Quechua uitspraak

De uitspraak van het Quechua is niet al te moeilijk voor sprekers van het Nederlands. De meeste klanken zijn hetzelfde en net als het Spaans wordt het Quechua geheel fonetisch geschreven (elke letter staat voor 1 klank).

Overigens moet wel worden opgemerkt dat we het hier hebben over één van de Quechua-talen (dialecten al naar gelang de wetenschapper in kwestie). Quechua wordt gesproken van zuid Colombia tot Noord-Argentinië in de landen Colombia, Ecuador, Peru, Brazilië, Bolivia, Chili en Argentinië. De varriant van Ayacucho (zuidelijk berggebied Peru) die ik hier gebruik kent andere klanken dan het quechua van Ecuador of het Quechua van noord-Peru.

De letters en klanken zijn (in alfabetische volgorde):
a= a (als in Nederlands pan)
b = b (als Nederlands maar alleen gebruikt bij leenwoorden)
ch = tsj (als Spaanse ch & zoals in Nederlands Tsjechië)
d = d (als Nederlands maar alleen gebruikt bij leenwoorden)
e = e (als Nederlands pet)
f = f (als Ned. maar alleen gebruikt bij leenwoorden)
g = als Engels go (alleen gebruikt bij leenwoorden)
h = h (als in Nederlands)
i = ie (lied)
k = k (als Nederlands)
l = l (als Nederlands)
ll = lj (als Spaanse ll in paella)
m = m (als Ned)
n = n (als Ned). Soms als ng als Ned. ging
ñ = nj (als Spaanse ñ en het Franse woord champagne)
o = o (als Ned. in pot)
p = p (als Ned.)
q = ch (als Ned. lach)
r = r (als Spaanse rollende r in pero & soms als Spaans rr in Perro bij leenwoorden uit Spaans)
s = s (als Ned.)
t = t (als Ned)
u = oe (als Ned. boek)
w = als Engelse w in water (Surinaamse w)
y = j (als Ned. jas)

Noot: de o & u én de e en i worden vaak door elkaar gehaald. Zo wordt het woord orqo (berg) ook wel eens geschreven als urqu en dus uitgesproken als (Ned. spelling) oerchoe

Tot slot zijn er de zogenaamde diftongen (tweeklanken). Dit zijn er drie (veel minder dan in het Nederlands dus). Ze worden geschreven als:

aw = au (als Ned. lauw)
ay = aj (als uitroep "ai ai!")
uy = oej (als Ned boei)