakken de conditie van het koraal, vervolgt hij. Die moeten dus zoveel mogelijk worden aangepakt. Ook zeespiegelstijging vormt een bedreiging, want in diep water wordt het te donker voor het koraal. Daar is helaas weinig aan te doen. "En dan is er nog de chemie van het zeewater, het grote monster dat daarbuiten ligt te loeren."
Marshall bedoelt daarmee het oplossen van steeds meer CO2 uit de lucht in het oceaanwater. Dat is enerzijds prettig, want het draagt dan niet langer bij aan het broeikaseffect. Maar het water wordt er wel zuurder van. De zee is plaatselijk al zo zuur geworden dat kalk niet langer als vaste stof in het water kan bestaan. Gebeurt dat ook op het Barrièrerif, dan zal het koraal massaal sterven en lost het hele rif op.
Is het al te laat, vraagt een journalist. "Dat weten we niet zeker", antwoordt Charlie Veron. "Maar dat moment is dichtbij. In de zuidelijke oceaan gaat het plankton momenteel al dood aan verzuring. Dat zal ook bij ons gebeuren. Wanneer het zover is? Zeker binnen tien jaar. Het is heel voorspelbaar. Halverwege deze eeuw is er nergens meer koraal te bekennen."
Dat klinkt toch alsof alle hoop vervlogen is, dring ik aan. Veron: "Ja, het is een afschuwelijk verhaal. Werkelijk verschrikkelijk. Er is een ongekende vernietiging gaande. Dit onderwerp vereist gigantisch veel meer aandacht dan het nu krijgt. We moeten onmiddellijk drastische actie ondernemen. De productie van CO2 moet snel richting nul, wereldwijd, anders is het te laat. Dat is hoe ik het zie. En ik denk dat de bewijzen overweldigend zijn."
Er is nog een spreker in de zaal die dag. Daniel Gschwind vertegenwoordigt de toeristenindustrie van Queensland, de provincie die aan het koraalrif grenst. Vijftigduizend mensen verdienen direct of indirect hun brood aan het koraalrif, vertelt hij. Zij worden zich nu bewust van de bedreiging die CO2 voor hen is en nemen schoorvoetend maatregelen om hun eigen uitstoot te beperken. Over het feit dat het merendeel van hun klanten per vliegtuig arriveert, heeft hij het niet.
Elmar Veerman
J.E.N. Veron: 'A Reef in Time: the Great Barrier Reef from Beginning to End' (boek), verschijnt juni 2007
http://noorderlicht.vpro.nl/artikelen/34343487/
dinsdag 24 april 2007
Boeken over Oceanië
Niet alleen over Afrika en Amerika moest ik natuurlijk dingen weten. Wereldgeschiedenis is immers wereldgeschiedenis. Dus moest Oceanië er ook bij komen. Dit gebied bestaat uit Australië, Papua, Micronesië, Melanesië (Papua hoort daar in feite bij) en Polynesië. Over Australië had ik al een flink aantal boeken. Omdat de situatie van de Aboriginals erg lijkt op die van de indianen in Amerika.
Het beste boek over de Australische geschiedenis voor de komst van de Europeanen is
Prehistory of Australia
John Mulvaney & Johan Kamminga
Washington and London, 1999
1-56098-804-5
Jammer genoeg is dit boek niet meer leverbaar. Tenminste, niet in Nederland. Dat geeft wel weer aan dat we als maatschappij totaal niet geïnteresseerd zijn in de Australiërs. En dat terwijl laatst n.b. werd herdacht dat Nederlanders als een een van de eerste Euroepanen in Australische wateren kwamen. Dat daar op dat moment absoluut geen "Ossies" woonden met miljoenen schapen, maar in plaats daarvan honderden verschillende volkeren met verschillende culturen en verschillende talen, schijnt niemand zich echter te beseffen. Vandaar deze post en vandaar eigenlijk ook deze website...
A History of Aboriginal Life in New South Wales
Nigel Parbury
Sydney, 1988
0 7305 1558 3
en
De strijd van de Aborigines – erkenning van het volk van Australië
ABSOC’88 (Aborigines Solidariteits Campagne’88)
Enschede, 1988
zijn twee oude boeken maar wel helder en minder specialistisch dan het eerste boek. Bovendien gaan ze ook over de periode na de komst van de Europeanen...
In het reistaalboekje van Lonley Planet
Australian Phrasebook
Susan Butler e.a.
Hong Kong, 1998
0 86442 576 7
wordt ook redelijk wat aandacht besteed aan een aantal Aboriginal talen die vandaar de dag nog gesproken worden zoals het Warlpiri en het Tiwi.
Archaeology of Oceania – Australia and the Paific islands
Edited by Ian Lilley
Malden (Blackwell publishing), 2006
0631230831
is een boek over de archeologie van het gehele gebied. Erg interessant en bovendien up-to-date. Het enige is dat je echt geïnteresseerd moet zijn in het gebied want het is geen lopend verhaal maar een bundeling van wetenschappelijke artikelen. Voor de leek is daarom het oude boekje
Culturen van Polynesië
Robert C. Suggs
Utrecht, 1967
aan te raden. Het gaat welliswaar enkel over Polynesië maar is in het Nederlands (vertaling) en is heel duidelijk geschreven.
Een ander boek over Polynesië
Historical Dictionary of Polynesia - Second edition
Robert D. Craig
Lanham & London, 2002
0810842378
is meer een encyclopedie. Het is up-to-date en zeer overzichtelijk.
De meest eenvoudige, heldere en overzichtelijke inleiding in het gebied Oceanië is te krijgen uit
Cultural Atlas of Australia, New Zealand & the South Pacific
Richard Nile & Christian Clerk
Oxford, 1996
0816030839
De atlas staat vol met mooie kaarten en de gehele geschiedenis vanaf de eerste mensen tot aan het heden (10 jaar terug) wordt er in beschreven.
The People of the Sea – Environment, identity, and History in Oceania
Paul D’Arcy
Honolulu, 2006
082482959X
is een up-to-date boek dat gaat over de relatie tussen de mensen van Micronesië, Melanesië en Polynesië en de oceaan. Dit is weer een boek voor de mensen die wat meer ingelezen zijn in de regio.
Tot slot twee boeken die met elkaar te maken hebben. In 1947 maakte de Noor Thor Heyerdahl op een Peruaans vlot (Kon Tiki) een zeetocht richting Polynesië om te bewijzen dat indianen Polynesië bereikt konden hebben. Van Oceanië-specialisten kreeg hij veel kritiek, mede omdat hij nogal racistisch was jegens de inheemse bevolking van het gebied die hij maar primitief vond. Dat neemt niet weg dat inderdaad bewezen werd dat contact tussen Oceanië en Amerika ook vanuit Amerika mogelijk was geweest. In 1955 ging Heyerdahl naar Paaseiland toe, gefacinieerd door de beelden daar waarover hij uiteindelijk zou denken dat ze gebouwd waren door indianen en later verwoest door 'primitieve Polynesiërs'. Behalve allerlei wetenschappelijke artikelen schreef hij ook tal van populairwetenschappelijke werken zoals het verslag over de Kon Tiki-reis. Het boek
Aku-Aku – Het mysterie van paaseiland
Thor Heyerdahl
Lochem, 1959?
is een verslag van zijn reis naar Paaseiland. Zoals gezegd kreeg hij heel wat kritiek. Het boek
Zwerftochten door de Zuidzee – Problemen rond de bevolking van Polynesië
CHM Heeren-Palm
Meppel, 1956
is een Nederlands auteur die op eenzelfde manier als Heyerdahl getracht heeft duidelijk te maken dat de bevindingen van de Noor niet stand houden. Hoewel beide boeken meer dan 40 jaar geleden geschreven werden, is de discussie nog steeds actueel en is men het nog steeds niet met elkaar eens. Was er wel of geen contact tussen het oude Amerika en het oude Oceanië en zo ja, van wie ging dat dan uit? De Oceaniërs of de Amerikanen? Omdat dit onderwerp zo interessant is, maakt het onderdeel uit van mijn eigen onderzoek. In een volgende post zal ik vertellen wat dat onderzoek precies inhoudt.
Het beste boek over de Australische geschiedenis voor de komst van de Europeanen is
Prehistory of Australia
John Mulvaney & Johan Kamminga
Washington and London, 1999
1-56098-804-5
Jammer genoeg is dit boek niet meer leverbaar. Tenminste, niet in Nederland. Dat geeft wel weer aan dat we als maatschappij totaal niet geïnteresseerd zijn in de Australiërs. En dat terwijl laatst n.b. werd herdacht dat Nederlanders als een een van de eerste Euroepanen in Australische wateren kwamen. Dat daar op dat moment absoluut geen "Ossies" woonden met miljoenen schapen, maar in plaats daarvan honderden verschillende volkeren met verschillende culturen en verschillende talen, schijnt niemand zich echter te beseffen. Vandaar deze post en vandaar eigenlijk ook deze website...
A History of Aboriginal Life in New South Wales
Nigel Parbury
Sydney, 1988
0 7305 1558 3
en
De strijd van de Aborigines – erkenning van het volk van Australië
ABSOC’88 (Aborigines Solidariteits Campagne’88)
Enschede, 1988
zijn twee oude boeken maar wel helder en minder specialistisch dan het eerste boek. Bovendien gaan ze ook over de periode na de komst van de Europeanen...
In het reistaalboekje van Lonley Planet
Australian Phrasebook
Susan Butler e.a.
Hong Kong, 1998
0 86442 576 7
wordt ook redelijk wat aandacht besteed aan een aantal Aboriginal talen die vandaar de dag nog gesproken worden zoals het Warlpiri en het Tiwi.
Archaeology of Oceania – Australia and the Paific islands
Edited by Ian Lilley
Malden (Blackwell publishing), 2006
0631230831
is een boek over de archeologie van het gehele gebied. Erg interessant en bovendien up-to-date. Het enige is dat je echt geïnteresseerd moet zijn in het gebied want het is geen lopend verhaal maar een bundeling van wetenschappelijke artikelen. Voor de leek is daarom het oude boekje
Culturen van Polynesië
Robert C. Suggs
Utrecht, 1967
aan te raden. Het gaat welliswaar enkel over Polynesië maar is in het Nederlands (vertaling) en is heel duidelijk geschreven.
Een ander boek over Polynesië
Historical Dictionary of Polynesia - Second edition
Robert D. Craig
Lanham & London, 2002
0810842378
is meer een encyclopedie. Het is up-to-date en zeer overzichtelijk.
De meest eenvoudige, heldere en overzichtelijke inleiding in het gebied Oceanië is te krijgen uit
Cultural Atlas of Australia, New Zealand & the South Pacific
Richard Nile & Christian Clerk
Oxford, 1996
0816030839
De atlas staat vol met mooie kaarten en de gehele geschiedenis vanaf de eerste mensen tot aan het heden (10 jaar terug) wordt er in beschreven.
The People of the Sea – Environment, identity, and History in Oceania
Paul D’Arcy
Honolulu, 2006
082482959X
is een up-to-date boek dat gaat over de relatie tussen de mensen van Micronesië, Melanesië en Polynesië en de oceaan. Dit is weer een boek voor de mensen die wat meer ingelezen zijn in de regio.
Tot slot twee boeken die met elkaar te maken hebben. In 1947 maakte de Noor Thor Heyerdahl op een Peruaans vlot (Kon Tiki) een zeetocht richting Polynesië om te bewijzen dat indianen Polynesië bereikt konden hebben. Van Oceanië-specialisten kreeg hij veel kritiek, mede omdat hij nogal racistisch was jegens de inheemse bevolking van het gebied die hij maar primitief vond. Dat neemt niet weg dat inderdaad bewezen werd dat contact tussen Oceanië en Amerika ook vanuit Amerika mogelijk was geweest. In 1955 ging Heyerdahl naar Paaseiland toe, gefacinieerd door de beelden daar waarover hij uiteindelijk zou denken dat ze gebouwd waren door indianen en later verwoest door 'primitieve Polynesiërs'. Behalve allerlei wetenschappelijke artikelen schreef hij ook tal van populairwetenschappelijke werken zoals het verslag over de Kon Tiki-reis. Het boek
Aku-Aku – Het mysterie van paaseiland
Thor Heyerdahl
Lochem, 1959?
is een verslag van zijn reis naar Paaseiland. Zoals gezegd kreeg hij heel wat kritiek. Het boek
Zwerftochten door de Zuidzee – Problemen rond de bevolking van Polynesië
CHM Heeren-Palm
Meppel, 1956
is een Nederlands auteur die op eenzelfde manier als Heyerdahl getracht heeft duidelijk te maken dat de bevindingen van de Noor niet stand houden. Hoewel beide boeken meer dan 40 jaar geleden geschreven werden, is de discussie nog steeds actueel en is men het nog steeds niet met elkaar eens. Was er wel of geen contact tussen het oude Amerika en het oude Oceanië en zo ja, van wie ging dat dan uit? De Oceaniërs of de Amerikanen? Omdat dit onderwerp zo interessant is, maakt het onderdeel uit van mijn eigen onderzoek. In een volgende post zal ik vertellen wat dat onderzoek precies inhoudt.
Paaseiland en het Westerse schuldgevoel over klimaatverandering: wij zijn heus niet de alleen!!!!
Geachte heren Teule en Van der Ham,
Bedankt voor uw eerdere reactie (van meneer Teule) op mijn mail over Paaseiland. Afgelopen zaterdag (21 april) stond er een artikel in de NRC waarin u kunt lezen wat de meeste specialisten over de zogenaamde Val van Paaseiland denken. Namelijk dat die voor de komst van de Europeanen nooit heeft plaatsgevonden. En al helemaal niet door de overexploitatie van de inheemse bewoners. Daar is immers gewoon geen enkel bewijs voor. Bovendien kwam het onderwerp vanochtend (dinsdag) bij het radioprogramma De Ochtenden ter sprake
(zie: http://www.ochtenden.nl/afleveringen/33075376/ (http://www.ochtenden.nl/afleveringen/33075376/).
Een stuk dat dieper ingaat op deze zogenaamde Val en ook op de onjuistheid van Jared Diamond (in zijn boek Collapse) is te vinden op de volgende website: http://www.staff.livjm.ac.uk/spsbpeis/EE%2016-34_Peiser.pdf
Het verhaal van Hunt zelf is ook te vinden op: http://www.anthropology.hawaii.edu/projects/rapanui/hunt_2006.pdf
Verder wil ik graag inhoudelijk reageren op uw mail. U schrijft o.a.: "Ten tweede vind ik dat je inhoudelijk maar ten dele gelijk hebt: de rechten van inheemse volkeren zijn met www.paaseiland.nu niet met voeten getreden". En verder dat u de "negatieve bijklank" van het stukje op de website niet hoort.
Ten eerste heb ik niet geschreven dat de rechten van inheemse volkeren door het website met voeten worden getreden. Ik heb er enkel op gewezen dat het zinloos is om aan de hand van een fout voorbeeld het huidige milieuprobleem aan te kaarten. Het is zonder meer duidelijk dat er nu een milieuprobleem is. Zelfs bij de VVD en in de regering Bush zijn ze daar inmiddels achter. Maar om daar de Paaseilanders bij te halen (net als Diamond doet) in bewoordingen als "Is het Paaseiland ons voorland?" en "Gaat het met de wereld de zelfde kant op als met het paaseiland. Als we niet uitkijken wel, ja" is in mijn ogen gewoon totaal misplaatst.
Ten tweede de negatieve bijklank. Ik zal nog een aantal zinnen uit dit kleine stukje op de website citeren:
Hij trof een kale vlakte met wat inboorlingen.
Hoe konden deze eenvoudige inboorlingen zulke grote stenen beelden vervaardigd hebben, en hebben verplaatst?
Uit alles bleek dat op het eiland ooit een belangrijke beschaving was geweest. Maar waar was die dan gebleven?
het verval van het Paaseiland
Over het woord inboorlingen heb ik het al gehad. Hoewel ik er persoonlijk niet mee zit, ken ik heel wat inheemse mensen die alleen om dit woord al een rechtszaak tegen u zouden willen aanspannen.
Bovendien staat er even verder dat deze "inboorlingen" ook nog eens "eenvoudig" waren. Ik neem aan dat u bedoeld dat Roggeveen deze mensen eenvoudig vond en u niet. Maar eerlijk gezegd blijkt dat nergens uit.
Dan die beschaving. In uw antwoord heeft u het zelf over uw "bescheiden kennis". Dat was dan ook precies een van de redenen voor het schrijven van mijn eerste mail. Om die kennis enigszins te vergroten. Er is geen enkel bewijs voor een bevolkingsdaling van 75% in een eeuw, noch van ontbossing op grote schaal of uitputting van het land. In tegendeel, Roggeveen zélf schrijft dat de mensen er over het algemeen gezond uitzien en dat een flink aantal gewassen verbouwen zoals taro & zoete aardappel. Dat zou raar zijn als de grond uitgeput zou zijn. De beschaving die de beelden had neergezet (beelden werden pas ná de komt van Roggeveen op de grond gegooid) was dus nog steeds op het eiland aanwezig. Geen verval dus. Kortom: er kan helemaal niet gezegd worden, dat die beschaving minder was in 1722 dan enkele eeuwen daarvoor.
Tot slot schrijft u nog iets interessants. Namelijk: "Kwalitatief is zo een beschaving niet minder belangrijk, maar dat is hier ook niet het punt." Inderdaad. Kwalitatief is zo een beschaving niet minder belangrijk. Maar dat is nou juist wél het punt. Want uit het verhaal komt een vrij dom volk naar voren dat niet doorheeft dat ze zichzelf aan het vernietigen is. Een volk bovendien dat blijkbaar wel duizenden kilometers naar Paaseiland kan varen, maar niet op het idee zou komen om (als de uitputting van de natuurlijke bronnen burgeroorlogen en kannibalisme zou hebben veroorzaakt) er ook weer wég te varen. Het punt is dat je Paaseiland (en de invloed van de mens daar) gewoon niet kunt vergelijken met de gehele wereld. Helemaal niet met de geïndustrialiseerde wereld van nu. De Paaseilanders hadden immers geen fabrieken, exploiteerden geen olie en kapten dus hun bossen ook niet massaal om.
Met vriendelijke groeten,
Lennert van Oorschot
drs. Talen en Culturen Indiaans Amerika, http://lenschot.blogspot.com/ & medewerker Nederlands Centrum voor Inheemse Volkeren, http://www.nciv.net/
Bedankt voor uw eerdere reactie (van meneer Teule) op mijn mail over Paaseiland. Afgelopen zaterdag (21 april) stond er een artikel in de NRC waarin u kunt lezen wat de meeste specialisten over de zogenaamde Val van Paaseiland denken. Namelijk dat die voor de komst van de Europeanen nooit heeft plaatsgevonden. En al helemaal niet door de overexploitatie van de inheemse bewoners. Daar is immers gewoon geen enkel bewijs voor. Bovendien kwam het onderwerp vanochtend (dinsdag) bij het radioprogramma De Ochtenden ter sprake
(zie: http://www.ochtenden.nl/afleveringen/33075376/ (http://www.ochtenden.nl/afleveringen/33075376/).
Een stuk dat dieper ingaat op deze zogenaamde Val en ook op de onjuistheid van Jared Diamond (in zijn boek Collapse) is te vinden op de volgende website: http://www.staff.livjm.ac.uk/spsbpeis/EE%2016-34_Peiser.pdf
Het verhaal van Hunt zelf is ook te vinden op: http://www.anthropology.hawaii.edu/projects/rapanui/hunt_2006.pdf
Verder wil ik graag inhoudelijk reageren op uw mail. U schrijft o.a.: "Ten tweede vind ik dat je inhoudelijk maar ten dele gelijk hebt: de rechten van inheemse volkeren zijn met www.paaseiland.nu niet met voeten getreden". En verder dat u de "negatieve bijklank" van het stukje op de website niet hoort.
Ten eerste heb ik niet geschreven dat de rechten van inheemse volkeren door het website met voeten worden getreden. Ik heb er enkel op gewezen dat het zinloos is om aan de hand van een fout voorbeeld het huidige milieuprobleem aan te kaarten. Het is zonder meer duidelijk dat er nu een milieuprobleem is. Zelfs bij de VVD en in de regering Bush zijn ze daar inmiddels achter. Maar om daar de Paaseilanders bij te halen (net als Diamond doet) in bewoordingen als "Is het Paaseiland ons voorland?" en "Gaat het met de wereld de zelfde kant op als met het paaseiland. Als we niet uitkijken wel, ja" is in mijn ogen gewoon totaal misplaatst.
Ten tweede de negatieve bijklank. Ik zal nog een aantal zinnen uit dit kleine stukje op de website citeren:
Hij trof een kale vlakte met wat inboorlingen.
Hoe konden deze eenvoudige inboorlingen zulke grote stenen beelden vervaardigd hebben, en hebben verplaatst?
Uit alles bleek dat op het eiland ooit een belangrijke beschaving was geweest. Maar waar was die dan gebleven?
het verval van het Paaseiland
Over het woord inboorlingen heb ik het al gehad. Hoewel ik er persoonlijk niet mee zit, ken ik heel wat inheemse mensen die alleen om dit woord al een rechtszaak tegen u zouden willen aanspannen.
Bovendien staat er even verder dat deze "inboorlingen" ook nog eens "eenvoudig" waren. Ik neem aan dat u bedoeld dat Roggeveen deze mensen eenvoudig vond en u niet. Maar eerlijk gezegd blijkt dat nergens uit.
Dan die beschaving. In uw antwoord heeft u het zelf over uw "bescheiden kennis". Dat was dan ook precies een van de redenen voor het schrijven van mijn eerste mail. Om die kennis enigszins te vergroten. Er is geen enkel bewijs voor een bevolkingsdaling van 75% in een eeuw, noch van ontbossing op grote schaal of uitputting van het land. In tegendeel, Roggeveen zélf schrijft dat de mensen er over het algemeen gezond uitzien en dat een flink aantal gewassen verbouwen zoals taro & zoete aardappel. Dat zou raar zijn als de grond uitgeput zou zijn. De beschaving die de beelden had neergezet (beelden werden pas ná de komt van Roggeveen op de grond gegooid) was dus nog steeds op het eiland aanwezig. Geen verval dus. Kortom: er kan helemaal niet gezegd worden, dat die beschaving minder was in 1722 dan enkele eeuwen daarvoor.
Tot slot schrijft u nog iets interessants. Namelijk: "Kwalitatief is zo een beschaving niet minder belangrijk, maar dat is hier ook niet het punt." Inderdaad. Kwalitatief is zo een beschaving niet minder belangrijk. Maar dat is nou juist wél het punt. Want uit het verhaal komt een vrij dom volk naar voren dat niet doorheeft dat ze zichzelf aan het vernietigen is. Een volk bovendien dat blijkbaar wel duizenden kilometers naar Paaseiland kan varen, maar niet op het idee zou komen om (als de uitputting van de natuurlijke bronnen burgeroorlogen en kannibalisme zou hebben veroorzaakt) er ook weer wég te varen. Het punt is dat je Paaseiland (en de invloed van de mens daar) gewoon niet kunt vergelijken met de gehele wereld. Helemaal niet met de geïndustrialiseerde wereld van nu. De Paaseilanders hadden immers geen fabrieken, exploiteerden geen olie en kapten dus hun bossen ook niet massaal om.
Met vriendelijke groeten,
Lennert van Oorschot
drs. Talen en Culturen Indiaans Amerika, http://lenschot.blogspot.com/ & medewerker Nederlands Centrum voor Inheemse Volkeren, http://www.nciv.net/
maandag 23 april 2007
Niet enkel Indianen :) Lang Leve Afrika!
Er zijn mensen die mij vragen waar ik in godensnaam (goden ja, god niet!) mn kennis over de wereld vandaan haal. Hoe komt het dat ik niks van Grieken en Romeinen wil weten en niet geloof in de lulkoek die Jared Diamond verkoopt (Europa rijk door natuurlijke ligging)?
Dat komt omdat ik een aantal andere boeken heb gelezen. Boeken die specifiek gaan over andere continenten en andere volkeren dan de Europese. En ik richt me dan vooral op de geschiedenis. Juist ook om later aan anderen te kunnen vertellen dat ook Amerika of Australië een geschiedenis had voor de komst van de Europeanen. Zo ook met Afrika. Na Noord-Amerika, Zuid-Amerika & Australië was dit het 4de continent waarover ik dingen leerde die de meeste mensen hier in Europa niet weten. Het begon met het volgende boek:
The Civilization of Africa – A history to 1800
Christopher Ehret
Charlottesville, 2002
0-8139-2085-X
Het is nog steeds een van de beste geschiedenisboeken die ik ooit gelezen heb, inclusief alle boeken die ik over indianen heb (en dat zijn er nogal wat). Dit door de helderheid en structuur van het verhaal, de zeer verduidelijkende kaartjes en de overzichtelijkheid in het algemeen. Kortom: een echte aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in Afrika of geschiedenis in het algemeen.
Over de periode ná 1800 is veel meer geschreven. Logisch: "tóen begon de geschiedenis pas echt..." Zulke nonsens hoor je jammer genoeg heel vaak. Nóg een rede om het boek van Ehret te lezen! Veel van de boeken over de periode na 1800 geven echter óók een niet erg Afrikaans beeld van de geschiedenis. Verreweg de meeste boeken gaan over hoe Europese landen Afrika opdelen en hoe de koloniale grootmachten met elkaar overhoop liggen over Afrikaanse grondstoffen. Een uitermate goed voorbeeld hiervan is een boek wat ik dus vooral niet zou willen aanraden tenzij de lezer geïnteresseerd is in Europese geschiedenis:
Verdeel en Heers – De deling van Afrika 1880-1914
H.L. Wesseling
Amsterdam, 1991
90 351 0944 9
Inderdaad... Meneer Wesseling is in Nederland bekend (bij historici vooral!) als een kenner van de Afrikaanse geschiedenis. Dit is een boek dat daarbij veel genoemd wordt. Het gaat echter (zoals ik boven al zei) helemaal niet over Afrika maar over Europese koloniale mogendheden. Bovendien is de stijl enigszins Jared Diamond-achtig: hoe spannender en spectaculairder het verhaal, hoe beter...
Nee. Beter is het om een boek als
Afrika Since 1800
Roland Oliver & Anthony Atmore
Cambridge, 2005
0 521 54474 2
te lezen. Dit boek kijkt bovendien in de eerste plaats naar hoe de Afrikaanse volkeren en staten reageerden op de binnendringende Europeanen. Afrikanen spelen de hoofdrol en dat lijkt me niet meer dan logisch. Het is immers voornamelijk hun geschiedenis.
Dan is er ook nog de reeks
General History of Africa
Editor J.F.A de Ajayi
Berkeley, 1998
0-85255-096-0
waarvan ik enkel deel 6 heb: Africa in the Nineteenth Century until the 1880s. Het is een redelijk overzicht van de Afrikaanse geschiedenis maar minder overzichtelijk dan de boeken van Ehret en Oliver/Atmore.
Momenteel ben ik twee mooie boeken aan het lezen over Afrikaanse geschiedenis. Erg tevreden ben ik over:
Forgotten Africa – An Introduction to its Archaeology
Graham Connah
Oxfordshire, 2004
041530590X
Het is precies wat de titel zegt: een introductie over de archeologie van een continent waarvan vaak gedacht wordt dat het geen geschiedenis heeft behalve dan wellicht het ontstaan van de menselijke soort en Egypte. Erg goed voor 'beginners' in de Afrikaanse geschiedenis.
Het boek
The History of African Cities South of the Sahara – From the Origins to Colonization
Oorspronkelijke titel: Histoire des villes d’Afrqiue noire: Des orginies à la colonisation (1993)
Cathrine Coquery-Vidrovitch (translator Mary Baker)
Princeton, 2005
1558763031
snijdt een onderwerp aan dat zondermeer aansluit bij het vorige werk en bij dat van Ehret. Dat er net als in Indiaans-Amerika inheemse steden waren in Afrika is ook iets dat weinigen zich realiseren. Dit feit doet mensen zich misschien ook meer realiseren dat termen als 'stammen', 'primitief' en 'onderontwikkeld' echt achterhaald zijn. Zeker voor het Afrika van vóór de kolonisatie. Vele steden waren groter dan de Europese uit die tijd en dingen als universiteiten en internationale handel (b.v. met China) zijn niet iets nieuws, geïntroduceerd door Europeanen. Afrika was een stuk minder geïsoleerd van de rest van de wereld dan Europa voor 1500...
Tot nu toe kwam de zin "iets wat veel Europeanen niet weten" in de een of andere vorm een aantal keer tegen. Het verwijst naar een in mijn ogen vrij ego- (euro-)centrische opvatting die wij in het Westen nogal vaak hebben: wereldgeschiedenis is Europese geschiedenis!! Internationale gemeenschap = Europese (op Europa gerichte) internationale gemeenschap. Ontwikkelde landen = Europese (Westerse) landen, etc...
Het kan echter ook andersom! Mede door een sterke lobby in the VS (het zal eens niet!) is er een heel nieuw soort geschiedschrijving ontstaan, genaamd "Black history". Het is zeer opvallend hoe veel van deze (bijna zonder uitzondering zwarte) auteurs zich met kracht verzetten tegen de eurocentrische geschiedschrijving en in plaats daarvan een complete 100% 'switch' maken naar een afrocentrische geschiedschrijving. Opeens is wereldgeschiedenis niet meer Europees maar is het Afrikaans en zijn 'de grote ontdekkingsreizigers' Afrikanen en geen Europeanen. Overigens heeft het niks met zwart-zijn te maken, maar echt met Afrikaan-zijn. Aboriginals, Melanesiërs en zwarte inheemse volkeren in Azië worden ook in deze vorm van geschiedschrijving 'keurig' ontweken. Een goed voorbeeld is het volgende boek dat in feite een reactie is van de auteur op kritiek, geleverd op zijn eerste boek Black Athena. Zoals de ondertitel al aangeeft:
Black Athena Writes Back – Martin Bernal Responds to his Critics
Martin Bernal
Durha & London, 2001
0-8223-2717-1
In Black Athena probeert de auteur niet te bewijzen dat de 'Oude Grieken' eigenlijk zwarte Afrikanen waren maar wél dat deze Grieken voornamelijk beïnvloed waren door zwarte Afrikanen. O.a. door de zwarte Egyptenaren. Want die waren dat volgens Bernal wel, in tegenstelling tot wat meestal te lezen valt. Ik moet zeggen dat ik niet erg onder de indruk van het boek was. Het is voornamelijk in het openbaar bekvechten tussen verschillende mensen en dat maakt het verhaal niet erg geloofwaardig. Veel afrocentrische historici schieten in mijn ogen net zo door als hun eurocentrische collegae en het mooiste voorbeeld daarvan zijn wel de claims dat ook "de beschaving" in Amerika afkomstig is vanuit Afrika. Zo zouden Afrikanen de Mexicaanse Olmeken (1200-400BC) zeker beïnvloed hebben gezien het feit dat veel Olmeekse menselijke afbeeldingen "typisch Afrikaanse trekken" hebben terwijl "de indianen" zelf toch "Aziaten" zijn. Over dat laatste heb ik al eens een post geschreven: indianen komen uit Amerika of ze nou rood, geel, paars, zwart, groen of wit zijn. Bovendien is inmiddels allang duidelijk dat de Olmeken allerminst de "oudste beschaving" van Amerika zijn. Als 'beschaving' begint met stratificatie van de samenleving en stedenbouw, dan loopt Peru zeker 2000 jaar voor op Mexico...
Tot slot drie boeken die minder met geschiedenis te maken hebben maar die alle 3 wel goed zijn. Over Afrikaanse talen en taalpolitiek gaat het goede boek
African voices – An Introduction to the Languages and Linguistics of Africa
Edited by Vic Webb and Kembo-Sure
Cape Town, 2004
0 19 571681 7
Het leest gemakkelijk en het wordt goed duidelijk wat de relatie is tussen de Europese koloniale talen en de inheemse talen.
Een andere inleiding maar dan algemeen is het Nederlandse boekje
Tropisch Afrika
O. Verkoren & E.J.A. Harts-Broekhuis
Assen, 2000
90 232 3405 7
Ook hier valt bijzonder veel uit te leren en het wordt (net als 't bovenstaande boek)
gebruikt bij de studie Talen en Culturen van Afrika in Leiden.
Dan, als laatste, een boek over inheemse volkeren in Afrika want die zijn er óók (al is dat wat minder duidelijk dan in bijvoorbeeld Amerika of Australië).
Herovering van het paradijs – Reizen met inheemse volken van zuidelijk Afrika
Paul Weinberg
Amsterdam, 2000
90-5330-296-4
is een fotoboek met veel uitleg over hoe verschillende inheemse volkeren (van de Masaai en de San tot de Pygmeeën) vandaag de dag leven.
Verder biedt tegenwoordig het internet geweldige diensten al moet je wel weten waar je precies moet zoeken. Een post met de juiste websites zal ik nog wel een keer geven.
Nu... Red é mont da'm gwele!
Lennert.
Dat komt omdat ik een aantal andere boeken heb gelezen. Boeken die specifiek gaan over andere continenten en andere volkeren dan de Europese. En ik richt me dan vooral op de geschiedenis. Juist ook om later aan anderen te kunnen vertellen dat ook Amerika of Australië een geschiedenis had voor de komst van de Europeanen. Zo ook met Afrika. Na Noord-Amerika, Zuid-Amerika & Australië was dit het 4de continent waarover ik dingen leerde die de meeste mensen hier in Europa niet weten. Het begon met het volgende boek:
The Civilization of Africa – A history to 1800
Christopher Ehret
Charlottesville, 2002
0-8139-2085-X
Het is nog steeds een van de beste geschiedenisboeken die ik ooit gelezen heb, inclusief alle boeken die ik over indianen heb (en dat zijn er nogal wat). Dit door de helderheid en structuur van het verhaal, de zeer verduidelijkende kaartjes en de overzichtelijkheid in het algemeen. Kortom: een echte aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in Afrika of geschiedenis in het algemeen.
Over de periode ná 1800 is veel meer geschreven. Logisch: "tóen begon de geschiedenis pas echt..." Zulke nonsens hoor je jammer genoeg heel vaak. Nóg een rede om het boek van Ehret te lezen! Veel van de boeken over de periode na 1800 geven echter óók een niet erg Afrikaans beeld van de geschiedenis. Verreweg de meeste boeken gaan over hoe Europese landen Afrika opdelen en hoe de koloniale grootmachten met elkaar overhoop liggen over Afrikaanse grondstoffen. Een uitermate goed voorbeeld hiervan is een boek wat ik dus vooral niet zou willen aanraden tenzij de lezer geïnteresseerd is in Europese geschiedenis:
Verdeel en Heers – De deling van Afrika 1880-1914
H.L. Wesseling
Amsterdam, 1991
90 351 0944 9
Inderdaad... Meneer Wesseling is in Nederland bekend (bij historici vooral!) als een kenner van de Afrikaanse geschiedenis. Dit is een boek dat daarbij veel genoemd wordt. Het gaat echter (zoals ik boven al zei) helemaal niet over Afrika maar over Europese koloniale mogendheden. Bovendien is de stijl enigszins Jared Diamond-achtig: hoe spannender en spectaculairder het verhaal, hoe beter...
Nee. Beter is het om een boek als
Afrika Since 1800
Roland Oliver & Anthony Atmore
Cambridge, 2005
0 521 54474 2
te lezen. Dit boek kijkt bovendien in de eerste plaats naar hoe de Afrikaanse volkeren en staten reageerden op de binnendringende Europeanen. Afrikanen spelen de hoofdrol en dat lijkt me niet meer dan logisch. Het is immers voornamelijk hun geschiedenis.
Dan is er ook nog de reeks
General History of Africa
Editor J.F.A de Ajayi
Berkeley, 1998
0-85255-096-0
waarvan ik enkel deel 6 heb: Africa in the Nineteenth Century until the 1880s. Het is een redelijk overzicht van de Afrikaanse geschiedenis maar minder overzichtelijk dan de boeken van Ehret en Oliver/Atmore.
Momenteel ben ik twee mooie boeken aan het lezen over Afrikaanse geschiedenis. Erg tevreden ben ik over:
Forgotten Africa – An Introduction to its Archaeology
Graham Connah
Oxfordshire, 2004
041530590X
Het is precies wat de titel zegt: een introductie over de archeologie van een continent waarvan vaak gedacht wordt dat het geen geschiedenis heeft behalve dan wellicht het ontstaan van de menselijke soort en Egypte. Erg goed voor 'beginners' in de Afrikaanse geschiedenis.
Het boek
The History of African Cities South of the Sahara – From the Origins to Colonization
Oorspronkelijke titel: Histoire des villes d’Afrqiue noire: Des orginies à la colonisation (1993)
Cathrine Coquery-Vidrovitch (translator Mary Baker)
Princeton, 2005
1558763031
snijdt een onderwerp aan dat zondermeer aansluit bij het vorige werk en bij dat van Ehret. Dat er net als in Indiaans-Amerika inheemse steden waren in Afrika is ook iets dat weinigen zich realiseren. Dit feit doet mensen zich misschien ook meer realiseren dat termen als 'stammen', 'primitief' en 'onderontwikkeld' echt achterhaald zijn. Zeker voor het Afrika van vóór de kolonisatie. Vele steden waren groter dan de Europese uit die tijd en dingen als universiteiten en internationale handel (b.v. met China) zijn niet iets nieuws, geïntroduceerd door Europeanen. Afrika was een stuk minder geïsoleerd van de rest van de wereld dan Europa voor 1500...
Tot nu toe kwam de zin "iets wat veel Europeanen niet weten" in de een of andere vorm een aantal keer tegen. Het verwijst naar een in mijn ogen vrij ego- (euro-)centrische opvatting die wij in het Westen nogal vaak hebben: wereldgeschiedenis is Europese geschiedenis!! Internationale gemeenschap = Europese (op Europa gerichte) internationale gemeenschap. Ontwikkelde landen = Europese (Westerse) landen, etc...
Het kan echter ook andersom! Mede door een sterke lobby in the VS (het zal eens niet!) is er een heel nieuw soort geschiedschrijving ontstaan, genaamd "Black history". Het is zeer opvallend hoe veel van deze (bijna zonder uitzondering zwarte) auteurs zich met kracht verzetten tegen de eurocentrische geschiedschrijving en in plaats daarvan een complete 100% 'switch' maken naar een afrocentrische geschiedschrijving. Opeens is wereldgeschiedenis niet meer Europees maar is het Afrikaans en zijn 'de grote ontdekkingsreizigers' Afrikanen en geen Europeanen. Overigens heeft het niks met zwart-zijn te maken, maar echt met Afrikaan-zijn. Aboriginals, Melanesiërs en zwarte inheemse volkeren in Azië worden ook in deze vorm van geschiedschrijving 'keurig' ontweken. Een goed voorbeeld is het volgende boek dat in feite een reactie is van de auteur op kritiek, geleverd op zijn eerste boek Black Athena. Zoals de ondertitel al aangeeft:
Black Athena Writes Back – Martin Bernal Responds to his Critics
Martin Bernal
Durha & London, 2001
0-8223-2717-1
In Black Athena probeert de auteur niet te bewijzen dat de 'Oude Grieken' eigenlijk zwarte Afrikanen waren maar wél dat deze Grieken voornamelijk beïnvloed waren door zwarte Afrikanen. O.a. door de zwarte Egyptenaren. Want die waren dat volgens Bernal wel, in tegenstelling tot wat meestal te lezen valt. Ik moet zeggen dat ik niet erg onder de indruk van het boek was. Het is voornamelijk in het openbaar bekvechten tussen verschillende mensen en dat maakt het verhaal niet erg geloofwaardig. Veel afrocentrische historici schieten in mijn ogen net zo door als hun eurocentrische collegae en het mooiste voorbeeld daarvan zijn wel de claims dat ook "de beschaving" in Amerika afkomstig is vanuit Afrika. Zo zouden Afrikanen de Mexicaanse Olmeken (1200-400BC) zeker beïnvloed hebben gezien het feit dat veel Olmeekse menselijke afbeeldingen "typisch Afrikaanse trekken" hebben terwijl "de indianen" zelf toch "Aziaten" zijn. Over dat laatste heb ik al eens een post geschreven: indianen komen uit Amerika of ze nou rood, geel, paars, zwart, groen of wit zijn. Bovendien is inmiddels allang duidelijk dat de Olmeken allerminst de "oudste beschaving" van Amerika zijn. Als 'beschaving' begint met stratificatie van de samenleving en stedenbouw, dan loopt Peru zeker 2000 jaar voor op Mexico...
Tot slot drie boeken die minder met geschiedenis te maken hebben maar die alle 3 wel goed zijn. Over Afrikaanse talen en taalpolitiek gaat het goede boek
African voices – An Introduction to the Languages and Linguistics of Africa
Edited by Vic Webb and Kembo-Sure
Cape Town, 2004
0 19 571681 7
Het leest gemakkelijk en het wordt goed duidelijk wat de relatie is tussen de Europese koloniale talen en de inheemse talen.
Een andere inleiding maar dan algemeen is het Nederlandse boekje
Tropisch Afrika
O. Verkoren & E.J.A. Harts-Broekhuis
Assen, 2000
90 232 3405 7
Ook hier valt bijzonder veel uit te leren en het wordt (net als 't bovenstaande boek)
gebruikt bij de studie Talen en Culturen van Afrika in Leiden.
Dan, als laatste, een boek over inheemse volkeren in Afrika want die zijn er óók (al is dat wat minder duidelijk dan in bijvoorbeeld Amerika of Australië).
Herovering van het paradijs – Reizen met inheemse volken van zuidelijk Afrika
Paul Weinberg
Amsterdam, 2000
90-5330-296-4
is een fotoboek met veel uitleg over hoe verschillende inheemse volkeren (van de Masaai en de San tot de Pygmeeën) vandaag de dag leven.
Verder biedt tegenwoordig het internet geweldige diensten al moet je wel weten waar je precies moet zoeken. Een post met de juiste websites zal ik nog wel een keer geven.
Nu... Red é mont da'm gwele!
Lennert.
Goed nieuws?
Oliemaatschappij belooft indianen met rust te laten
14 - 11 - 2006
Bron: OneWorld
De Chinese oliemaatschappij SAPET is gezwicht voor de druk van een Peruaanse indianenstam. De oliemaatschappij ziet af van haar recht om naar olie te boren omdat het bedrijf het leefgebied van de geïsoleerde indianenstam niet wil verstoren.
SAPET had samen met de Peruaanse oliemaatschappij Perupetro in november 2005 van de Peruaanse regering toestemming gekregen om in het Peruaanse deel van het Amazonegebied te gaan boren naar olie. Dit zou het leefgebied van de geïsoleerd levende Piro indianen verstoren.
Deze groep van ongeveer 600 indianen heeft nauwelijks tot geen contact met de buitenwereld. Contact met de werknemers van de oliemaatschappij zou de indianen kwetsbaar maken voor ziektes die voor hen nog onbekend zijn.
Bovendien zou de oliewinning het water kunnen vervuilen. Dit is slecht voor de visstand en de gezondheid van de indianen. In andere delen van de Amazone waar olie wordt gewonnen blijkt uit onderzoek dat de bewoners van dat gebied hoge concentraties cadmium en lood in hun bloed hebben.
Actie
FENAMAD, de belangenorganisatie van de indianen van dat deel van de Amazone, besloot dan ook om in actie te komen tegen het voornemen om naar olie te boren in het gebied dat ook wel bekend is als Madre de Dios.
Bij de Chinese oliemaatschappij vonden zij een gewillig oor. SAPET stemde redelijk snel toe om het deel waar de indianen wonen met rust te laten. De Peruaanse oliemaatschappij waarmee de Chinezen samenwerken, bleef echter nog tegenstribbelen. Ze dreigden dat zij een streep zouden zetten door ontwikkelingsprojecten voor de indianen als zij niet akkoord zouden gaan met de boringen. Uiteindelijk volgden zij hun Chinese partners.
Precedentwerking
Hoewel het positieve publiciteit zou kunnen zijn, heeft SAPET echter geen ruchtbaarheid aan het besluit gegeven. Waarschijnlijk omdat zij bang zijn voor precedentwerking. Survival International, een wereldwijde organisatie die zich inzet voor inheemse volkeren, bracht het nieuws onlangs naar buiten.
'Dit is een belangrijke overwinning voor inheemse volkeren', vindt Stephen Corry, directeur van Survival International. 'De gemeenschappen pikken het niet langer dat bedrijven over hun rechten heen walsen. Het is goed om te merken dat zelfs oliemaatschappijen die in afgelegen gebieden opereren, dit erkennen.'
Blokkade
Een paar weken geleden boekten de Achuar indianen ook succes in de strijd tegen een oliemaatschappij. Nadat zij gedurende twee weken het terrein van de Argentijnse oliemaatschappij PlusPetrol in het noorden van Peru hadden bezet uit protest tegen de vervuiling van hun woongebied, kwam er een overeenkomst.
PlusPetrol zal 200 miljoen dollar investeren in maatregelen om de milieuvervuiling tegen te gaan en heeft de indianen een deel van de opbrengst van de olieproductie beloofd.
http://www.oneworld.nl/index.php?articleId=9479&articleType=Nieuwsartikel&page=1
14 - 11 - 2006
Bron: OneWorld
De Chinese oliemaatschappij SAPET is gezwicht voor de druk van een Peruaanse indianenstam. De oliemaatschappij ziet af van haar recht om naar olie te boren omdat het bedrijf het leefgebied van de geïsoleerde indianenstam niet wil verstoren.
SAPET had samen met de Peruaanse oliemaatschappij Perupetro in november 2005 van de Peruaanse regering toestemming gekregen om in het Peruaanse deel van het Amazonegebied te gaan boren naar olie. Dit zou het leefgebied van de geïsoleerd levende Piro indianen verstoren.
Deze groep van ongeveer 600 indianen heeft nauwelijks tot geen contact met de buitenwereld. Contact met de werknemers van de oliemaatschappij zou de indianen kwetsbaar maken voor ziektes die voor hen nog onbekend zijn.
Bovendien zou de oliewinning het water kunnen vervuilen. Dit is slecht voor de visstand en de gezondheid van de indianen. In andere delen van de Amazone waar olie wordt gewonnen blijkt uit onderzoek dat de bewoners van dat gebied hoge concentraties cadmium en lood in hun bloed hebben.
Actie
FENAMAD, de belangenorganisatie van de indianen van dat deel van de Amazone, besloot dan ook om in actie te komen tegen het voornemen om naar olie te boren in het gebied dat ook wel bekend is als Madre de Dios.
Bij de Chinese oliemaatschappij vonden zij een gewillig oor. SAPET stemde redelijk snel toe om het deel waar de indianen wonen met rust te laten. De Peruaanse oliemaatschappij waarmee de Chinezen samenwerken, bleef echter nog tegenstribbelen. Ze dreigden dat zij een streep zouden zetten door ontwikkelingsprojecten voor de indianen als zij niet akkoord zouden gaan met de boringen. Uiteindelijk volgden zij hun Chinese partners.
Precedentwerking
Hoewel het positieve publiciteit zou kunnen zijn, heeft SAPET echter geen ruchtbaarheid aan het besluit gegeven. Waarschijnlijk omdat zij bang zijn voor precedentwerking. Survival International, een wereldwijde organisatie die zich inzet voor inheemse volkeren, bracht het nieuws onlangs naar buiten.
'Dit is een belangrijke overwinning voor inheemse volkeren', vindt Stephen Corry, directeur van Survival International. 'De gemeenschappen pikken het niet langer dat bedrijven over hun rechten heen walsen. Het is goed om te merken dat zelfs oliemaatschappijen die in afgelegen gebieden opereren, dit erkennen.'
Blokkade
Een paar weken geleden boekten de Achuar indianen ook succes in de strijd tegen een oliemaatschappij. Nadat zij gedurende twee weken het terrein van de Argentijnse oliemaatschappij PlusPetrol in het noorden van Peru hadden bezet uit protest tegen de vervuiling van hun woongebied, kwam er een overeenkomst.
PlusPetrol zal 200 miljoen dollar investeren in maatregelen om de milieuvervuiling tegen te gaan en heeft de indianen een deel van de opbrengst van de olieproductie beloofd.
http://www.oneworld.nl/index.php?articleId=9479&articleType=Nieuwsartikel&page=1
Nóg meer dreiging van Links... Of te wel: ik ben niet voor Links, ik ben niet voor Rechts... Ik ben voor de indianen!
Brazil Indians Protest Lula Plans For Dams, Roads
BRAZIL: April 19, 2007
BRASILIA - Hundreds of tribal Indians have camped out in front of Brazil's Congress to protest infrastructure projects that they say threaten the survival of tribes already struggling with disease and land disputes.
From women clad only in grass skirts to youngsters in jeans and T-shirts, the Indians came to Brazil's capital this week to present their demands to President Luiz Inacio Lula da Silva.
Many feel that Lula, a leftist former union leader, has let them down. He shelved most of their requests for land in his first term as president and proposes infrastructure projects that threaten their livelihood in his second term, they say.
"This administration is harming not helping us. How would you feel about a gas pipeline or a road through your back yard," said Uilton Tuxa, coordinator of Indian tribes from Brazil's northeast.
The four-day protest ends on Thursday, when Brazil marks the history of its indigenous people with an official Indians Day.
An economic stimulus package announced by Lula in January foresees 10 dams, eight power lines, seven roads, three gas pipelines and two railroads in the Amazon region alone, according to the environmental think tank ISA.
THREAT TO THE AMAZON
Indians fear the projects will bring more loggers, wildcat miners, pollution and disease to the Amazon rainforest. Many tribes are already struggling to survive.
"If they don't take immediate measures, my people may be decimated in 20 years," said Jorge Marubo from Javari valley in the western Amazon, a vast and isolated refuge for Indians.
Ninety percent of the 4,000 Indians there have malaria and more than half have some form of hepatitis. Nearly 40 died of disease last year.
Similar crises face many of the 170 ethnic groups totaling between 450,000 and 750,000 people in Brazil.
"Malaria and miners are back, my people are dying," said Davi Kopenawa, leader of the Yanomami people in the northern Amazon.
At the camp outside Congress, Indians huddle under streams of black plastic sheets at night and gather in a big circus tent for discussions and performances during the day.
The rhythmic sounds of a fertility dance by the Guajajara tribe were drowned out by heavy traffic and by union and landless protesters vying for attention from politicians.
The Guajajara from northern Maranhao state protested against the planned construction of a dam in their region. "They're taking our trees and soon our fish," said Ana Celia Guajajara, lip stick and ragged lace dress embellishing her sun-cracked traditional head-to-toe tattoos.
Marcio Meira, who heads the government's National Indian Foundation but is not an Indian himself, told the crowd he would "fight on the side of the Indians."
But Jecinaldo Cabral, a coordinator of Amazon Indian groups, says he has heard such talk before. "He has good words but he and Lula need to act if they want to say Indians are their friends."
Story by Raymond Colitt
REUTERS NEWS SERVICE
http://www.planetark.com/dailynewsstory.cfm/newsid/41457/story.htm
BRAZIL: April 19, 2007
BRASILIA - Hundreds of tribal Indians have camped out in front of Brazil's Congress to protest infrastructure projects that they say threaten the survival of tribes already struggling with disease and land disputes.
From women clad only in grass skirts to youngsters in jeans and T-shirts, the Indians came to Brazil's capital this week to present their demands to President Luiz Inacio Lula da Silva.
Many feel that Lula, a leftist former union leader, has let them down. He shelved most of their requests for land in his first term as president and proposes infrastructure projects that threaten their livelihood in his second term, they say.
"This administration is harming not helping us. How would you feel about a gas pipeline or a road through your back yard," said Uilton Tuxa, coordinator of Indian tribes from Brazil's northeast.
The four-day protest ends on Thursday, when Brazil marks the history of its indigenous people with an official Indians Day.
An economic stimulus package announced by Lula in January foresees 10 dams, eight power lines, seven roads, three gas pipelines and two railroads in the Amazon region alone, according to the environmental think tank ISA.
THREAT TO THE AMAZON
Indians fear the projects will bring more loggers, wildcat miners, pollution and disease to the Amazon rainforest. Many tribes are already struggling to survive.
"If they don't take immediate measures, my people may be decimated in 20 years," said Jorge Marubo from Javari valley in the western Amazon, a vast and isolated refuge for Indians.
Ninety percent of the 4,000 Indians there have malaria and more than half have some form of hepatitis. Nearly 40 died of disease last year.
Similar crises face many of the 170 ethnic groups totaling between 450,000 and 750,000 people in Brazil.
"Malaria and miners are back, my people are dying," said Davi Kopenawa, leader of the Yanomami people in the northern Amazon.
At the camp outside Congress, Indians huddle under streams of black plastic sheets at night and gather in a big circus tent for discussions and performances during the day.
The rhythmic sounds of a fertility dance by the Guajajara tribe were drowned out by heavy traffic and by union and landless protesters vying for attention from politicians.
The Guajajara from northern Maranhao state protested against the planned construction of a dam in their region. "They're taking our trees and soon our fish," said Ana Celia Guajajara, lip stick and ragged lace dress embellishing her sun-cracked traditional head-to-toe tattoos.
Marcio Meira, who heads the government's National Indian Foundation but is not an Indian himself, told the crowd he would "fight on the side of the Indians."
But Jecinaldo Cabral, a coordinator of Amazon Indian groups, says he has heard such talk before. "He has good words but he and Lula need to act if they want to say Indians are their friends."
Story by Raymond Colitt
REUTERS NEWS SERVICE
http://www.planetark.com/dailynewsstory.cfm/newsid/41457/story.htm
woensdag 11 april 2007
Indian humor! hahahahaha!
Indian Chief and the Aussie
An Australian travel writer at the beginning of a 6-month tour of Canada was checking out of the Vancouver Hilton. When he paid his bill, he asked the manager, "By the way, what's with the Indian chief sitting in the lobby? He's been there ever since I arrived."
"Oh, that's Big Chief Forget-me Not," said the manager. "The hotel is built on an Indian reservation, and part of the agreement is to allow the chief free use of the premises for the rest of his life. He is known as Big Chief Forget-me Not because of his phenomenal memory. He is 92 and can remember the slightest detail of his life."
The travel writer took this in. When he waited for his cab, he decided to put the chief's memory to the test.
"'Ello, mate!" said the Aussie, receiving only a slight nod in return. "What did you have for breakfast on your 21st birthday?"
"Eggs," was the chief's instant reply, without even looking up, and indeed the Aussie was impressed.
He went off on his travel writing itinerary, right across to the east coast and back, telling others of Big Chief Forget-me Not's great memory. One local noted to him though that 'How' was a more appropriate greeting for an Indian chief than "'Ello mate."
On his return to the Vancouver Hilton six months later, he was surprised to see Big Chief Forget-me Not, still sitting in the lobby, fully occupied with whittling away on a stick.
"How!", said the Aussie to the Chief, who again did not stop to look up.
"Scrambled," said the Chief.
Property Rights
About 1966 or so, a NASA team doing work for the Apollo moon mission took the astronauts near Tuba City where the terrain of the Navajo Reservation looks very much like the Lunar surface. Along with all the trucks and large vehicles, there were two large figures dressed in full lunar spacesuits.
Nearby a Navajo sheep herder and his son were watching the strange creatures walk about, occasionally being tended by personnel. The NASA team noticed the two Navajo men and approached them. Since the man did not know English, his son asked, for him, what the strange creatures were. The NASA people told them that they are just men that are getting ready to go to the moon. The man became very excited and asked if he could send a message to the moon with the astronauts.
The NASA personnel thought this was a great idea, so they rustled up a tape recorder. After the man gave them his message, they asked his son to translate. His son would not.
Later, they asked a few more people on the reservation to translate and every person they asked would chuckle and then refuse to translate. Finally, with cash in hand, someone translated the message, "Watch out for these guys, they come to take your land."
An Australian travel writer at the beginning of a 6-month tour of Canada was checking out of the Vancouver Hilton. When he paid his bill, he asked the manager, "By the way, what's with the Indian chief sitting in the lobby? He's been there ever since I arrived."
"Oh, that's Big Chief Forget-me Not," said the manager. "The hotel is built on an Indian reservation, and part of the agreement is to allow the chief free use of the premises for the rest of his life. He is known as Big Chief Forget-me Not because of his phenomenal memory. He is 92 and can remember the slightest detail of his life."
The travel writer took this in. When he waited for his cab, he decided to put the chief's memory to the test.
"'Ello, mate!" said the Aussie, receiving only a slight nod in return. "What did you have for breakfast on your 21st birthday?"
"Eggs," was the chief's instant reply, without even looking up, and indeed the Aussie was impressed.
He went off on his travel writing itinerary, right across to the east coast and back, telling others of Big Chief Forget-me Not's great memory. One local noted to him though that 'How' was a more appropriate greeting for an Indian chief than "'Ello mate."
On his return to the Vancouver Hilton six months later, he was surprised to see Big Chief Forget-me Not, still sitting in the lobby, fully occupied with whittling away on a stick.
"How!", said the Aussie to the Chief, who again did not stop to look up.
"Scrambled," said the Chief.
Property Rights
About 1966 or so, a NASA team doing work for the Apollo moon mission took the astronauts near Tuba City where the terrain of the Navajo Reservation looks very much like the Lunar surface. Along with all the trucks and large vehicles, there were two large figures dressed in full lunar spacesuits.
Nearby a Navajo sheep herder and his son were watching the strange creatures walk about, occasionally being tended by personnel. The NASA team noticed the two Navajo men and approached them. Since the man did not know English, his son asked, for him, what the strange creatures were. The NASA people told them that they are just men that are getting ready to go to the moon. The man became very excited and asked if he could send a message to the moon with the astronauts.
The NASA personnel thought this was a great idea, so they rustled up a tape recorder. After the man gave them his message, they asked his son to translate. His son would not.
Later, they asked a few more people on the reservation to translate and every person they asked would chuckle and then refuse to translate. Finally, with cash in hand, someone translated the message, "Watch out for these guys, they come to take your land."
enige grappen...
Tot slot twee uit Bretagne... Ze praten Bretons op de maan! :)
(op het bord staat: Welkom op de maan. Laat deze plek net zo schoon achter zoals u 'm gevonden heeft. Dank u wel).
maandag 9 april 2007
Talen! Lokono (Arawak). Een Surinaamse taal.
Het Lokono (Lokono dian) heet ook wel Arawak. Die naam is de naamgever van de taalfamilie waartoe deze taal behoord: Arawaks. Tegenwoordig zijn er ongeveer 50 verschillende Arawakse talen, gesproken door ongeveer 670.000 mensen. Zij wonen in een enorm gebied dat zich uitstrekt van Bolivia in het zuiden tot Belize in het noorden. Ook de oorspronkelijke bevolking van de Bahama's, Hispañola en Cuba, de mensen die Columbus in 1492 begroetten, waren Arawakken. De grote verspreiding van de Arawakse volkeren is momenteel onderwerp van debat bij specialisten op het Amazonegebied. Het is waarschijnlijk dat een groot aantal van de zeer complexe Amazoneculturen Arawakse volkeren waren. Ook is het waarschijnlijk dat zij er voor gezorgd hebben dat landbouw en aardewerk in het gehele Amazonegebied ingeburgerd is.
De Loko-no (mens-en) van vandaag wonen niet enkel in Suriname maar ook in buurlanden Frans Guyana en Guyana. Ook wonen er een aantal in Venezuela en in Nederland. Hun aantal wordt geschat op ongeveer 2500. De eerste vermelding van de Lokono in Europese bronnen (Spaans) is in de eerste helft van de 16de eeuw op het eiland Trinidad. De eerste Surinaamse Lokono worden genoemd op een anonieme Spaanse kaart van Guyana, omstreeks 1560. Hoewel hun aantal tegenwoordig gering is, blijkt uit de oudste Europese bronnen en de archeologie dat vooral de kuststreek van Suriname (voornamelijk Lokono-gebied) druk bevolkt was.
Persoonlijke voornaamwoorden
dai/dei = ik
bui/bii = jij
to = zij (en verder alles wat niet mannelijk is)
li = hij (en verder alles wat mannelijk is)
wai/wei = wij
hui/hei = jullie
nai/nei = zij
Zoals te zien heeft het Lokono dezelfde persoonlijke voornaamwoorden als het Nederlands. Overigens is de scheiding in de derde persoon enkelvoud in hij/zij nogal zeldzaam bij veel Indiaanse talen. In de Andes komt het helemaal niet voor. In het Amazonegebied en Noord-Amerika een aantal keer maar in Meso-Amerika weer nauwelijks. Veel indiaanse talen kennen dan ook geen geslacht toe aan zelfstandige naamwoorden zoals veel Europese talen (Frans, Spaans, Duits maar in feite ook Nederlands) dat wel doen.
Net als in het Nahuatl uit Mexico (zie daar), kent het Lokono ook prefixen voor deze woorden die vervolgens, behalve de persoonsvorm, óok het bezittelijk voornaamwoord aangeven. Dit zijn:
da-
b(u)-
th(u)-
l(u)-
wa-
h(u)-
na-
Voorbeelden
lu-sikoa = zijn-huis = zijn huis
bu-marita = jij-maken = jij maakt
Dit is echter niet alles. Zoals boven uitgelegd kent het Lokono (net als Europese talen) geslachten. Bovendien heeft het zogenaamde alienable (vervreemdbare) & inalienable (onvervreemdbare) woorden. Deze onderscheiding is nog vrij 'gemakkelijk' te onthouden. Vervreemdbare woorden zijn woorden die 'los' van iemand staan, zoals dieren, planten en gebruiksvoorwerpen. Onvervreemdbare woorden zijn woorden die dichtbij iemand staan zoals lichaamsdelen of familie.
De meeste vervreemdbare woorden (gebruiksvoorwerpen, dieren, planten en andere natuurlijke objecten zoals stenen en vruchten) krijgen als ze bezeten worden naast de prefix van de bezitter ook een suffix -n.
voorbeelden
jadoala = mes --> da-jadoala-n = mijn mes
karhina = kip --> bu-karhina-n = jouw kip
siba = steen --> wa-siba-n = onze steen
Woorden die eindigen op -i (en enkele op -o) krijgen een suffix -ja
voorbeelden
marisi = maïs --> da-marisi-ja = mijn maïs
fodi = aap --> bu-fodi-ja = jouw aap
pamo = zout --> thu-pamo-ja = haar zout
Tot slot heeft de taal de neiging om klanken te assimileren. Sommige klanken zijn 'sterker' dan andere en krijgen de overhand als ze naast elkaar staan. Dit klinkt ingewikkelder dan het is.
voorbeelden
da-eke = mijn-kleding --> dake (de a van da is 'sterker' dan de eerste e van eke)
bu-eke = jouw-kleding --> buke (de u van bu is 'sterker' dan de eerste e van eke)
da-ojo = mijn-moeder --> dajo (a van da is sterker dan o van ojo)
da-oosa = ik-gaan (ik ga) --> doosa (a is zwakker dan oo, een lange klinker)
bu-oosa = jij-gaan (jij gaat) --> boosa (u is zwakker dan oo, een lange klinker)
bu-ari = jouw-tand --> bari (u is zwakker dan a)
bu-ojo = jouw moeder --> bojo (u is zwakker dan o)
da-ari = mijn-tand --> dari (twee gelijke klinkers 'botsen' op elkaar. Er blijft er één over)
bu-iiri = jouw-naam --> biiri (u is zwakker dan lange klinker zoals boven)
da-iiri = mijn-naam --> deiri (a is zwakker dan lange klinker maar het geheel veranderd in een de diftong ei)
conclusie
Klinker a is het 'sterkst' (sterker dan e, i, o, u)
Klinker u is sterker dan e (en i) maar legt 't af tegen a en o
Lange (dubbele) klinkers zijn sterker dan alles, zelfs dan klinker a (al verandert a+ii in ei)
Voorlopig lijkt me dit wel genoeg!
woorden
sikoa = huis
jadoala = mes
karhina = kip
siba = steen
marisi = maïs
fodi = aap
pamo = zout
eke = kleding
ojo = moeder
ari = tand
iiri = naam
loko = mens
marita = maken
oosa = gaan
De Loko-no (mens-en) van vandaag wonen niet enkel in Suriname maar ook in buurlanden Frans Guyana en Guyana. Ook wonen er een aantal in Venezuela en in Nederland. Hun aantal wordt geschat op ongeveer 2500. De eerste vermelding van de Lokono in Europese bronnen (Spaans) is in de eerste helft van de 16de eeuw op het eiland Trinidad. De eerste Surinaamse Lokono worden genoemd op een anonieme Spaanse kaart van Guyana, omstreeks 1560. Hoewel hun aantal tegenwoordig gering is, blijkt uit de oudste Europese bronnen en de archeologie dat vooral de kuststreek van Suriname (voornamelijk Lokono-gebied) druk bevolkt was.
Persoonlijke voornaamwoorden
dai/dei = ik
bui/bii = jij
to = zij (en verder alles wat niet mannelijk is)
li = hij (en verder alles wat mannelijk is)
wai/wei = wij
hui/hei = jullie
nai/nei = zij
Zoals te zien heeft het Lokono dezelfde persoonlijke voornaamwoorden als het Nederlands. Overigens is de scheiding in de derde persoon enkelvoud in hij/zij nogal zeldzaam bij veel Indiaanse talen. In de Andes komt het helemaal niet voor. In het Amazonegebied en Noord-Amerika een aantal keer maar in Meso-Amerika weer nauwelijks. Veel indiaanse talen kennen dan ook geen geslacht toe aan zelfstandige naamwoorden zoals veel Europese talen (Frans, Spaans, Duits maar in feite ook Nederlands) dat wel doen.
Net als in het Nahuatl uit Mexico (zie daar), kent het Lokono ook prefixen voor deze woorden die vervolgens, behalve de persoonsvorm, óok het bezittelijk voornaamwoord aangeven. Dit zijn:
da-
b(u)-
th(u)-
l(u)-
wa-
h(u)-
na-
Voorbeelden
lu-sikoa = zijn-huis = zijn huis
bu-marita = jij-maken = jij maakt
Dit is echter niet alles. Zoals boven uitgelegd kent het Lokono (net als Europese talen) geslachten. Bovendien heeft het zogenaamde alienable (vervreemdbare) & inalienable (onvervreemdbare) woorden. Deze onderscheiding is nog vrij 'gemakkelijk' te onthouden. Vervreemdbare woorden zijn woorden die 'los' van iemand staan, zoals dieren, planten en gebruiksvoorwerpen. Onvervreemdbare woorden zijn woorden die dichtbij iemand staan zoals lichaamsdelen of familie.
De meeste vervreemdbare woorden (gebruiksvoorwerpen, dieren, planten en andere natuurlijke objecten zoals stenen en vruchten) krijgen als ze bezeten worden naast de prefix van de bezitter ook een suffix -n.
voorbeelden
jadoala = mes --> da-jadoala-n = mijn mes
karhina = kip --> bu-karhina-n = jouw kip
siba = steen --> wa-siba-n = onze steen
Woorden die eindigen op -i (en enkele op -o) krijgen een suffix -ja
voorbeelden
marisi = maïs --> da-marisi-ja = mijn maïs
fodi = aap --> bu-fodi-ja = jouw aap
pamo = zout --> thu-pamo-ja = haar zout
Tot slot heeft de taal de neiging om klanken te assimileren. Sommige klanken zijn 'sterker' dan andere en krijgen de overhand als ze naast elkaar staan. Dit klinkt ingewikkelder dan het is.
voorbeelden
da-eke = mijn-kleding --> dake (de a van da is 'sterker' dan de eerste e van eke)
bu-eke = jouw-kleding --> buke (de u van bu is 'sterker' dan de eerste e van eke)
da-ojo = mijn-moeder --> dajo (a van da is sterker dan o van ojo)
da-oosa = ik-gaan (ik ga) --> doosa (a is zwakker dan oo, een lange klinker)
bu-oosa = jij-gaan (jij gaat) --> boosa (u is zwakker dan oo, een lange klinker)
bu-ari = jouw-tand --> bari (u is zwakker dan a)
bu-ojo = jouw moeder --> bojo (u is zwakker dan o)
da-ari = mijn-tand --> dari (twee gelijke klinkers 'botsen' op elkaar. Er blijft er één over)
bu-iiri = jouw-naam --> biiri (u is zwakker dan lange klinker zoals boven)
da-iiri = mijn-naam --> deiri (a is zwakker dan lange klinker maar het geheel veranderd in een de diftong ei)
conclusie
Klinker a is het 'sterkst' (sterker dan e, i, o, u)
Klinker u is sterker dan e (en i) maar legt 't af tegen a en o
Lange (dubbele) klinkers zijn sterker dan alles, zelfs dan klinker a (al verandert a+ii in ei)
Voorlopig lijkt me dit wel genoeg!
woorden
sikoa = huis
jadoala = mes
karhina = kip
siba = steen
marisi = maïs
fodi = aap
pamo = zout
eke = kleding
ojo = moeder
ari = tand
iiri = naam
loko = mens
marita = maken
oosa = gaan
vrijdag 6 april 2007
Nieuw project
Voor de slachtoffers van de aardbeving en de tsunami zal ik beginnen met:
Solomon eilanden
Korte presentatie
Waar: De Solomon eilanden liggen op ongeveer 10 graden zuiderbreedte en 160 graden oosterlengte, ten noordwesten van Australië. De eilandengroep maakt deel uit van Melanesië.
Huidige gegevens: oppervlakte ongeveer 28.500 km2. Bevolking ongeveer 500.000 inwoners en hoofdstad Honiara (30.000 inwoners). Staatshoofd Engelse koningin & eerste minister Manasseh Sogavare. Officiele taal Engels maar nog ongeveer 70 inheemse talen.
Geschiedenis, taal, cultuur, politiek
Als onderdeel van Melanesië (94% van de bevolking is Melanesiër) kennen de Salomon eilanden een voornamelijk zwarte bevolking. De eilanden zijn al heel lang bewoond en de eerste mensen kwamen waarschijnlijk vanuit het huidige Papua. Dit is niet alleen te zien aan culturele overeenkomsten maar ook aan de talen. Een heel aantal Papua-talen worden ook hier gesproken. De meeste bevolkingsgroepen spreken echter een Austronesische taal (verwant aan het Indonesisch), zo ook de grootste bevolkingsgroep, de Kwara'ae (ongeveer 35.000 mensen).
30.000BC: mensen bereiken Salomon eilanden. Waarschijnlijk sprekers van Papua-talen. Of de Papua's een verwantschap hebben met de Aboriginals van Australië is moeilijk te zeggen. Hun talen lijken niet op elkaar en ook qua uiterlijk verschillen ze over het algemeen veel van elkaar (hoewel beide zwart). Papua zelf raakte in ieder geval even vroeg bewoond door moderne mensen (Homo sapiens) als Europa, zo'n 40.000 jaar geleden. Op dat moment zat Papua vast aan Australië. De Solomon eilanden echter niet.
7000BC: in de hooglanden van Papua ontdekken de Papua's landbouw. Ze verbouwen als eerste ter wereld een aantal gewassen die later heel belangrijk zouden worden: bananen en suikerriet. Twee andere zeer belangrijke gewassen waren taro en yam. Of deze landbouw de Solomon eilanden heeft bereikt of niet is (mij) onduidelijk.
2000-600BC: verspreiding van Lapita-cultuur over Melanesië (Papua, Salomon eilanden maar nu ook naar Nieuw Caledonië, Vanuatu, Fiji. Later ook de Polynesische eilanden Tonga en Samoa). Deze mensen introduceren aardewerk en een drietal gedomesticeerde dieren: de hond, het varken en de kip. Hoewel de eerste kenmerken van deze cultuur gevonden zijn op eilanden ten noorden van de Salomon eilanden (New Britain, New Ireland, Bougainville), denken de meeste historici dat dit de eerste Austronesiërs in het gebied zijn en dus gekomen moeten zijn (althans hun taal en hun dieren) vanuit Indonesië (en uiteindelijk via de Filipijnen uit Taiwan). Vanaf nu is het zeker dat de gewassen van de Papua's ook zeker op de Salomon eilanden verbouwd worden. In 1998 werd een traditie in ere hersteld:
http://www.archaeologychannel.org/content/video/VakaTaumako300K_W.html
200BC-600AD: Sohano periode. Nieuw soort aardewerk dat duidelijk voortkomt uit Lapita aardewerk. Verder zijn er contacten met Vanuatu en Nieuw Caledonië in het zuiden en Micronesië in het noorden.
600-1567: vooralsnog onbekend bij mij.
Belangrijkste data tussen komst Europeanen en onafhankelijkheid
1567: Eerste Europeaan, de Spanjaard Alvaro de Mendana Y Neyra (vanuit Peru) komt in de wateren van de eilanden.
1767: Philip Carteret, een Engelsman bereikt de eilanden. Vanaf dat jaar komen er staats meer Europeanen.
18de eeuw: missionarissen bezoeken de eilanden. In eerste instantie zonder veel succes.
1893: Engeland roept een protectoraat uit over de zuidelijke eilanden.
1900: laatste eilanden (onder nominaal Duits gezag) worden onder protectoraat Engeland gesteld. Hierna settelen zich meer en meer missionarissen die uiteindelijk bijna de gehel bevolking kerstenen.
1900-1942: Engelsen en Austarliërs exploiteren de eilanden als kokosnootplantages. De lokale mensen verdienen er niets aan. Bij het uitbreken van WOII vluchten de plantage-eigenaren naar Australië
1942-1943: Japanners en Amerikanen vechten op het eiland Guadalcanal de slag om de Koraal Zee uit. 30.000 Mensen laten het leven (waarvan 21.000 Japanners).
1945-1960: Engelsen keren terug en maken van Honaria de hoofdstad. De onafhankelijkheidsbeweging Marching Rule komt op en leden hiervan worden hard door de Engelsen aangepakt. Vooral in de jaren 50 'verdwijnen' er vele mensen...
1960: intelling van nieuwe Legislative Council en Executive Council die langzamerhand steeds meer macht krijgen.
1974: Nieuwe grondwet
1978: onafhankelijkheid
Solomon eilanden
Korte presentatie
Waar: De Solomon eilanden liggen op ongeveer 10 graden zuiderbreedte en 160 graden oosterlengte, ten noordwesten van Australië. De eilandengroep maakt deel uit van Melanesië.
Huidige gegevens: oppervlakte ongeveer 28.500 km2. Bevolking ongeveer 500.000 inwoners en hoofdstad Honiara (30.000 inwoners). Staatshoofd Engelse koningin & eerste minister Manasseh Sogavare. Officiele taal Engels maar nog ongeveer 70 inheemse talen.
Geschiedenis, taal, cultuur, politiek
Als onderdeel van Melanesië (94% van de bevolking is Melanesiër) kennen de Salomon eilanden een voornamelijk zwarte bevolking. De eilanden zijn al heel lang bewoond en de eerste mensen kwamen waarschijnlijk vanuit het huidige Papua. Dit is niet alleen te zien aan culturele overeenkomsten maar ook aan de talen. Een heel aantal Papua-talen worden ook hier gesproken. De meeste bevolkingsgroepen spreken echter een Austronesische taal (verwant aan het Indonesisch), zo ook de grootste bevolkingsgroep, de Kwara'ae (ongeveer 35.000 mensen).
30.000BC: mensen bereiken Salomon eilanden. Waarschijnlijk sprekers van Papua-talen. Of de Papua's een verwantschap hebben met de Aboriginals van Australië is moeilijk te zeggen. Hun talen lijken niet op elkaar en ook qua uiterlijk verschillen ze over het algemeen veel van elkaar (hoewel beide zwart). Papua zelf raakte in ieder geval even vroeg bewoond door moderne mensen (Homo sapiens) als Europa, zo'n 40.000 jaar geleden. Op dat moment zat Papua vast aan Australië. De Solomon eilanden echter niet.
7000BC: in de hooglanden van Papua ontdekken de Papua's landbouw. Ze verbouwen als eerste ter wereld een aantal gewassen die later heel belangrijk zouden worden: bananen en suikerriet. Twee andere zeer belangrijke gewassen waren taro en yam. Of deze landbouw de Solomon eilanden heeft bereikt of niet is (mij) onduidelijk.
2000-600BC: verspreiding van Lapita-cultuur over Melanesië (Papua, Salomon eilanden maar nu ook naar Nieuw Caledonië, Vanuatu, Fiji. Later ook de Polynesische eilanden Tonga en Samoa). Deze mensen introduceren aardewerk en een drietal gedomesticeerde dieren: de hond, het varken en de kip. Hoewel de eerste kenmerken van deze cultuur gevonden zijn op eilanden ten noorden van de Salomon eilanden (New Britain, New Ireland, Bougainville), denken de meeste historici dat dit de eerste Austronesiërs in het gebied zijn en dus gekomen moeten zijn (althans hun taal en hun dieren) vanuit Indonesië (en uiteindelijk via de Filipijnen uit Taiwan). Vanaf nu is het zeker dat de gewassen van de Papua's ook zeker op de Salomon eilanden verbouwd worden. In 1998 werd een traditie in ere hersteld:
http://www.archaeologychannel.org/content/video/VakaTaumako300K_W.html
200BC-600AD: Sohano periode. Nieuw soort aardewerk dat duidelijk voortkomt uit Lapita aardewerk. Verder zijn er contacten met Vanuatu en Nieuw Caledonië in het zuiden en Micronesië in het noorden.
600-1567: vooralsnog onbekend bij mij.
Belangrijkste data tussen komst Europeanen en onafhankelijkheid
1567: Eerste Europeaan, de Spanjaard Alvaro de Mendana Y Neyra (vanuit Peru) komt in de wateren van de eilanden.
1767: Philip Carteret, een Engelsman bereikt de eilanden. Vanaf dat jaar komen er staats meer Europeanen.
18de eeuw: missionarissen bezoeken de eilanden. In eerste instantie zonder veel succes.
1893: Engeland roept een protectoraat uit over de zuidelijke eilanden.
1900: laatste eilanden (onder nominaal Duits gezag) worden onder protectoraat Engeland gesteld. Hierna settelen zich meer en meer missionarissen die uiteindelijk bijna de gehel bevolking kerstenen.
1900-1942: Engelsen en Austarliërs exploiteren de eilanden als kokosnootplantages. De lokale mensen verdienen er niets aan. Bij het uitbreken van WOII vluchten de plantage-eigenaren naar Australië
1942-1943: Japanners en Amerikanen vechten op het eiland Guadalcanal de slag om de Koraal Zee uit. 30.000 Mensen laten het leven (waarvan 21.000 Japanners).
1945-1960: Engelsen keren terug en maken van Honaria de hoofdstad. De onafhankelijkheidsbeweging Marching Rule komt op en leden hiervan worden hard door de Engelsen aangepakt. Vooral in de jaren 50 'verdwijnen' er vele mensen...
1960: intelling van nieuwe Legislative Council en Executive Council die langzamerhand steeds meer macht krijgen.
1974: Nieuwe grondwet
1978: onafhankelijkheid
Nee, óók Chavez is niet wat ik wil. Meneer Simon Bolivar, zijn grote held, was erg tegen indianen en vreselijk racistisch...
Venezuela's gasplannen in inheems gebied
door: Erik Hendriks (Noticias), 21 maart 2007
Het Epinayu-volk in Colombia ziet z’n rechten bedreigd door PDVSA, Venezuela's nationale gasbedrijf. Daarmee raakt de Venezolaanse regering nu ook over de landsgrenzen heen in conflict met inheemse groepen.
Venezuela telt zesendertig verschillende inheemse culturen. 500.000 mensen leven er in naar schatting 2.300 inheemse gemeenschappen. Eén van de grootste groepen, de Wayu, leeft in het westen van het Venezuela, maar ook net over de grens in Colombia. Deze laatste Wayu-stam wordt de Epinayu genoemd, en zij leven in de Zona de Ballenas in Guajira, Colombia. De Venezolaanse overheid was al in conflict met de Wayu in eigen land (zie ook Terechte erkenning voor Chávez’ inheemse volkenbeleid?); nu laten ook de Epinayu van zich horen. Recent riepen de Epinayu-leiders hun 'broeders in Venezuela’ op hen te hulp te schieten. Veel meer nog was de boodschap gericht aan het olie- en gasbedrijf PDVSA, onderdeel van de Bolivariaanse Republiek van Venezuela, om niet langer hun rechten te ontkennen.
Assymetrische consultatie
In hun oproep omschrijven de Epinayu de activiteiten van PDVSA in hun regio als 'het meest ambitieuze gasproject in Latijns-Amerika'. Het betreft een bi-nationaal project van Venezuela en Colombia: de constructie van een gasleiding van Ballenas in Colombia naar de raffinaderijen van Paraguaná in Venezuela. In Colombia loopt de gasleiding over 89 kilometer langs 62 inheemse nederzettingen.
Grootste klacht van de Epinayu is dat zij niet voldoende werden geconsulteerd voorafgaand aan het project. Dat is volgens hen een schending van een fundamenteel recht. PDVSA en de Venezolaanse en Colombiaanse overheid ontkennen daarmee het recht van het inheemse volk op participatie en autonomie. Het ‘onderhandelingsproces’ met de inheemse bewoners zat vol onregelmatigheden. Antropoloog Weildler Guerra Curvelo, directeur van het Observatorio del Caribe Colombiano, die optreedt als adviseur van de Wayu: ‘Van alle ontwikkelingsprojecten die plaatsvinden in La Guajira, [is] dit project wellicht het meest primitief […] Een asymmetrische consultatie tussen een grote multinational en enkele inheemse leiders die de grootte van het project niet konden overzien. Er was geen sprake van toereikende informatie over de werkzaamheden, noch over de details, noch over het enorme belang ervan.’ Volgens de antropoloog was het gehele project slecht gepland en was de consultatie vanaf het begin onbetrouwbaar. Bovendien staan de compensaties niet in verhouding tot het economische belang van het project. De inheemse bewoners is in ruil voor een akkoord onder meer vijftig geiten (!) beloofd.
Volgens Guerra Curvelo slaat de gasleiding een open wond in het Wayu territorium. Het snijdt dwars door begraafplaatsen en nederzettingen, door landbouwgronden en plekken waar vruchten en zaden verzameld worden. Bovendien zal het zonder enige twijfel de rust en het dagelijkse leven van de inheemsen treffen.
Blokkade
De Epinayu hebben besloten de constructie op hun territorium niet toe te staan. In januari blokkeerden zij dagen achtereen de bouw van de gasleiding. De aanleg zou deze maand afgerond worden, maar het project loopt nu dus tegen oponthoud aan.
Het is overigens niet de eerste keer dat Venezuela's gas- en olieactiviteiten tot protesten leiden. Vanaf 1987, toen de eerste grondstoffenprojecten in de grensregio begonnen, is het protest steeds verder gegroeid. Zowel in 2005 als in 2006 waren er demonstraties van de inheemse Barí, Yukpa en Wayu tegen soortgelijke projecten in Venezuela. De problemen met de winning van grondstoffen in de deelstaat Zulia, in het westen van Venezuela, zijn inmiddels een controversiële kwestie geworden. De Venezolaanse president Chávez spreekt vooralsnog vooral over de noodzaak tot dialoog tussen de inheemse bevolking, de overheid, de bedrijven en de internationale organisaties, maar deze en de andere kwesties roepen de vraag op welk profijt de inheemse gemeenschappen hebben van de Bolivariaanse Revolutie.
De Epinayu hebben PDVSA een incasso toegezonden vanwege schending van hun waardigheid en territorium. Zij roepen de Colombiaanse en Venezolaanse overheid op hen te respecteren. De gemeenschap verzet zich overigens niet tegen het project an sich, maar vraagt om garanties mocht schade aan het leefmilieu zich voordoen. ‘We zijn niet tegen vooruitgang van welk land dan ook, maar wat we niet accepteren is dat de prijs van deze vooruitgang betaald wordt met de schending van onze cultuur.’
met dank aan: http://www.noticias.nl/inheems_artikel.php?id=1610
door: Erik Hendriks (Noticias), 21 maart 2007
Het Epinayu-volk in Colombia ziet z’n rechten bedreigd door PDVSA, Venezuela's nationale gasbedrijf. Daarmee raakt de Venezolaanse regering nu ook over de landsgrenzen heen in conflict met inheemse groepen.
Venezuela telt zesendertig verschillende inheemse culturen. 500.000 mensen leven er in naar schatting 2.300 inheemse gemeenschappen. Eén van de grootste groepen, de Wayu, leeft in het westen van het Venezuela, maar ook net over de grens in Colombia. Deze laatste Wayu-stam wordt de Epinayu genoemd, en zij leven in de Zona de Ballenas in Guajira, Colombia. De Venezolaanse overheid was al in conflict met de Wayu in eigen land (zie ook Terechte erkenning voor Chávez’ inheemse volkenbeleid?); nu laten ook de Epinayu van zich horen. Recent riepen de Epinayu-leiders hun 'broeders in Venezuela’ op hen te hulp te schieten. Veel meer nog was de boodschap gericht aan het olie- en gasbedrijf PDVSA, onderdeel van de Bolivariaanse Republiek van Venezuela, om niet langer hun rechten te ontkennen.
Assymetrische consultatie
In hun oproep omschrijven de Epinayu de activiteiten van PDVSA in hun regio als 'het meest ambitieuze gasproject in Latijns-Amerika'. Het betreft een bi-nationaal project van Venezuela en Colombia: de constructie van een gasleiding van Ballenas in Colombia naar de raffinaderijen van Paraguaná in Venezuela. In Colombia loopt de gasleiding over 89 kilometer langs 62 inheemse nederzettingen.
Grootste klacht van de Epinayu is dat zij niet voldoende werden geconsulteerd voorafgaand aan het project. Dat is volgens hen een schending van een fundamenteel recht. PDVSA en de Venezolaanse en Colombiaanse overheid ontkennen daarmee het recht van het inheemse volk op participatie en autonomie. Het ‘onderhandelingsproces’ met de inheemse bewoners zat vol onregelmatigheden. Antropoloog Weildler Guerra Curvelo, directeur van het Observatorio del Caribe Colombiano, die optreedt als adviseur van de Wayu: ‘Van alle ontwikkelingsprojecten die plaatsvinden in La Guajira, [is] dit project wellicht het meest primitief […] Een asymmetrische consultatie tussen een grote multinational en enkele inheemse leiders die de grootte van het project niet konden overzien. Er was geen sprake van toereikende informatie over de werkzaamheden, noch over de details, noch over het enorme belang ervan.’ Volgens de antropoloog was het gehele project slecht gepland en was de consultatie vanaf het begin onbetrouwbaar. Bovendien staan de compensaties niet in verhouding tot het economische belang van het project. De inheemse bewoners is in ruil voor een akkoord onder meer vijftig geiten (!) beloofd.
Volgens Guerra Curvelo slaat de gasleiding een open wond in het Wayu territorium. Het snijdt dwars door begraafplaatsen en nederzettingen, door landbouwgronden en plekken waar vruchten en zaden verzameld worden. Bovendien zal het zonder enige twijfel de rust en het dagelijkse leven van de inheemsen treffen.
Blokkade
De Epinayu hebben besloten de constructie op hun territorium niet toe te staan. In januari blokkeerden zij dagen achtereen de bouw van de gasleiding. De aanleg zou deze maand afgerond worden, maar het project loopt nu dus tegen oponthoud aan.
Het is overigens niet de eerste keer dat Venezuela's gas- en olieactiviteiten tot protesten leiden. Vanaf 1987, toen de eerste grondstoffenprojecten in de grensregio begonnen, is het protest steeds verder gegroeid. Zowel in 2005 als in 2006 waren er demonstraties van de inheemse Barí, Yukpa en Wayu tegen soortgelijke projecten in Venezuela. De problemen met de winning van grondstoffen in de deelstaat Zulia, in het westen van Venezuela, zijn inmiddels een controversiële kwestie geworden. De Venezolaanse president Chávez spreekt vooralsnog vooral over de noodzaak tot dialoog tussen de inheemse bevolking, de overheid, de bedrijven en de internationale organisaties, maar deze en de andere kwesties roepen de vraag op welk profijt de inheemse gemeenschappen hebben van de Bolivariaanse Revolutie.
De Epinayu hebben PDVSA een incasso toegezonden vanwege schending van hun waardigheid en territorium. Zij roepen de Colombiaanse en Venezolaanse overheid op hen te respecteren. De gemeenschap verzet zich overigens niet tegen het project an sich, maar vraagt om garanties mocht schade aan het leefmilieu zich voordoen. ‘We zijn niet tegen vooruitgang van welk land dan ook, maar wat we niet accepteren is dat de prijs van deze vooruitgang betaald wordt met de schending van onze cultuur.’
met dank aan: http://www.noticias.nl/inheems_artikel.php?id=1610
zondag 1 april 2007
Meer foto's over de mythes...
Van boven naar beneden
Balsavlot voor de kust van Ecuador
Irrigatie in Suriname
Stad in zuidoosten van de Verenigde Staten
Muurschilderingen van de Moche, noordkust Peru
'Piramide' in de Llanos (savanne) van Colombia en Venezuela
'Piramide' in centraal Verenigde Staten (van grootste indiaanse stad in huidige VS)
Maya handels-'kano' van 20 meter lang
Ceremonieel centrum in Panama
Mixteeks beeldhandschrift o.a. over Quetzalcoatl (meest rechtse figuur)
Helm van koper uit oosten VS
Irrigatie of woonheuvels in Boliviaanse savanne
Terra Preta, het geheim van de Amazone en een grote hoeveelheid mensen
Het rode goud, de Spondylus schelp, Mullu
Beeld van goud-koper legering van de Tairona (noord Colombia)
Bouwwerken van Totonaken, oostkust Mexico
Reconstructie van leven bij de Hohokam, zuidwesten VS
Reconstructie van Copan, Mayastad in Honduras
Muur van bouwwerk van de Chachapoya, grensgebied Andes-Amazone in noorden Peru
Reconstructie van landbouw aan de kust van Suriname
Bouwwerk in zuidwesten van VS
Reconstructie van leven in de Boliviaanse savannes
Tussen VS en de Azteken uit Mexico bouwde men ook steden...
Voorblad van de 'Codex Mendoza', Azteeks boek
Met dank aan Charles Mann die een poging deed om een kaart te maken van Amerika
Europa in dezelfde tijd. Het Europa van Columbus.
Abonneren op:
Posts (Atom)