Diamond 6: Conclusie

CONCLUSIE
De uitkomst van de theorie van Diamond (namelijk dat het Westen vandaag de dag de macht heeft) is zondermeer waar maar dat kan iedereen wel zien. Zijn punt dat Amerika (de indianen) het niet is vanwege het feit dat ze niet resistent waren tegen Euraziatische ziektes die afkomstig zijn van gedomesticeerde dieren als varkens, koeien, schapen en geiten is ook waar. En dat is belangrijk want niet bekent bij het grote publiek. Hij slaat echter volledig de plank mis bij zo’n beetje elk aspect van de opbouw van zijn theorie. Of omdat de feiten simpelweg niet kloppen (klimaat) of omdat hij nogal cruciale informatie (landbouwgewassen, dieren) niet noemt. Voor mij persoonlijk was dat nogal schokkend maar inmiddels weet ik zo veel van het Amerika in 1492, dat ik tegenwoordig geen geschiedenisboek meer kan openslaan zonder me of af te vragen of de auteur soms Diamond als bron heeft gebruikt, of waarom Amerika überhaupt niet genoemd wordt… Want, en dit klinkt een beetje poëtisch, Indiaans-Amerika verdient het gewoon niet om zo behandeld te worden zoals het in 99% van de geschiedenisboeken behandeld wordt. En dan heb ik het niet alleen over geschiedenisboeken op de basisschool of middelbare school. Zoals ik aan het begin van m’n verhaal liet zien, zelfs op de universiteiten. Bij Amerikanistiek leerde ik in 2000 het volgende: “voordat Columbus kwam woonden er in Noord-Amerika een aantal nomadische indianenstammen die leefden van wat het land ze gaf. Toen kwamen de Pelgrimfathers.” Punt. Verder niets meer over de indianen van voor Columbus of de indianen van na Columbus, zelfs niet over Pocahontas, Geronimo, Crazy Horse (die wel bestaan hebben) of Winnetou (die nooit bestaan heeft). Dat je bij Geschiedenis nou geen woord hoort over indianen is nog tot daar aan toe, maar Amerikanistiek gaat toch over Amerika? Hoe zouden die Pelgrimfathers het overleefd hebben zonder die indianen? Hoe zou John Smith het overleefd hebben zonder Pocahontas? Het antwoord is niet. Ze zouden doodgegaan zijn van de honger omdat de indiaanse boeren ze geen mais, bonen, pompoenen, andere landbouwgewassen (zonnebloem, tabak, etc…) of vlees gegeven zouden hebben.

Diamond doet een poging om het grote publiek iets te vertellen over indiaans Amerika maar doet in feite iets veel ergers dan er niets over te vertellen: hij geeft een beeld dat zo vreselijk bezijden de waarheid zit dat ik me serieus afvraag of het misschien niet beter was geweest als hij het boek niet had geschreven. En tot mijn grote vreugde hoorde ik niet al te lang geleden van een afgestudeerd archeologe “Middellandse Zeegebied” dat hij er zelfs vreselijk naast zit met zijn verhaal over die regio. Dat maakt het voor de Indianen misschien wat dragelijker. Hoewel… Welk beeld heeft de lezer van Paarden, Zwaarden en Ziektekiemen nu van Indiaans-Amerika van voor 1492? Is dat zoveel anders dan het beeld dat halverwege de 19de eeuw kwam opzetten door mensen als Marx en Darwin? Het beeld van Rousseau’s Edele Wilde tegenover dat van het Kanibalistische monter? Hoe vaak heb ik niet gelezen: “De Azteken, het meest wrede volk dat de mensheid ooit gekend heeft!” of, “De indianen leefden in het Stenen Tijdperk en kenden geeneens wielen of ijzer!” wat is nou wezenlijk het verschil met Diamond die zegt: “De indianen hadden geen geschikte trekdieren, geen geschikt klimaat, geen geschikte assen en geen geschikte zwaarden…”? In beide gevallen blijven ze primitief. In het geval van Diamond weliswaar zonder daar zelf iets aan te kunnen doen (hoewel…, zie nawoord), maar de uitkomst blijft hetzelfde: te stom en dus geen partij voor de hoogbeschaafde of (in het geval van Diamond) door natuurlijke omstandigheden hoger ontwikkelde Europeanen (Euraziaten). Hetzelfde geldt trouwens voor Afrika, Australie en Oceanie.

En als er iets moet blijken uit al deze verschillende posts, is dat dit allemaal niet waar is. Dat Diamond:

a) zeer slordig onderzoek heeft gedaan
b) expres dingen heeft weggelaten of de feiten verdraaid om zijn verhaal kloppend te maken.

Aangezien je van iemand die zo’n dik boek (met zo’n grote reikwijdte) gaat schrijven mag verwachten dat hij allereerst goed vooronderzoek doet, moet ik tot een wel heel pijnlijke conclusie komen. Namelijk de tweede. Dat hij expres dingen nalaat of verdraaid om z’n verhaal kloppend te maken. Als dat zo is, hebben we hier wel een van de grootste flops aller tijden te pakken. Is het mogelijk dat hij gegokt heeft dat er niemand onder zijn lezers zou zijn die de moeite zou nemen om een doodgewone schoolatlas er op na te slaan? Eigenlijk is dit al net zo ongeloofwaardig als optie 1 (a). Daarom dit lange stuk, al deze posts, een resultaat van zes jaar intensief onderzoek. Dit is de internetversie voor mijn blog. Er komen nog twee versies: een wetenschappelijk verantwoorde (met alle bronnen, verwijzingen, etc…) en een voor een groot publiek, voor kinderen op scholen, voor studenten. Voor iedereen die voor het lezen van Diamond’s boek niets over indianen wist en die na het lezen van het boek met een heel fout beeld zitten zonder dat ze het zelf weten....